Staat veroordeeld tot schadevergoeding vanwege illegale adoptie uit Brazilië

Patrick Noordoven werd in 1980 kort na zijn geboorte illegaal geadopteerd vanuit Brazilië. Met hulp van Nederlandse tussenpersonen en diplomaten haalden zijn adoptieouders hem uit een ziekenhuis in Sao Paulo. Met vervalste papieren namen ze hem mee naar Nederland en gaven hem bij de gemeente op als hun eigen kind.

Op deze wijze werden destijds tientallen Braziliaanse kinderen illegaal geadopteerd. Toen justitie in Nederland achter deze Brazil Baby Affair (BBA) kwam, startte ze een strafrechtelijk onderzoek naar 42 adoptiestellen die zich schuldig hadden gemaakt aan het vervalsen van geboortepapieren, bemiddeling tegen betaling en verduistering van staat: het opzettelijk onzeker maken van iemands afstamming.

Hoewel erkend werd dat de kinderen illegaal waren geadopteerd en de ouders een strafbaar feit hadden gepleegd, werden alle zaken geseponeerd.

Patrick kwam pas op latere leeftijd achter de BBA tijdens de zoektocht naar zijn biologische ouders. Hij klaagde de Nederlandse staat aan omdat die op de hoogte was van de misstanden maar niet ingreep.

De rechtbank van Den Haag oordeelt nu dat de staat onrechtmatig heeft gehandeld. Ze heeft het recht van Patrick om te weten van wie hij afstamt en zijn recht op identiteit ‘onvoldoende beschermd’, oordeelt de rechter. 

,,Toen de staat er in het kader van het BBA-onderzoek achter kwam dat de juridische ouders van de man hem illegaal hadden geadopteerd, heeft de staat niets gedaan om ervoor te zorgen dat de man zijn afkomst zou kunnen kennen, terwijl de staat dat wel had kunnen en moeten doen’’, aldus de rechter.

_{Tekst gaat verder onder foto.}

De staat had nader onderzoek moeten doen naar de strafbare feiten. Ook had ze er voor moeten zorgen dat er geen valse geboortegegevens van Noordoven in het bevolkingsregister zouden worden opgenomen. Patrick hoopt dat er uitgebreid onderzoek wordt gedaan naar valse geboorteregistraties om zicht te krijgen op de omvang van illegale adoptie.

,,Ik ben heel blij dat de rechtbank zo uitgebreid het recht op identiteit erkent en dat daar ook voor de staat bepaalde verplichtingen bij horen”, zegt hij in een reactie. ,,De staat had de verplichting mij informatie te verstrekken over de omstandigheden van mijn illegale adoptie, en om zich in te spannen dat ik informatie over mijn afstamming zou krijgen. Dat is grote winst.”

Patrick heeft jarenlang procedures gevoerd om overheidsdocumenten over de illegale adoptie uit Brazilië boven tafel te krijgen. Ook de zoektocht naar zijn biologische ouders kost hem veel tijd en geld. In een aparte procedure wordt nu bepaald hoeveel schade hij daardoor heeft geleden.

Noordoven stelde de staat ook aansprakelijk omdat Nederlandse diplomaten de illegale adoptie faciliteerden en eraan meewerkten. Dat bleek uit documenten die hij tijdens zijn procedure boven tafel kreeg. Die informatie was voor het kabinet aanleiding voor een groot onderzoek naar illegale adopties in Brazilië, Bangladesh, Sri Lanka, Colombia en Indonesië.

Toch stelt de rechtbank nu dat er onvoldoende bewijs is voor de betrokkenheid van Nederlandse ambtenaren bij de illegale adoptie van Patrick. Volgens zijn advocaat Lisa-Marie Komp is het niet reëel om bij strafbare handelingen om hardere bewijzen te vragen. Volgens haar is het voor het eerst in Nederland dat de staat is veroordeeld om een schadevergoeding te betalen aan een illegaal geadopteerde.

Eerder veroordeelde het gerechtshof de adoptieouders van Patrick tot een schadevergoeding van ruim 13.000 euro, omdat zij de zoektocht naar zijn biologische ouders frustreerden door informatie te verzwijgen.

Tegelijk deed de rechtbank van Den Haag vandaag uitspraak in een andere adoptiezaak. Bibi Hasenaar klaagde de Nederlandse staat ook aan wegens illegale adoptie uit Bangladesh in 1976. De rechtbank wijst haar vorderingen af.

Bibi werd als vierjarig meisje uit Bangladesh gehaald. Haar moeder stond haar onder valse voorwendselen af. Een bemiddelaar van Terre des Hommes hield de moeder voor dat Bibi naar een kindertehuis zou gaan waar ze goede zorg en onderwijs zou krijgen. Op latere leeftijd zou ze weer terugkomen. In werkelijkheid zagen Bibi en haar moeder elkaar nooit meer. Na aankomst in Nederland werd ze van haar broer gescheiden. 

Bibi kwam daar enkele jaren geleden achter toen ze in een krant uit Bangladesh zichzelf herkende op een foto van vermiste kinderen. Haar moeder bleek jarenlang geprocedeerd te hebben om Bibi terug te krijgen, maar tevergeefs. Ze bleek inmiddels te zijn overleden.

Om het werk van haar moeder voort te zetten, spande Bibi een rechtszaak aan tegen de Nederlandse staat, Wereldkinderen en Terre des Hommes. De rechtbank oordeelt dat de zaken tegen de adoptieorganisaties verjaard zijn en dat de staat niets te verwijten valt. ,,Er kan niet worden vastgesteld dat de staat een fout heeft gemaakt toen de vrouw naar Nederland kwam om geadopteerd te worden of heeft gefaald in het houden van toezicht op adoptie vanuit Bangladesh”, aldus de rechtbank.

Voor Bibi voelt de uitspraak als een ‘dolk in de rug’. ,,Ook voor andere geadopteerden”, zegt ze. ,,In mijn dossier  zijn genoeg bewijzen voor misstanden. Er zijn mensen voor veroordeeld. Ik ben gewoon verhandeld.” 

Ze heeft zelf al 42.000 euro aan juridische kosten gemaakt en moet nu van de rechtbank ook de proceskosten van de tegenpartij betalen. Ze is een crowdfunding gestart. ,,Het gaat me niet om het geld van een schadevergoeding, maar om rechtvaardigheid voor mijn moeder en andere moeders. Nu moet ik geld betalen aan partijen die mijn ontvoering hebben gefaciliteerd. Daar kan ik met mijn pet niet bij.”

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: