De Nederlandse jihadist Yago Riedijk (26) zegt dat hij Syrië niet verlaat zonder zijn vrouw, de Britse Shamima Begum (19). Het IS-stel vertrok enkele weken geleden uit de restanten van het kalifaat en gaf zich over aan Koerdische strijders. Begum, die als 15-jarig schoolmeisje uit Groot-Brittannië vertrok, zit nu vast in een speciale afdeling voor IS-vrouwen in een vluchtelingenkamp in Noord-Syrië. Riedijk zit in een Koerdische gevangenis in hetzelfde gebied. Hij is in Nederland al bij verstek tot zes jaar cel veroordeeld, omdat hij zich had aangesloten bij een terroristische organisatie.

,,Ik wil terug naar Nederland. Dat is mijn droom, dat ik gewoon mijn kind kan opvoeden in Nederland. Maar mijn vrouw en kind achterlaten in Syrië, dat wil ik niet’’, zei de Arnhemmer afgelopen donderdag in een interview met deze krant. Dat vond plaats in een kantoor van de Koerdische autoriteiten, waar hij vanuit de gevangenis naartoe was gebracht.

Groot-Brittannië heeft aangekondigd Begum niet terug te nemen en wil haar de Britse nationaliteit afnemen. Nederland wil alleen meewerken aan de terugkeer van Riedijk als hij zich bij een Nederlands consulaat in Turkije of Irak meldt. Het meereizen van zijn vrouw is, wat Nederland betreft, uitgesloten. ,,Als dat betekent dat ze hier vastzit, blijf ik hier.’’

Begum was hoogzwanger toen het stel zich overgaf aan de Koerden. Ze beviel in het detentiekamp van een zoon. Na het interview afgelopen donderdag werd bekend dat de baby is overleden, Riedijk was daarvan ten tijde van het interview nog niet op de hoogte. Het is het derde kind van het stel dat door honger of ziekte zou zijn omgekomen.

De Arnhemse bekeerling vertrok eind 2014 naar Syrië en sloot zich daar aan bij IS, naar eigen zeggen om de bevolking te helpen in de strijd tegen ‘de dictator Assad’. Maar Riedijk vertrok toen al duidelijk was geworden dat IS gruweldaden pleegde. Er waren onlinevideo’s verschenen met onthoofdingen en IS’ers hadden een massamoord op Yezidimannen gepleegd en de vrouwen daarvan tot seksslaven gemaakt.

,,Ik wist dat er oorlog was en in een oorlog komen mensen om. Maar van misdaden van dit niveau, daar had ik niet van gehoord.’’ 

,,Video’s... Als die uitkwamen, werden ze al snel verbannen. Die waren moeilijk te verkrijgen.’’

,,Nee, en wat moet ik zeggen… Het is moeilijk om dat onder woorden te brengen. De manier waarop ze met hen zijn omgegaan, hoort niet volgens de islam.’’

,,Het is verschrikkelijk wat ze hebben gedaan. De halve wereld heeft een hekel aan de islam gekregen, door de misdaden die ze begaan hebben. Ze hebben de islam gebruikt om te rechtvaardigen wat ze deden. Ze hebben de islam gebruikt om mensen voor de gek te houden, mensen zoals ik.’’

Riedijk zegt dat IS hem in de gevangenis heeft gezet. De terreurgroep zou hem hebben verdacht van spionage voor Nederland. De Arnhemmer belandde naar eigen zeggen in het voetbalstadion van Raqqa. Dat is een plek in de IS-hoofdstad die inderdaad als gevangenis werd gebruikt.

,,Het was daar een hel. De bewakers zoeken constant een excuus om je te mishandelen. Er wordt gemarteld, ze laten je verhongeren. Ik heb er weken vastgezeten, zonder dat ik wist waarvoor.’’

_{(Lees verder onder de afbeelding)}

,,Zij hebben niet meegemaakt wat ik heb meegemaakt. Er heerste een fanboy-mentaliteit in Islamitische Staat: alles wat ze deden was goed, ze konden niets fout doen. Maar kijk naar het verbranden van die Jordaanse piloot. De profeet heeft een specifiek verbod gelegd op het levend verbranden van mensen. Het was duidelijk fout. De meeste mensen die zich hebben aangesloten bij IS, zijn voor de gek gehouden. Ze hebben dingen beloofd die niet zijn waargemaakt, het tegenovergestelde is gebeurd.”

,,Het is absoluut begrijpelijk dat mensen angst voelen. Maar mensen hun nationaliteit afnemen en hier in Syrië laten wegrotten, is alleen een oplossing op korte termijn. Op lange termijn gaat het waarschijnlijk meer problemen opleveren dan het oplost. Als je bijvoorbeeld de kinderen afneemt van hun moeders, dan creëer je alleen maar meer haat. En stel je voor dat hier mensen op grote schaal ontsnappen, dan kunnen ze opnieuw een gevaar voor Europa vormen. Wij hebben een fout gemaakt, laat Nederland nu het goede voorbeeld geven. Ik weet dat het egoïstisch klinkt, maar ik denk dat het de beste oplossing voor iedereen is.’’

,,Als de mensen hier ‘Irak’ horen, dan worden ze meteen bang. De situatie is hier beter. Hoe de dingen eraan toegaan in Irakese cellen, is beangstigend.’’