Honderden mensen toonden in Vught hun respect naar de overledenen © Peter De Bruijn

‘Allahoe Akbar-kreet tijdens dodenherdenking was gecoördineerde actie door gevangenen PI Vught’

De verstoring van de dodenherdenking bij de fusilladeplaats in Vught was een gecoördineerde actie door ‘minstens’ tientallen gedetineerden van de gevangenis in Vught. Dat stelt Madeleine van Toorenburg (CDA) op basis van bronnen in het gevangeniswezen. ,,Ze schreeuwden vanuit hun cel door de roosters met als enige doel de herdenking te verzieken. Te triest voor woorden.’’

Sebastiaan Quekel 05-05-19, 10:39

Het was vooraf met elkaar afgesproken, een gecoördineerde actie dus
Madeleine van Toorenburg, CDA

Precies op het moment van de twee minuten stilte, hoorden honderden aanwezigen een hard geschreeuw vanuit de penitentiaire inrichting in Vught komen. Het ging om de bekende Arabische leus ‘Allahoe Akbar’.

,,Dit is gewoon ziek. Er waren hier mensen die de oorlog hebben meegemaakt. Die dierbaren hebben verloren. En dan doe je zoiets, op zo’n moment. Twee hele minuten lang. Ik heb er echt geen woorden voor’’, briest Van Toorenburg.

‘Vooraf afgesproken’

Madeleine van Toorenburg (CDA) tijdens een debat in de Tweede Kamer © ANP

Van Toorenburg, die vroeger locatiemanager van jeugdinrichting De Leij in Vught was, heeft schriftelijke vragen ingediend bij de minister en heeft zelf haar eigen bronnen geraadpleegd. Volgens haar was er op het terrein van de gevangenis geen dodenherdenking gaande. ,,De verstoorders hadden het dus echt op de herdenking op de fusilladeplaats voorzien. Het was vooraf met elkaar afgesproken, een gecoördineerde actie dus.’’

Het geschreeuw was even over achten tijdens de twee minuten stilte voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en andere oorlogen tussen het gekwetter van de vogels bij het monument bij de fusilladeplaats goed te horen.

,,Iedereen hier keek elkaar verbaasd aan, maar uit respect voor de slachtoffers hield iedereen zijn mond en werden de kreten genegeerd”, aldus Van Toorenburg, die zelf ook bij de herdenking aanwezig was. ,,Pas na de stilte begon men het met elkaar over te hebben dat dit echt ongehoord was.”

‘Gevaarlijk gedrag’

Burgemeester Roderick van de Mortel vermoedt eveneens dat het om een doelbewuste actie ging. ,,Als het vanuit de gevangenis kwam, ga ik er zeker met de directeur van de PI over in gesprek’’, zei hij tegen deze redactie. Van Toorenburg hoopt dat de minister de hoofdverantwoordelijke van de actie hard gaat aanpakken. ,,Hier moeten hoge straffen op staan, zware sancties. Dit is niet alleen respectloos, maar ook gevaarlijk gedrag.’’

De PI in Vught is gisteren om een reactie gevraagd, maar zij hebben laten weten geen mededelingen te doen over de zaak. Vanochtend waren ze onbereikbaar voor commentaar.

Hoe reageerden de aanwezigen?

,,Respectloos en afgesproken werk’’, aldus één van de ongeveer 1200 belangstellenden die ooit in de gevangenis werkte. ,,Het leek alsof de gedetineerden een signaal hebben gekregen op welk moment ze kabaal moesten maken. Ik ben boos. Het is kwalijk en zeker niet respectvol. Hoe het volgend jaar moet met de dodenherdenking op de Fusilladeplaats? Je kunt de gevangenen slechts de mond snoeren door ze plakband over hun mond te plakken.’’

,,Ik dacht dat het kwajongens waren die de ceremonie wilden verstoren’’, aldus Marieta uit Vught. ,,Ik kom al jaren bij deze dodenherdenking, maar dit geluid heb ik nog nooit gehoord. Het is hier tijdens die twee minuten altijd muisstil. Ik had in de gaten dat veel mensen zich aan het geluid ergerden.’’

Vriendin José luisterde mee. ,,Dat hadden de medewerkers van de gevangenis toch moeten voorkomen’’, meent ze. ,,Ze hadden moeten ingrijpen. Dit is een moment waarbij we juist willen laten zien, dat we allemaal één zijn met elkaar.’’