Volumeknop moet écht omlaag bij concerten en festivals: ‘Helft jongeren kwetsbaar’

In de Tweede Kamer klinkt al langer de roep om te kijken naar een wettelijk maximum van bijvoorbeeld 100 decibel in uitgaansgelegenheden. Dit gebeurde nadat artsen en audiologen op deze site hun zorgen hadden geuit over de volgens hen sterke toename van tinnitus (oorsuizen) bij jongeren. Volgens de Gezondheidsraad loopt meer dan de helft van de 12- tot en met 18-jarigen op dit moment risico op gehoorschade door harde muziek tijdens uitgaan of door veelvuldig gebruik van muziekspelers. Uit onderzoek bij Rotterdamse kinderen van 9 tot 11 jaar kwam al naar voren dat 1 op de 7 kinderen reeds beginnend gehoorverlies had.

Opeenstapeling van gehoorschades kan uiteindelijk leiden tot permanent gehoorverlies, met alle gevolgen van dien. Met bijna alle sectoren (behalve de horeca) is om die reden al langer afgesproken dat muziek niet langer dan een kwartier boven de 103 decibel mag uitkomen. Die afspraak, vastgelegd in een convenant in 2018, leidde de afgelopen maanden tot felle kritieken. Het gaat hier namelijk niet om een wettelijk vastgelegde grenswaarde. Handhaving is daardoor niet mogelijk. Organisatoren moeten zelf erop toezien dat de afspraken worden nageleefd.

Een meerderheid van de Tweede Kamer reageerde verbolgen op de zorgen van de artsen en eiste na berichtgeving op deze site actie van de staatssecretaris. Die wilde eerst het advies van de Gezondheidsraad afwachten. Dat advies ligt er nu dus. De raad adviseert het maximale geluidsniveau te verlagen van 103 dB naar 100 dB en zo aan te sluiten bij omringende landen. 3 decibel minder lijkt misschien weinig, maar in de muziekwereld betekent dit een halvering van het geluid.

Door de vermindering met drie decibel wordt de druk op het gehoororgaan flink verminderd en kan men die druk ook langer verdragen zonder al te veel kans op schade. Intussen blijft de beleving van de muziek volgens de raad nog goed. Een dergelijk hoog geluidsniveau komt overigens niet zozeer voor in de bekende grote zalen, maar juist elders, waar men zich nog wat minder inhoudt. Volle garantie tegen schade geeft de voorgestelde maatregel trouwens niet. Verder moet de preventie onverminderd worden voortgezet, staat er in het advies: voorlichting over de gevolgen van te veel lawaai moet worden gegeven en het gebruik van gehoorbescherming worden gestimuleerd.

De Gezondheidsraad benadrukt dat de maatregelen niet alleen gelden voor muziekevenementen en concerten, maar bijvoorbeeld ook voor sportscholen en de horeca. Die laatste sector weigert ondanks verschillende oproepen mee te doen aan het huidige convenant. Volgens Koninklijke Horeca Nederland voldoet 95 procent van alle zaken momenteel aan de geluidsnorm die in het convenant is afgesproken. Er is vooralsnog geen behoefte om aan te treden aan het convenant, tot frustratie van de staatssecretaris. ‘Mogelijk is een dwingender aanpak aangewezen, zoals wetgeving’, stelt de Gezondheidsraad nu.

Patiëntenorganisatie Hoormij.NVVS reageert tevreden op de conclusies van het adviesorgaan en ziet een wettelijke verplichting het liefst zo snel mogelijk gebeuren. ,,Het is wel vreemd dat je zelfs met een verlaging tot 100 decibel nog steeds gehoorbescherming nodig hebt om schade te voorkomen”, aldus directeur Wil Verschoor.

Over het WHO-advies van een maximaal geluidsniveau van 100 decibel - dat de Gezondheidsraad nu dus volgt - is overigens niet iedereen overtuigd. ,,Dat hele rapport is achterhaald en wetenschappelijk niet onderbouwd”, vertelde Peter van der Geer van Event Acoustics, autoriteit op het gebied van akoestiek, eerder tegen deze site. ,,Het complete onderzoek is gebaseerd op geluid, maar niet op muziek en alles wat daarbij komt kijken: hoge tonen, lage tonen, bas, frequenties. Alles wordt op één hoop gegooid en de WHO komt met de conclusie dat we overal maar de 100 decibel moeten hanteren. Dat kan natuurlijk niet.”

Audiologen en kno-artsen hechten daarentegen wel veel waarde aan het WHO-rapport, zoals de koninklijk onderscheiden audioloog Jan de Laat. ,,Het wordt tijd dat we keiharde geluiden uit ons leven gaan bannen”, vertelde hij eerder tegen deze site. ,,Muziek kan zo fantastisch mooi zijn, zolang het maar niet keihard staat. Het mag wat mij betreft gerust de 100 decibel aantikken, maar nu zijn er uitschieters naar 110 of soms wel 120 dB en dan helpen oorpluggen, die je bij 100 dB moet gebruiken, niet meer. Dat kan gewoon écht niet.”

KNO-arts Dennis Kox had vanochtend nog een jongen op zijn spreekuur die een piep over heeft gehouden na een bezoek aan een festival. ,,Hij had zijn oordop niet de hele tijd in, omdat zijn vrienden dat ook minder cool vonden. Hij is daarmee psychisch in de knoop geraakt. Daar moeten we met z’n allen voor waken. Oordoppen dragen is iets wat je hoort te doen zodat je elk jaar met plezier naar dit soort festivals kan gaan.”

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: