‘Fascistische en gevaarlijke’ speech verbaast Brabantse deskundige en bekende van Baudet
TILBURG - De overwinningsspeech die FvD-leider Thierry Baudet woensdagavond voor zijn achterban hield staat bol van naar fascisme riekende teksten die sterk doen verlangen naar het Nederland van de negentiende eeuw. Dat is de conclusie van Jan Jaap de Ruiter, arabist en universitair docent Culturele Studies bij Tilburg University. ,,Zijn uitspraken over een gezuiverd en boreaal Nederland zijn zorgelijk en bedreigend.”
De FVD-leider opende gisteren zijn overwinningsrede met door de oude Romeinen ingegeven beeldspraak over de ogen die, blijkens de opmars van zijn partij, in Nederland zijn opengegaan. ,,De uil van Minerva is neergedaald’', sprak hij. Die moet volgens hem ,,de afgod die Transitie heet’', verdrijven. Daarmee doelt hij op de overgang naar een economie die minder schadelijk is voor het klimaat.
Volgens De Ruiter heeft Baudet deze speech tot in detail voorbereid. ,,Dit heeft hij niet zomaar even na die gigantische zetelwinst op papier gezet. Hier is woord voor woord, letter tot letter over nagedacht. Dat doet hij op een manier zoals we hem kennen: met mooie citaten, dure woorden en veel symboliek waar een taalwetenschapper zijn hoofd op kan breken. Maar bovenal waren zijn uitspraken zeer verontrustend.”
Boreale wereld
Baudets verwees in zijn twintig minuten durende toespraak voortdurend naar de vaderlandse geschiedenis en westerse beschaving die volgens hem door universiteiten, journalisten en bestuurders wordt ondermijnd. Hij sprak van een ‘boreale wereld’, een idee die staat voor de wens om Europa vooral blank te houden en vaak geassocieerd wordt met het fascistische gedachtegoed.
Die specifieke woordkeuze baart De Ruiter zorgen. ,,Ik geloof niet dat Baudet een fascist is en streeft naar een fascistische wereld zoals in de jaren twintig en dertig het geval was, maar tegelijkertijd vraag ik mij ook af: waarom zegt hij dit nou? Waarom houdt hij er zulke enge rassentheorieën op na? Hij wil er iets mee zeggen. Baudet is echt niet stom, hij weet heus wel dat wat hij aanhaalt ook door omstreden politici als Le Pen is gezegd.”
Tekst gaat verder onder deze tweet
Vreemde eend
De Ruiter, die eerder een boek schreef over de ideologie van de PVV, kent Baudet persoonlijk. De FvD-leider heeft vóór zijn politieke carrière een jaar lang op Tilburg University rondgelopen. ,,Ik heb hem altijd meer een politicus dan een wetenschapper gevonden”, zegt de universiteit docent. ,,Hij hield er een hele andere mening op na dan zijn collega’s. Een vreemde eend in de bijt, een beetje wereldvreemd, maar daardoor wel verfrissend. Ik heb hele prettige gesprekken met hem gehad op de universiteit.”
Het streven van Baudet naar een onafhankelijk Nederland, met dichte grenzen , een eigen munt, een ‘gezuiverd’ straatbeeld en een gesaneerde publieke omroep, noemt De Ruiter ernstig en bedreigend. ,,Het gaat hier om mensen! Wat wil Baudet nu doen, al die mensen van de omroep op straat gooien? Religieuze mensen dwingen andere kleren aan te trekken? Ze verbieden waar ze wel of niet hun gebed mogen doen?”
Verontwaardiging
In de zaal waar Baudet zijn overwinningsspeech hield stonden opvallend veel jonge mensen hem toe te juichen. ,,Dan denk ik: dit zijn jongeren die allemaal vreselijk veel plezier hebben dat we open grenzen hebben en de wereld over kunnen vliegen en gemakkelijk met de euro kunnen betalen. Delen zij echt hetzelfde gedachtegoed?”, vraagt De Ruiter zich af.
Vanuit de Tweede Kamer is inmiddels ook verontwaardigd gereageerd op de uitspraken van Baudet. Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs) neemt het de FvD-voorman ,,zeer kwalijk” dat hij heeft gezegd dat de universiteit de gemeenschap ondermijnt.
,,Baudet zegt dat de samenleving wordt ondermijnd door onze universiteiten. Ik vind dit zeer kwalijk. We moeten pal staan voor de wetenschap. De samenleving is gebouwd op het werk en de kennis van wetenschappers en docenten. We moeten de academische vrijheid beschermen, niet verdacht maken”, twittert de minister.
