De Nederlandsche Bank maakt excuus voor slavernijverleden: ‘Opgericht met geld uit slavenhandel’

,,Excuses aan alle nazaten van slaafgemaakten in Nederland, in Suriname, op Bonaire, Sint Eustatius en Saba, op Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Excuses aan alle mensen die door de persoonlijke keuzes van mijn voorgangers herleid werden tot hun huidskleur”, zei Knot bij het slavernijmonument in het Amsterdamse Oosterpark. Het is vandaag 1 juli, Keti Koti, de dag dat de afschaffing van de slavernij wordt gevierd. 

Onderzoek van DNB toonde eerder aan dat de centrale bank nauw betrokken was bij het in stand houden van de slavernij. Knot benoemt de rol van de bank: ,,Het geld waarmee DNB opgericht werd, is voor een deel verdiend met slavernij. Bestuurders waren persoonlijk betrokken bij slavenhandel en het voortbestaan van slavernij werd verdedigd en de gevolgen genegeerd.”

De bank ziet in de samenleving nog altijd het racisme, de uitbuiting en de discriminatie die voortkomen uit het slavernijverleden, zegt Knot. ,,Daarom trekt DNB 5 miljoen euro uit voor een fonds dat bijdraagt aan meerjarige projecten die de doorwerking van het slavernijverleden helpen verminderen.” Ook wil de bank investeren in het Nationaal Slavernijmuseum en het bijbehorende kenniscentrum en wil de bank zelf ‘diverser en inclusiever’ worden, vertelt Knot.

De slavernij is 159 jaar geleden afgeschaft in Suriname en het Caribisch deel van het koninkrijk. Tv-presentator Aldith Hunkar opende om 13:15 uur de ceremonie in het Oosterpark, die begon met een traditioneel plengoffer aan de voorouders door wintipriesteres Marian Markelo. Zij werd vergezeld door een drager van het Kabramasker dat verwijst naar die voorouders.

Linda Nooitmeer, voorzitter van Ninsee, het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis, en organisator van Keti Koti in het Oosterpark, sprak daarna een welkomstwoord uit. ,,Er is de afgelopen twintig jaar veel bereikt: de komst van een slavernijmuseum, excuses van steden als Amsterdam, Rotterdam en Utrecht en de Nederlandse overheid die onderzoek doet naar haar rol in de slavernij.” Nooitmeer waarschuwde daarbij voor symboolpolitiek: ,,We moeten voorkomen dat monumenten, onderzoeken en excuses de spiegeltjes en kralen van de 21ste eeuw worden.”

Franc Weerwind, minister van Rechtsbescherming, voormalig burgemeester van Almere en voorheen voorzitter van Ninsee, nam het woord namens het kabinet. ,,Mijn voorouders waren tot slaaf gemaakten in Suriname. Vandaag sta ik hier als Nederlander, als lid van het kabinet, als dienaar van onze rechtstaat. Ik sta hier met hoop dat het gaat lukken om, met respect voor elkaar, te bouwen aan de toekomst van Nederland. Ik geloof in een verandering ten goede.” Weerwind eindigde met een bekende zin van zanger Sam Cooke: ‘It’s been a long time coming, but I know, I know, a change is gonna come’.

Provincie

Ook de provincie Noord-Holland heeft vrijdag excuses aangeboden voor de rol in het slavernijverleden. Commissaris van de Koning van de provincie, Arthur van Dijk, deed dat in het provinciehuis in Haarlem, bij de opening van een expositie over slavernij. De provincie Noord-Holland is de eerste provincie in Nederland die officiële excuses aanbiedt.

De excuses worden aangeboden “aan de nazaten van tot slaaf gemaakten, mensen die het onrecht van toen vandaag nog ervaren. Excuses voor wat onze gezagsdragers toen hebben aangericht in het leven van onschuldige mensen. Wij nemen in deze tijd afstand van wat ze in die tijd hebben gedaan.”

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: