Rijden op de zon: zo gaat dat met de Nederlandse Lightyear 0

Enerzijds is het – zeker voor een Nederlander – heel gemakkelijk om enorm enthousiast te worden van Lightyear. Na Spyker, Daf en Donkervoort staat hier voor het eerst sinds tijden weer een écht Nederlands automerk. Voortgekomen uit het Eindhovense studententeam dat in 2013 de World Solar Challenge in Australië won met een auto vol zonnecellen, en nu hard op weg om een serieuze straatauto op de weg te zetten die van ongeveer dezelfde technologie gebruikmaakt.

Rijden op de eindeloos duurzame stroom van de zon: aan die missie wordt vanuit Helmond gewerkt door knappe koppen die geloven in verandering en vooruitgang. Ze moesten dag en nacht doorwerken om het preproductiemodel van de Lightyear 0 klaar te krijgen voor deze eerste rijdende kennismaking (symbolisch gepland op de langste dag van het jaar), maar deze jongens en meiden hebben allemaal een twinkeling van hoop in hun ogen. Wie hun bevlogen verhaal en oprechte motivatie hoort, kan bijna niet anders dan hopen dat Lightyear een daverend succes wordt.

Anderzijds kun je net zo snel sceptisch worden van alle grote beloftes die het merk doet. De ronkende persberichten melden dat je tot wel zeven maanden per jaar op alleen zonne-energie kunt rijden. ‘Tot wel 11.000 kilometer per jaar zónder tussentijds op te laden aan een laadpaal.’ Dat klinkt te mooi om waar te zijn, en dat is het voor veel mensen ook. Dankzij de maar liefst vijf vierkante meter aan gepatenteerde, ‘dubbel gebogen’ zonnepanelen op zijn neus, dak en achterkant kán de Lightyear 0 inderdaad zo’n 70 kilometer rijbereik laden via de zon. Onder optimale omstandigheden laadt hij ongeveer een kilowatt per uur, wat volgens het merk gelijkstaat aan zo’n 10 kilometer rijbereik.

Daarvoor moet je de auto alleen wel op een heel zonnige plek in Zuid-Spanje parkeren, het liefst tussen april en oktober. Wie dan niet meer dan 70 kilometer per dag rijdt, hoeft in theorie inderdaad niet bij te laden om de dagelijkse kilometers af te leggen. Hoewel Lightyear hooguit meldt wat er mogelijk is, voelt dit toch een beetje te theoretisch; alsof Volkswagen claimt dat je héél lang kunt doen met een tank benzine in de nieuwe Golf, zo lang je dagelijks maar hooguit 20 kilometer stapvoets rijdt. De theorie van een auto op zonnepanelen klinkt fantastisch, maar op de minder zonnige dagen van een Hollandse herfstdag sprokkelt de auto beduidend minder zonnekilometers bij elkaar. Hoe groot is de vooruitgang als je niet in Bilbao woont, maar in Bilthoven?

Om te zien wat de Lightyear 0 nu al kan, rollen we in een prototype dat bijna klaar is voor productie door de warme heuvels van de Spaanse provincie Navarra. ,,In deze regio pakt de auto zo’n vijftien zonuren per dag, optimaal voor onze zonnecellen”, verduidelijk Lightyears ceo Lex Hoefsloot aan het einde van de testsessie. ,,Vandaag waren de omstandigheden alleen minder ideaal vanwege de flinke bewolking. Het lijkt wel Nederlands weer, maar desondanks heeft de auto onderweg 43 kilometer weten op te wekken via de zonnepanelen. Dat toont duidelijk aan hoe veel potentie er in onze technologie zit.”

Onderweg geeft de auto op zijn dashboard aan hoe effectief de 782 zonnecollectoren hun werk doen. ,,Hoe donkerder de kleur wordt weergegeven, hoe meer energie die cellen opvangen”, legt bijrijder Jules Cobben uit. ,,Zo kun je bijvoorbeeld ook zien of er vogelpoep op zit: als een deel wit blijft op het scherm, moet je die cellen mogelijk even schoonmaken.” Cobben is voormalig Donkervoort-medewerker maar werkt nu als onderstelspecialist bij Lightyear, en moet vandaag vooral zorgen dat de nieuwsgierige journalist het peperdure preproductiemodel voorzichtig genoeg behandelt. ,,We hebben deze met de hand gebouwd, dus het is fijn dat je rustig rijdt.”