Jaren dertig
Docent Journalistiek Kees Boonman, die bij het radioprogramma Spraakmakers te gast was, merkte op dit soort toespraken en verwijzingen in de jaren dertig ook gehoord te hebben. “Het is niet eng of ingewikkeld om daar aan te refereren”, stelde hij. “Als je kijkt naar de retorica in de politieke geschiedenis, dan kan je vergelijkingen maken. Het verbaast mij dat wij dat tijdsbeeld niet willen aanhalen.”
Boonman maakte onder meer een vergelijking met Steve Bannon, een voormalig medewerker van de Amerikaanse president Donald Trump die zulke termen ook veel bezigt.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMEnergierekening
Hans woont op 28 vierkante meter en heeft laag gasverbruik: ‘Merk wel dat alles duurder is’
-
met video
Onbekend aantal varkens overlijdt bij grote brand op Gronings bedrijf, honderden dieren gered
Bij een grote brand bij een varkensbedrijf in het Groningse dorp Beerta is een onbekend aantal varkens om het leven gekomen. Uit een van de twee stallen konden nog honderden dieren worden gered. -
PREMIUM
Artsen zeiden dat Ben niet ouder zou worden dan 10, nu is hij 22 en heeft een grote wens
Zo normaal mogelijk leven, dat is de wens Benjamin Rijnbeek (22). Op jezelf wonen hoort daar ook bij, maar door zijn lichamelijke beperking is er nergens plek voor hem. De Bodegraver zoekt daarom nu anderen in een vergelijkbare situatie om samen een nieuwe woonvorm te starten.Bodegraven -
PREMIUMexclusief interview
In gesprek met Taghi weegt nieuwe advocaat Ruperti elk woord: ‘Je kan continu worden afgeluisterd’
Vanuit de zwaarbeveiligde gevangenis in Vught koos Ridouan Taghi zelf de nieuwe advocaat uit die Inez Weski voorlopig opvolgt. ,,Hij gaf een briefje met mijn naam erop’’, vertelt Michael Ruperti in een exclusief interview met deze site. Ruperti zegt geen moment te hebben getwijfeld. Maar: ,,Ik merk nu dat ik op eieren moet lopen.’’ -
PREMIUMGeldvraag
Banken vragen geld voor betaalrekening, maar bieden nauwelijks spaarrente: zo zit het
Elke maand gaan er een paar euro’s naar je bank voor het gebruik van een betaalrekening. Op jaarbasis kan dat best aantikken. ‘Waarom zijn de kosten van mijn bankrekening zo hoog’, vraagt lezer Jos Couwenberg zich af. In deze rubriek leggen we elke week een lezersvraag over geld voor aan een deskundige.
-
Met video21
Kritiek op melkveehouders? ‘Kom maar langs op de boerderij', zei boer Rudie tegen Shula uit Amsterdam
Raalte -
-
-
Zuid-Holland biedt excuses aan voor slavernijverleden: ‘Wij voelen plaatsvervangende schaamte’
Commissaris van de Koning Jaap Smit heeft donderdagavond namens het provinciebestuur excuses aangeboden voor het slavernijverleden. Zuid-Holland deinsde niet terug om slavenopstanden op plantages met grote militaire inzet neer te slaan. Alles om de overzeese plantages te behouden.Leidschendam, Voorburg, Gorinchem, Barendrecht, Sliedrecht, Noordwijk, Voorschoten, Kaag en Braassem, Maassluis, Goeree-Overflakkee, Alblasserdam, Hillegom, Leiden, Oegstgeest, Schiedam, Rotterdam, Capelle aan den IJssel, Albrandswaard, Den Haag, Waddinxveen, Voorne aan Zee, Ridderkerk, Delft, Westland, Pijnacker-Nootdorp, Reeuwijk-Brug, Vlaardingen, Midden-Delfland, Molenlanden, Katwijk aan den Rijn, Papendrecht, Zuidplas, Gouda, Nieuwkoop, Wassenaar, Bodegraven, Alphen aan den Rijn, Katwijk aan Zee, Teylingen, Zwijndrecht, Dordrecht, Hoeksche Waard, Nissewaard, Zoeterwoude, Krimpen aan den IJssel, Leiderdorp, Rijswijk, Zoetermeer, Reeuwijk-Dorp, Lisse, Hendrik-Ido-Ambacht, Krimpenerwaard, Hardinxveld-Giessendam, Lansingerland -
PREMIUM1
Filosoof over de kunst van het uitstellen: ‘Doe nooit een taak die morgen verdwenen kan zijn’
De meeste mensen stellen dat wat ze moeten doen uit en voelen zich daar dan schuldig over. Vooral niet doen, legt filosoof John Perry uit aan journalist en notoire uitsteller Saskia Smith. Een gestructureerde uitsteller krijgt volgens hem juist een heleboel voor elkaar omdat ze die andere dingen niet doen.