Geen hoger beroep in zaak Nederlands bombardement Chora

De minister spreekt van een ‘complexe maar zorgvuldige afweging'. Afgelopen november oordeelde de rechtbank Den Haag dat het bombardement tijdens de slag om Chora in 2007 onrechtmatig was. De rechtbank bepaalde dat de Staat de schade van de slachtoffers moet vergoeden. Dat gaat ook gebeuren, laat de Ollongren weten. De omvang van de schade moet nog wel worden bepaald. Bij het bombardement op een ommuurd wooncomplex (quala) kwamen tientallen burgers om het leven.

Het was bekend dat in het complex in de provincie Uruzgan burgers woonden. Volgens de Nederlandse overheid gebruikte de taliban het complex echter voor militaire doeleinden en was het bombarderen in juni 2007 daarom niet onrechtmatig. De rechtbank ziet dat anders. ,,Uit de rapporten die de Staat heeft overgelegd, met daarin logboeken over de uren vlak voor het bombardement, kan die conclusie niet worden getrokken.” De rechtbank noemde het bombarderen daarom in strijd met het internationaal oorlogsrecht. ,,Het bombardement is om die reden dus wel onrechtmatig”, aldus de rechtbank in de uitspraak van 23 november.

,,Defensie beschikt - inmiddels ook meer dan vijftien jaar na dato - niet over nadere of aanvullende informatie ter onderbouwing dat de quala op dat moment een militair doel was. Dit is van doorslaggevend belang voor mijn besluit om te berusten in het vonnis”, aldus minister Ollongren. Ze benadrukt dat het vonnis niet betekent dat de rechtbank het bombardement kwalificeert als oorlogsmisdrijf.

De zaak loopt al sinds 2019 en was aangespannen door diverse slachtoffers en nabestaanden. Ze lagen met hun families in de huizen te slapen toen de bommen vielen en vroegen een schadevergoeding van Defensie. De vergoeding is nu toegewezen door de rechtbank, maar de hoogte moet in een nieuwe procedure duidelijk worden. ,,Daar moeten we nu over gaan praten”, laat advocaat Liesbeth Zegveld, die de nabestaanden bijstaat, in een reactie weten.

Ze liet direct na de uitspraak al weten opgelucht te zijn over het oordeel van de rechter. ,,Het draait allemaal om de vraag of het gaat om een burgerdoel of een militair doel”, zei Zegveld destijds. ,,Bij twijfel blijft iets een burgerobject. Je kunt niet te snel overgaan op dat iets een militair doel is, want de consequenties zijn gigantisch. Er zijn hier zeven bommen op drie verschillende woonhuizen en een moskee terechtgekomen. Die moskee is bovendien een religieuze plek en geniet specifieke bescherming binnen het oorlogsrecht.”