RIVM-expert Susan van den Hof uit Ommen over ‘super-ingewikkelde’ keuze: moet ik mijn kind laten vaccineren?

Helemaal in het begin van de pandemie zei burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls, die ook voorzitter is van de club van veiligheidsregio’s, het al eens schertsend: ,,We polderen wat af. Eigenlijk hebben we sinds de virusuitbraak 17 miljoen virologen in dienst.’’ Hij doelde daarmee op alle Nederlanders die meepraten over de pandemie. Voor de ouders van 5 tot en met 11-jarige kinderen is die uitspraak nu werkelijkheid. Zij mogen namelijk zélf beslissen of ze hun kind laten vaccineren of niet. Plotseling zitten zij op de stoel van de viroloog. 

,,Het is voor ouders super ingewikkeld’’, weet kinderarts-infectioloog/immunoloog Lieke Sanders van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Samen met Susan van den Hof uit Ommen, hoofd van het Centrum voor Epidemiologie en Surveillance van Infectieziekten geeft zij een toelichting om de keuze te vergemakkelijken.

,,Kinderen hoeven zelden in het ziekenhuis te worden opgenomen met corona’’, verklaart Van den Hof. Van alle bijna 80.000 ziekenhuisopnames in 2021 ging het maar om 143, oftewel 0,2 procent, kinderen in de basisschoolleeftijd. Op 1,3 miljoen kinderen in die leeftijd is dat dus echt heel zeldzaam. 

En hoe ziek word je eigenlijk van de nieuwe dominante variant omikron? ,,Het risico van een ernstig ziektebeeld is waarschijnlijk kleiner voor kinderen die besmet zijn met omikron, dan bij de deltavariant’’, vervolgt het hoofd epidemiologie. ,,Het aantal opnames is ongeveer twee derde lager bij omikron.’’

Tot zover het goede nieuws. ,,Want het aantal ziekenhuisopnames neemt met omikron wel toe’’, waarschuwt Van den Hof. ,,Dat komt doordat omikron zich zo goed kan verspreiden doordat het de immuniteit omzeilt.’’ In de staat New York is het aantal opnames vanwege of met corona groter voor kinderen, dan voor de hele bevolking. ,,Daar zijn vooral ongevaccineerde kinderen in het ziekenhuis gekomen’’, weet zij. 

In Nederland lijkt geen stijging gaande. Onlangs nog liet kinderlongarts Suzanne Terheggen-Lagro van het Emma Kinderziekenhuis, onderdeel van het Amsterdam UMC, weten dat daar nog geen forse toename te zien was in het aantal opgenomen kinderen door covid.

En dan is er nog een ander belangrijk punt voor ouders om rekening mee te houden, waarschuwden de experts: de ernstige ontstekingsziekte genaamd: MIS-C. Dat staat voor Multisystem Inflammatory Syndrome in Children. De Nederlandse Ginny Delgado Muti is één van de Nederlandse kinderen die dat kreeg en volgens haar zou daar meer aandacht voor moeten zijn. Want weken na een coronabesmetting kan ineens hoge koorts ontstaan, vaak ook buikklachten, zoals braken en diarree. Bij de helft van die kinderen is dat zo ernstig dat zij op de intensive care belanden. De Gezondheidsraad schat dat Mis-C bij zo’n 150 kinderen van 0 tot 19 jaar voorkomt. Dit heeft vooralsnog in Nederland niet geleid tot de dood van kinderen, maar is wel zeer ernstig. ,,Uit de eerste onderzoeken lijkt het erop dat vaccinatie MIS-C kan voorkomen’’, verklaart Sanders. 

En hoe zit het met de bijwerkingen? Die zijn volgens de experts mild, ‘dat gaat vooral om pijn op de prikplaats’, aldus Sanders. ,,Waar we ons de meeste zorgen om maken is myocarditis’’, een ontsteking van de hartspier. De eerste resultaten op basis van 8,6 miljoen prikken die zijn gezet bij Amerikaanse kinderen van 5-11 jaar, wijzen erop dat dit bij kleine kinderen minder vaak voorkomt dan bij tieners. Per miljoen kinderen kregen gemiddeld twee meisjes daar last van en 4,3 jongetjes. Sanders: ,,En de myocarditis die zijn gemeld was mild en ging snel over.’’

Een ander argument dat de deskundigen aanvoeren vóór vaccinatie, is het beschermen van anderen. ,,Als je in je gezin hele kwetsbare mensen hebt, zal het helpen omdat de kans dat je het virus overdraagt op dat kwetsbare gezinslid kleiner zal zijn’’, vervolgt Van den Hof. ,,De kans op besmetting ligt in de eerste maanden na vaccinaties ongeveer twee derde lager, dus dat is behoorlijk wat! Je doet het dus misschien ook om opa of oma te beschermen.’’