Toeslagenouder haalt gelijk bij rechter: Belastingdienst riskeert dwangsom 15.000 euro

Als de Belastingdienst niet binnen twee weken een besluit neemt, volgt een dwangsom van 100 euro per dag, met een maximum van 15.000 euro.

Het kabinet maakte eind december 2020 bekend getroffen toeslagenouders ruimer te willen compenseren. Zij kregen alvast 30.000 euro als voorschot op de nog vast te stellen definitieve compensatie. Een man uit het Brabantse Reusel deed daarop een verzoek tot herbeoordeling van de kinderopvangtoeslag en ontving de 30.000 euro. De Belastingdienst moest daarop binnen één jaar de exacte hoogte van de compensatie vaststellen en terugbetalen. Die termijn haalde de fiscus niet.

De Brabander stelde daarop de Belastingdienst in januari 2022 in gebreke. Die had vervolgens twee weken de tijd om alsnog een beslissing te nemen, maar ook deze termijn werd niet gehaald. De fiscus moest daardoor afgelopen mei al een dwangsom van 1442 euro betalen. De man stapte daarna naar de rechter omdat er nog altijd geen besluit was genomen over herbeoordeling van de kinderopvangtoeslag.

De Belastingdienst erkende dat de beslistermijn is overschreden, maar zegt dat dat komt doordat er veel meer aanvragen voor de 30.000 euro compensatie binnenkwamen dan verwacht: 54.000 in totaal. De beoordeling daarvan - en eventuele bezwaren - kost tijd. Daarom vraagt de fiscus de rechtbank om af te wijken van de standaard beslistermijn van twee weken. De Belastingdienst wil daar twaalf weken de tijd voor hebben.

Die termijn zou echter pas in moeten gaan als de herbeoordeling daadwerkelijk begint, want dat is volgens de Belastingdienst eerlijker voor ouders die niet procederen. Verzoeken van ouders worden namelijk op volgorde van binnenkomst in behandeling genomen.

Daar gaat de rechtbank van Oost-Brabant in Den Bosch echter niet in mee, zo blijkt uit de uitspraak vandaag. Hoewel de bestuursrechter erkent dat een beslistermijn van twaalf weken wegens de bijzondere omstandigheden op zijn plaats is, is die termijn bij de Brabantse toeslagenouder inmiddels ruimschoots verstreken.

,,In de wet is al een ruime termijn van in totaal één jaar voor de herbeoordeling opgenomen”, schrijft de rechter in zijn uitspraak. ,,Dat er veel meer meldingen zijn binnengekomen dan verwacht vindt de rechtbank [...] onvoldoende reden om te bepalen dat de termijn van 12 weken pas gaat lopen op het moment dat daadwerkelijk met de herbeoordeling wordt begonnen, zoals door aanwijzing van een persoonlijk zaakbehandelaar.” Bovendien zijn er al meer termijnen verstreken.

De rechtbank is er niet van overtuigd dat de oplossing voor het probleem moet zijn dat ouders die naar de rechter stappen, moeten wachten tot de Belastingdienst voldoende capaciteit heeft en dat er dus geen dwangsom kan worden opgelegd. Daarom heeft de rechtbank bepaald dat de Belastingdienst binnen twee weken alsnog op het verzoek van de man uit Reusel moet beslissen. Als de Belastingdienst dat niet doet, moet er een dwangsom van 100 euro per dag betaald worden, met een maximum van 15.000 euro.