Robert Yawn is 37 een kreeg al een oproep om zich te laten vaccineren tegen corona, terwijl hij geen medische indicatie heeft. Hij is alleen allergisch voor katten en honden. © Marco Okhuizen

Totale willekeur bij uitnodiging coronaprik: gezonde mensen verrast, ernstig zieken teleurgesteld

De uitnodigingen voor coronavaccinaties op basis van een ‘medische indicatie’ lijken totaal willekeurig verstuurd te zijn. Sommige patiënten krijgen tot hun stomme verbazing een uitnodiging terwijl ze amper iets mankeren, terwijl anderen doodziek zijn en maar niets horen. Patiëntenorganisaties noemen de gang van zaken ‘absurd’ en willen dat ziekenhuizen bijspringen.

Annemieke van Dongen, Marcia Nieuwenhuis 15-05-21, 07:00 Laatste update: 16-05-21, 11:36

Mensen met ‘een medisch risico tussen 18 en 60 jaar’, oftewel degenen die op de lijst voor de griepprik staan, krijgen deze week een vaccinatieuitnodiging. Huisartsen kunnen daar zelf patiënten aan toevoegen. Maar de ene huisartsenpraktijk blijkt daarin makkelijker dan de andere, waardoor willekeur ontstaat.

Dat blijkt uit een rondgang van deze krant langs patiëntenorganisaties en experts. ,,Er zijn treurige gevallen van mensen die bijvoorbeeld volgende week starten met hun chemokuur tegen kanker, maar nog steeds geen inenting hebben gehad’’, stelt Irene Dingemans van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK).

Er zijn mensen die bijvoorbeeld volgende week starten met chemo tegen kanker, maar nog steeds geen inenting hebben gehad
Irene Dingemans , Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK)

‘Absurd’

De NFK noemt het ‘absurd’ dat die groep kankerpatiënten die nog met hun behandeling moeten starten, hun inenting nu niet krijgen, want het is bekend dat vaccinaties minder goed aanslaan als je chemo krijgt. ,,Bovendien worden mensen kwetsbaar door de chemo, dus je wilt ze van te voren beschermen’’, benadrukt Dingemans.

Wij merken dat er heel veel gedoe is over wie er gevaccineerd wordt en waarom
Thom Meens, Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF)

De NFK wil dat de ziekenhuizen die patiëntengroep gaan vaccineren. ,,Daar kennen ze die patiënten en kunnen ze het moment van vaccinatie afstemmen op de behandeling’’, aldus Dingemans. De Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) ondersteunt dat pleidooi. ,,Wij merken dat er heel veel gedoe is over wie er gevaccineerd wordt en waarom’’, aldus NPCF-woordvoerder Thom Meens. ,,Als je ziekenhuizen de kans geeft om meer mensen te vaccineren, kun je mogelijk zulke gruwelijk schrijnende gevallen voorkomen.’’ Volgens Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) ‘staan ziekenhuizen klaar om kwetsbare patiënten in te enten’.

De ogenschijnlijke willekeur is lastig te verklaren. ,,Als het goed is, krijgen mensen met een medische indicatie voor de griepprik nu ook een uitnodiging voor de covid-19 vaccinatie. De computer maakt de selectie op basis van bekende ziekten of problemen’’, stelt hoogleraar Jako Burgers, tevens huisarts in Gorinchem. ,,Als het goed is, kijkt huisarts die lijst door en halen ze daar de mensen met astma van af die bijvoorbeeld maar af en toe een puffer gebruiken. Hooikoorts is geen indicatie.’’ Maar volgens hem hebben ‘niet alle huisartsen hun systeem up to date’. ,,Daar zou je een dagtaak aan hebben. De een is perfectionistischer dan de ander. Veel huisartsen doen het goed, maar het kan beter. Er zijn misschien huisartsen die denken: iedereen moet toch gevaccineerd worden, ik draai de lijst uit en druk op de knop verzenden. Ik snap dat wel.’’

Onbekend aantal fouten

De Landelijke Huisartsenvereniging (LHV) beaamt in een reactie dat er in een onbekend aantal gevallen fouten zijn gemaakt bij de selectie van patiënten. ,,Het kan zijn dat er bij de selectie van patiënten vanuit het huisartsinformatiesysteem menselijke fouten zijn gemaakt. Of dat het systeem niet helemaal up to date is, waardoor mensen die vroeger iets hebben gemankeerd nu een uitnodiging krijgen’’, stelt een woordvoerder.

De LHV roept mensen die niets mankeren maar toch een prikuitnodiging hebben ontvangen op om contact op te nemen met hun huisarts. ,,Die kan dan eventueel nog andere gevallen traceren en mogelijk iets rechtzetten.’’ Mensen met een medische indicatie die nog geen vaccinatieuitnodiging in de bus hebben, moeten daarentegen nog even geduld hebben. ,,Het kan zijn dat de brief komende dagen nog bezorgd wordt.’’