De ellenlange krantenkop hieronder zegt eigenlijk alles over de geboorte van de staat Israël. Ze komt uit de New York Times van zaterdag 15 mei 1948. ‘Zionisten roepen nieuwe staat Israël uit; Truman erkent deze en hoopt op vrede; bombardementen op Tel Aviv, Egypte geeft bevel voor invasie’.

Op een fotootje zien we David Ben-Goerion, met zijn kenmerkende zilvergrijze haar, de eerste premier van het nieuwe land. Een dag eerder heeft hij in Tel Aviv de onafhankelijkheidsverklaring voorgelezen. Hij doet dat onder het portret van Theodor Herzl (met zijn grote, donkere baard), de vader van het zionisme. Herzl heeft in 1895 het boekje De Jodenstaat geschreven, waarin hij pleit voor het herstel van de historische Joodse staat. Hij is moe en wanhopig door het eeuwenlange antisemitisme en ziet dit als enige oplossing voor het lijden van zijn volk. Een mogelijke plek is Argentinië, maar hij noemt ook Palestina, ‘ons onvergetelijk historisch thuisland’.

En dat is waar Ben-Goerion de eerste woorden van zijn verklaring uitspreekt: ,,Het land Israël is de geboorteplaats van het Joodse volk.’’ Dit stuk grond aan de Middellandse Zee heeft een lange geschiedenis, met onder meer een eeuwenlange Ottomaanse bezetting. De Ottomanen verliezen samen met de Duitsers de Eerste Wereldoorlog, en het oude Palestina (grofweg het huidige Israël én Jordanië) wordt een mandaat van de Britten. Die hebben in de beroemde Balfour-verklaring (1917) al meegedeeld dat ze positief staan tegenover een ‘Nationaal Huis voor het Joodse Volk’.