Dat de 0 (spreek uit zero) nog lang niet klaar is om aan de eerste nieuwsgierige klanten te worden afgeleverd, merk je tijdens het rijden. Zo is het strak getekende en met veganistische materialen beklede interieur nog in ontwikkeling; sommige delen zijn met een 3D-printer gemaakt en er prijkt een grote rode noodknop op het dashboard. ,,Dat is in november, wanneer de eerste auto’s naar hun eigenaren moeten gaan, allemaal wel klaar natuurlijk. Maar hoe vind je dat de camera’s werken?” Zijspiegels heeft de extreem gestroomlijnde Lightyear niet, en vanwege de ontbrekende achterruit is er ook geen achteruitkijkspiegel: in plaats daarvan tonen piepkleine camera’s op drie schermen wat zich naast en achter de auto afspeelt. Dat werkt verrassend intuïtief. Voor je het weet voel je je op je plek in de compacte maar knusse cockpit.

Het prototype stuurt zwaar en zonder enig gevoel. ,,Dat klopt, we zijn nog druk met de afstelling van de besturing bezig. Dat is een proces van eindeloos aanpassen en schaven, we zitten nu op 80 procent van het eindresultaat. Maar voel je ook hoe stabiel hij blijft op hogere snelheden? Daar hebben we al veel werk in zitten.” Cobbens heeft gelijk: het veergedrag van de Lightyear is stevig maar comfortabel en het is opvallend hoe onopvallend zijn bijzondere techniek zich gedraagt. Dit wordt bijvoorbeeld de eerste productieauto met elektromotoren ín de wielen: technologisch gezien een uitdaging van jewelste, maar de wielen van de 0 wegen net zo veel als normale lichtmetalen wielen van een grote SUV. Pas als je weet hoe knap dat is, snap je hoe bijzonder deze auto is.

Hij is bijzonder, inderdaad. En knetterduur: Lightyear vraagt voor elke 0 de lieve som van 250.000 euro. Daarvoor krijgen toekomstige eigenaren een auto die je vooral moet zien als een uithangbord van technologische mogelijkheden, een soort rijdend laboratorium én een investering. Want met het geld dat het Brabantse bedrijf ophaalt met de verkoop van de maximaal 946 exemplaren (een knipoog naar de 9.46 biljoen kilometer van een lichtjaar), wil de startup een kleiner model gaan maken dat voor minder rijke stervelingen te betalen moet zijn. De Lightyear Two moet 30.000 euro gaan kosten en in 2025 op de markt komen.

Dat is een vrijwel onmogelijke taak, weet ook Lex Hoefsloot: ,,Maar dat zeiden mensen ook van een zonneauto voor op de openbare weg. Sinds vorige week staan er toch echt twee Lightyears op Nederlands kenteken. Toen de eerste gele platen binnenkwamen in de fabriek had iedereen kippenvel, en dat is pas het begin.” Hoefsloot wordt te pas en te onpas ‘de Nederlandse Elon Musk’ genoemd, maar in werkelijkheid heeft de sympathieke leider van Lightyear weinig weg van de Tesla-baas die vooral bekendstaat om zijn excentrieke uitspattingen. Hoefsloot is de rust zelve en gelooft in de ‘super slimme mensen’ die hem omringen. ,,Er moet nog veel gedaan worden om iedereen op zonne-energie te kunnen laten rijden, maar elke dag geloof ik er meer in dat we dit waar gaan maken.”

Dat een auto die zichzelf gratis oplaadt in de zon heel welkom is, blijkt bij terugkomst op Schiphol. Onze plug-inhybride testauto kán elektrisch rijden, maar blijkt aan een defecte laadpaal te staan, waardoor we alsnog op benzine terug naar huis moeten. Als dit een Lightyear was geweest was hij tijdens onze trip naar Spanje voldoende bijgeladen om de terugrit op zonnestroom te doen – zonder dat daar een ingewikkelde laadinfrastructuur, overbelast stroomnet of vervuilende kolencentrale voor nodig is. Als Lightyear dat toekomstbeeld weet te realiseren voor het grote publiek, verdient het merk niets minder dan een staande ovatie. Ook búíten Nederland.