Hoe Oekraïne zich wapent tegen zwermen Iraanse drones van Poetin

Alleen al vandaag zouden er volgens de Oekraïense legerleiding 42 zogeheten ‘zelfmoorddrones’ van het type Shahed (het woord betekent zoveel als ‘getuige’ of ‘observator’) op het land zijn afgeschoten. 36 daarvan zouden zijn onderschept. Zes werden er dus níét onderschept en een aantal trof doelen in Kiev.

Volgens Amerikaanse bronnen heeft het Russische leger in augustus ten minste duizend Iraanse drones aangeschaft. Naar verluidt zouden er daarvan inmiddels al zo’n zevenhonderd zijn afgeschoten. Rusland overweegt er nog eens ‘enige duizenden’ te kopen, aldus Oekraïense bronnen. ,,We weten hoe we ze moeten neerhalen. Dat doen we ook, maar we blijven hun gebruik bestuderen”, aldus een legerwoordvoerder. Volgens The New York Times is Oekraïne in overleg met Israël om de haastig opgetuigde anti-dronesystemen te verfijnen. Israël heeft veel ervaring met ‘rondhangende Iraanse explosieven’ die langs de grens van het land regelmatig worden afgeschoten door terreurorganisaties.

_{Het verhaal gaat verder onder de tweet.}

Steeds vaker tonen Oekraïense media fragmenten van neergeschoten drones. Sommige zijn door Oekraïense vliegtuigen neergehaald. De Oekraïense piloot Vadym werd onlangs gevierd als ‘Shahed-killer’.

Meestal worden ze middels luchtafweer uit de lucht geknald. Af en toe wordt een overvliegende drone met het nodige geluk neergeschoten door een scherpschutter, wat dan wordt gevierd op sociale media. Omgekeerd vieren Russische militaire bloggers beelden van succesvolle inslagen en delen plaatjes van geblakerde Oekraïense gebouwen, uitgeschakelde pantservoertuigen en artilleriestukken.

Het toenemende gebruik en de vrees voor Iraanse drones brengt sommige pro-Russische bloggers tot overdreven vergelijkingen met de Himars-raketsystemen die de VS aan Oekraïne heeft geleverd. De Himars zijn een plaag voor de Russen gebleken omdat ze over grote afstand Russische wapendepots kunnen raken, waardoor de Russische toevoer van granaten naar het front stokt.

De Iraanse drones zijn veel minder effectief dan de Himars, maar ze boeken zeker ook successen en Oekraïne heeft er veel mee te stellen. Reden dat de Oekraïense president Volodimir Zelenski weinig geloof meer hecht aan plechtige verklaringen uit Teheran dat Iran ‘geen van beide partijen’ steunt in de oorlog tussen Moskou en Kiev, en dus ook geen drones zou leveren. De diplomatieke banden met Iran zijn door Oekraïne inmiddels bevroren en de Iraanse ambassadeur in Kiev werd gevraagd te vertrekken.

Zelenski wilde onlangs van zijn militaire top weten hoe groot de dreiging van de Iraanse drones was, meldden Oekraïense media onlangs. De president kreeg te horen dat deze drones goedkoop zijn, relatief moeilijk neer te halen en dat ze ondanks hun beperkte vracht aan explosieven regelmatig logistieke, commando- en controlecentra raken achter de Oekraïense linies. Vergelijkbaar met wat de Himars tegen hoge kosten aanrichten bij de Russen. Daarnaast zouden de Russen les krijgen van Iraanse instructeurs in het gebruik van de wapens, die per stuk zo’n 20.000 euro kosten (een fractie van de kosten van een raket).

,,Deze drones zijn vrij traag, maar ze dragen ook een krachtige lading, dus een treffer van hen is gelijk aan een treffer van een raket”, zei Serhiy Bratchuk, een militaire bestuurder voor de regio Odessa, die regelmatig door drones wordt aangevallen. Zelfs als er een zwerm drones nodig is om één doel te bereiken (zo'n 60 procent zou onderweg al worden afgeschoten) is een drone-aanval met Shaheds nog altijd veel goedkoper dan het afvuren van een raket.

Op pro-Russische sites wordt gesteld dat Iraanse drones heel goed in zwermen kunnen worden gebruikt om Oekraïense luchtafweerbatterijen te vernietigen. Dat zou Rusland weer het luchtoverwicht kunnen geven dat het nu ontbeert. Maar volgens Westerse militaire analisten is dat onwaarschijnlijk en zullen ook de Iraanse drones op den duur weinig verschil maken. Temeer daar Oekraïne in overleg is met Israël om anti-dronesystemen te testen. Israël heeft veel ervaring met ‘rondhangende Iraanse explosieven’ en haalt met succes veel gecompliceerdere drones uit de lucht dan de relatief oude Shaheds.

Volgens Amerikaanse bronnen heeft het Russische leger sinds augustus ten minste duizend Iraanse drones aangeschaft. Steeds vaker tonen Oekraïense media fragmenten van neergeschoten toestellen. In een Twitter-draadje over de wapens beschreef een kenner de veelgebruikte Shahed-136’s als een verzameling van langzame, laagvliegende, door propeller aangedreven raketten die al sinds de jaren 80 bestaan ​​en die door Iran zijn verbeterd door de toevoeging van commerciële gps-systemen die beschikbaar zijn op Alibaba.

Deze drones zouden wel erg kwetsbaar zijn voor elektronische storingen en ook voor ouderwetse luchtafweerkanonnen, zoals het mobiele Gepard-systeem. Duitsland heeft Oekraïne al minstens 26 Gepards gegeven.

Bestuurder Bratchuk uit Odessa noemde ook de ‘psychologische impact’ van het wapen op de bevolking. Bewoners van Odessa zijn er onderhand een beetje aan gewend geraakt, die van Kiev kijken de laatste dagen vaak angstig omhoog als er weer eentje overkomt . ,,Dit is terrorisme. De Russen proberen gewoon iets nieuws aan hun tactiek toe te voegen”, zei de burgemeester van Odessa eerder.

Volgens Oekraïense autoriteiten is er een groot verschil tussen de door Rusland gebruikte Shaheds en de Himars die Oekraïne gebruikt. De eerste worden gebruikt om een land aan te vallen, de tweede zijn er voor de verdediging tegen een agressor, zo wordt gezegd. Volgens experts is het veelzeggend voor de toestand van de Russische strijdkrachten dat men niet meer genoeg raketten heeft en daarom nu mede inzet op goedkope Iraanse drones.

Bekijk hier onze video’s over de oorlog in Oekraïne: