Macron ‘doorbreekt stilzwijgen’ en opent archieven atoomproeven Polynesië

videoFrankrijk gaat de archieven openen over de atoomproeven die het decennia lang hield op de Polynesische eilanden, in de Stille Oceaan. Dat moet duidelijkheid scheppen over wat er precies is gebeurd en wat de gezondheidseffecten zijn geweest.

Frank Renout 28 jul. 2021 Laatste update: 28-07-21, 14:41

,,De Franse overheid heeft te lang gezwegen over dit verleden, over die dertig jaar van testen’’, zei president Macron op de laatste dag van zijn bezoek aan Polynesië. ,,Ik wil het stilzwijgen doorbreken. Frankrijk heeft een schuld in te lossen. Ik wil dat de waarheid boven tafel komt en ik wil transparantie.’’

Parijs zal daartoe alle informatie openbaar gaan maken die er is over de atoomproeven. Alleen de documenten met gevoelige informatie over Frankrijks kernwapenarsenaal blijven gesloten, zei Macron.

Kernproeven

In Frans Polynesië werden tussen 1966 en 1999 in totaal 193 kernproeven gehouden. De eerste acht jaar gebeurde dat in de atmosfeer. Radioactieve straling kon zich daardoor vrijelijk verspreiden over de oceaan, de eilanden en de Franse marineschepen. ,,Het is waar dat we die testen deden in Polynesië en niet in Bretagne’’, zei Macron daarover. ,,Maar dat deden we omdat we dachten: het is midden in de oceaan, ver van de bewoonde wereld.’’

Volgens berekeningen die werden gedaan door onderzoekscollectief Disclose zouden zo’n 110.000 bewoners zijn blootgesteld aan radioactieve straling door de atoomproeven. Ook Franse militairen op de marineschepen die de proeven uitvoerden, stonden er aan bloot.

Buitensporig hoog aantal gevallen

Op de eilanden hebben de autoriteiten een buitensporig hoog aantal gevallen van schildklierkanker vastgesteld, met name bij vrouwen. In Frankrijk bestaat inmiddels een schadefonds maar daarvan hebben nog maar vijfhonderd Polynesiërs geld van ontvangen.

Het is niet de eerste keer dat Emmanuel Macron openheid belooft om af te rekenen met de donkere bladzijden uit de Franse geschiedenis. Eerder liet hij een onafhankelijk comité van wetenschappers onderzoek doen naar de betrokkenheid van Frankrijk bij de genocide in Rwanda in 1994. Die commissie kwam met keiharde conclusies.

Macron besloot ook de archieven open te stellen over oud-kolonie Algerije en de hardhandige manier waarop de Fransen daar in de jaren 50 militair optraden. De president erkende in maart van dit jaar dat Frankrijk een Algerijnse advocaat en vrijheidsstrijder in 1957 heeft gemarteld en vermoord.

De Franse president Emmanuel Macron vervolgde dinsdag zijn rondreis door Frans-Polynesië. Hij was op het eiland Manihi om de plaats te bezoeken waar een tsunamischuilplaats wordt gebouwd:

Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.