Dat blijkt uit de jaarcijfers van de IOM (Internationale Organisatie voor Migratie), in Nederland de grootste organisatie die zich bezighoudt met de vrijwillige terugkeer van afgewezen asielzoekers en irreguliere migranten.

Door alle reisbeperkingen vanwege het corona-virus heeft de organisatie in 2020 veel minder mensen geholpen bij terugkeer dan een jaar daarvoor: 1815 tegenover 3035. Die daling komt ook omdat vorig jaar de asielinstroom lager was, waardoor ook minder afgewezen asielzoekers het land verlieten. De IOM zag wel veel ongedocumenteerde migranten terugkeren. Zo gingen 182 veelal ‘illegale’ Brazilianen terug, tegenover 105 in 2019. Ook keerden 100 Indonesiërs zonder verblijfspapieren terug, ongeveer evenveel als in 2019, een jaar zonder reisbeperkingen.

,,Het gaat vaak om mensen zonder verblijfsstatus die bijvoorbeeld in de schoonmaak of in restaurants werkten. Die hadden door de coronacrisis opeens geen werk meer, raakten daardoor in de problemen waarna ze bij ons een verzoek indienden voor hulp bij terugkeer”, stelt Pieter Maas van de IOM. ,,Doordat er veel minder normale vluchten waren, hebben we met name tussen april en augustus veel gebruik gemaakt van repatriëringsvluchten die zijn geregeld door ambassades.” Dat gebeurde in totaal 130 keer.

De coronaregels zorgden ook voor praktische problemen bij terugkeervluchten. Enkele keren bleek een terugkeerder vlak voor vertrek positief te zijn getest op corona.Uitgeprocedeerde asielzoekers konden dan niet zo maar met het openbaar vervoer terug naar hun opvangplek.,,We hebben een keer ter plekke een opvangplek voor iemand moeten regelen zodat die persoon daar in quarantaine kon.”

In de top 5 van nationaliteiten staan de Albanezen,net zoals vorig jaar, bovenaan. In 2020 keerden er 280 via IOM terug naar Albanië, in 2019 waren dat er 467. Het gaat daarbij vooral om migranten die in Nederland zijn tegengehouden terwijl ze in vrachtwagens op weg waren naar Engeland, de zogenoemde ‘inklimmers’.

Migranten en afgewezen asielzoekers die kiezen voor vrijwillige terugkeer via IOM komen in aanmerking voor hulp bij het verkrijgen van de juiste documenten, het regelen van de reis, financiële hulp en eventueel hulp bij reïntegratie in het land van herkomst.

Bekijk hieronder al onze video’s over de coronacrisis: