,,Verpleeghuizen lopen voorop met vaccineren, er kan meer.’’ Dat stellen onderzoekers van de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg en het Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen, die al een jaar 76 verpleeghuizen verspreid over het land volgen. In hun vierde monitor, die vandaag verschijnt, concluderen de onderzoekers dat verpleeghuizen de teugels nog nauwelijks laten vieren. Met als gevolg dat veel ouderen blijven worstelen met eenzaamheid en isolement. 

In de monitor beantwoordden 59 locaties vragen over de gevolgen van het vaccineren binnen het verpleeghuis. Begin april was bijna tachtig procent van de bewoners ingeënt.  Dat percentage lag in de meeste verpleeghuizen zelfs hoger. Het aantal gevaccineerde medewerkers verschilt sterk. Er zijn locaties met een geschatte vaccinatiegraad van meer dan tachtig procent, maar op andere locaties ligt die vermoedelijk lager dan zestig procent. ,,De WHO zegt dat een vaccinatiegraad van zestig à zeventig procent nodig is om mensen te beschermen. Die is er in de verpleeghuizen. Het aantal besmettingen neemt drastisch af, dus die signalen moeten leiden tot versoepelingen’’, concludeert Jan Hamers, hoogleraar Ouderenzorg. 

Toch zijn verpleeghuizen huiverig. Ze zeggen de coronamaatregelen nog te handhaven, omdat die nu eenmaal in de samenleving gelden. Ook wordt in sommige huizen gewacht totdat alle bewoners zijn ingeënt. ,,Er is een zekere angst en onzekerheid, en dat begrijp ik’’, aldus Hamers. In het voorjaar kregen verpleeghuizen immers veel kritiek over het hoog oplopende aantal besmettingen en de vele overlijdens. ,,Ze blijven bang voor een uitbraak, waarbij de samenleving over hen heen valt. Er zullen altijd mensen zijn die zich niet laten vaccineren en er zal altijd een risico op een uitbraak blijven. Dus als verpleeghuizen durven te versoepelen, moeten we achter ze staan.’’

Nu komen in vier op de tien verpleeghuizen nog geen kleinkinderen op bezoek. Ook moeten bezoekers nog een tijd afspreken in drie op de tien huizen. Knuffelen is nog vrijwel nergens toegestaan. En op de meeste locaties blijven beschermende materialen, zoals mondkapjes, verplicht. ,,Die bezoekregelingen zijn echt gedateerd. Tegelijkertijd zijn er grote zorgen over het welzijn van ouderen. Naasten en medewerkers vrezen voor blijvende schade. Ze zien hoe de gezondheid van bewoners achteruit is gegaan, ouderen herkennen hun naasten niet altijd meer’’, stelt Hamers. 

Om de risico’s te beperken, kunnen verpleeghuizen bijvoorbeeld werken met sneltesten van bezoekers. ,,Ja, er komen ongevaccineerde mensen binnen. En nee, je kunt ze niet verplichten zo’n test te doen, maar een groot deel zal daaraan meewerken’’, denkt Hamers. 

Sterker, door dergelijke versoepelingen kunnen verpleeghuizen een natuurlijk fieldlab worden. In verpleeghuizen kunnen groepen ouderen bijvoorbeeld best in het restaurant eten. Hamers: ,,Nee, ik roep niet op tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Ik roep op tot gezond verstand. Ik vind dat verpleeghuizen weloverwogen, in overleg met cliënten, naasten en medewerkers meer kunnen. Je kunt hier vooruit leren.’’

Overigens zien de onderzoekers wél dat ouderen bijna overal naar de kapper of pedicure mogen en bijvoorbeeld weer fysiotherapie kunnen krijgen. Ook mogen ze op alle locaties naar buiten en zijn er op de meeste locaties weer groepsactiviteiten. 

Bekijk hier onze video’s over het coronavirus: