Oproep: Wilt u thuis sterven of in het ziekenhuis tussen de maanpakken in tijden van corona?

Wie op de intensive care afdeling van het ziekenhuis wordt opgenomen belandt in een science fiction-film: Je wordt in slaap gebracht, wekenlang beademd en kan geen bezoek meer ontvangen. Je ziet alleen nog maar artsen en verpleegkundigen in beschermende maanpakken om je heen.

,,Als je 84, 86 jaar bent of 72 met een chronische ziekte dan moet je er over nadenken of je dat echt nog wilt”, zegt directeur Eric Scheppink van Onze Huisartsen, de organisatie voor huisartsen in de regio Arnhem, Liemers en deels de Betuwe. De huisartsenpraktijken in zijn zorggebied (435.000 inwoners) bellen daarom massaal oudere patiënten, ziek of niet ziek.

,,Huisartsen wilden altijd al weten of ouderen bijvoorbeeld gereanimeerd wilden worden. Door het coronavius zijn we die gesprekken nu echt aan het aanjagen. Mensen waarderen het dat ze worden gebeld. Vaak komen zij versneld tot de conclusie dat ze liever thuis blijven.’’

Intervenist Dave Tjan van Ziekenhuis Gelderse Vallei is ontzettend blij met de pro-actieve houding van huisartsen. ,,Zij bereiken mensen op een moment dat ze nog helder kunnen meedenken”, zegt de IC-arts. ,,Als je al ziek bent is het namelijk een oneerlijke vraag. Dan wil je als oudere vaak één ding: verlost worden van die enorme benauwdheid.”

Ruim 70 procent van het aantal corona-patiënten op de intensive care- afdelingen in het ziekenhuis is momenteel ouder dan 60 jaar. Van hen is bijna 40 procent ouder dan 70 jaar.

Een opname op de intensive care (IC) betekent een zware aanslag op het lichaam, ook bij een goede afloop. Juist kwetsbare ouderen komen slechter uit een IC-opname. Dat was al zo, ongeacht corona, zegt Tjan.

,,Als mensen overleven gaat dat gepaard met verlies van fysieke condities en bijwerkingen zoals cognitieve schade, orgaanschade, maar ook emotionele problemen. Corona is een hele bizarre aandoening die veel heftiger is. Mensen liggen nu weken aan de beademing. De kans dat je daar als kwetsbare oudere menswaardig uitkomt is minimaal.’’

Mensen die in het ziekenhuis overlijden, zegt Tjan, kunnen inmiddels wel afscheid nemen. ,,Zo geven we nog een beetje menselijkheid terug. Maar het is super emotioneel, voor de nabestaanden, maar ook voor ons als team.”

Verpleeghuizen worstelen eveneens met dezelfde vragen, maar doorgaans hebben zij al in beeld hoe bewoners zelf aankijken tegen hun laatste levensfase. Of men bij het ziek worden nog gereanimeerd wil worden of naar het ziekenhuis gebracht wil worden, wordt standaard al gevraagd.

Deze afspraken worden vastgelegd met cliënt, familie en behandelend arts, een specialist ouderengeneeskunde of de huisarts. De meeste verpleeghuisbewoners sterven ‘thuis’ in het verpleeghuis en niet in het ziekenhuis. De coronabesmetting zal aan die afspraken weinig veranderen.