Demonstratie Pegida in Apeldoorn op laatste moment verboden na dreiging vernietiging Koran

Voorzitter Ayhan Tonca van het moskee-bestuur is opgelucht. ,,Want het zou een groot gevaar zijn geweest.’’ Een Koran-vernietiging zou tot buiten Apeldoorn heftige reacties kunnen losmaken, vreest hij. ,,Aan de andere kant is dit jammer, want demonstratierecht is een groot goed. Dat moeten we koesteren. Maar wel binnen morele grenzen. Boeken verscheuren of verbranden doet mij denken aan de vorige eeuw, in Duitsland, hoe het daar begon.’’

In juli kondigde Pegida aan in Apeldoorn te willen betogen bij de Eyüp Sultan Moskee. Op welke wijze liet voorman Edwin Wagensveld toen nog in het midden. Afgelopen week maakte hij bekend dat er sprekers zouden zijn én dat een exemplaar van het voor moslims heilige boek vernietigd zou worden.

Vrijdag was er een flinke politiemacht op de been rond de moskee en bij het station. Met dranghekken was naast de moskee een vak uitgezet. Dat bleef uiteindelijk echter leeg. Vlak voor de beoogde aanvangstijd werd duidelijk dat de demonstratie niet door ging.

Het moskee-bestuur riep vrijdag op Facebook op tot een verbod. Eerder deze zomer reageerde moskee-voorzitter Tonca luchtig op de demonstratie van Pegida. In deze krant heette hij de aanhangers van de beweging welkom, als ze in gesprek zouden willen. De aankondiging van vernietiging van de Koran maakte de situatie anders, legt Tonca uit. ,,Dit zegt iets over hun gedachtengoed. Dat zij niet bereid zijn om dat gesprek aan te gaan.’’ Maar bovenal zou zo’n handeling tot ernstige ongeregeldheden kunnen leiden, vreest het moskeebestuur.

Tot die conclusie kwamen politie, Openbaar Ministerie en gemeente ook. Volgens gemeentelijk woordvoerder Arnoud van der Steen heeft een oproep van het moskee-bestuur op Facebook geen rol gespeeld bij de afweging. En heeft de moskee het verbod dus niet afgedwongen. Het besluit werd al eerder op de ochtend genomen, zegt Van der Steen, op basis van informatie van de politie. Er zou ,,een reële dreiging van verstoring van de openbare orde kunnen ontstaan’’. Geweld of rellen dus. ,,Waardoor we de veiligheid van de Apeldoorners en de deelnemers van de demonstratie niet meer konden garanderen.’’

Pegida-voorman Edwin Wagensveld hekelt de gang van zaken. Hij vindt het ,,onbegrijpelijk’’ dat het besluit pas kort tevoren genomen werd, terwijl het Koran-plan woensdag bekend was. ,,Het bevestigt ons gelijk, van wat we al jaren roepen. De islamitische gemeenschap wil met geweld zijn mening doordrukken.’’ Volgens Tonca is het juist Pegida die geweld aanwakkert. ,,Extremisme - of het nou uit rechtse hoek komt of uit islamitische hoek - gaat om angst en haat zaaien in de samenleving. Zodat zij kunnen groeien. Daar moeten wij, de stille meerderheid, moslim, christen of niet gelovend, een grens trekken: tot hier en niet verder.’’ 

Wagensveld stelt met burgemeester Heerts in overleg te gaan. ,,We zullen duidelijk maken dat we dit niet accepteren en zullen opnieuw eenzelfde demonstratie aanmelden.’’ De gemeente wacht een verzoek van Wagensveld af, zegt woordvoerder Van der Steen.