‘Revolutie op defensie’ stelt nog weinig voor in Duitsland: bij oorlog zit het leger snel zonder kogels

De Duitse minister Christine Lambrecht van Defensie wist het woensdag op Berlin Security Conference treffend te zeggen: ,,Het is belangrijk dat bondgenoten weten dat ze op ons kunnen vertrouwen.’’ De zichtbaar zenuwachtige SPD-minister Sprak in Berlijn een goed gevulde zaal toe met hooggeplaatste militairen en industriëlen.

De realiteit is echter anders, zo leek Lambrecht ook te beseffen. Al jaren verkeert de Bundeswehr in deplorabele staat. Gevechtsvliegtuigen blijven aan de grond als gevolg van achterstallig onderhoud, onderzeeboten kunnen niet duiken en legertanks niet eens rollen. De problemen blijven zich opstapelen, nu ook blijkt dat er niet genoeg munitie voorhanden is.

Een week voor de vakconferentie stond de minister voor schut in de Bondsdag toen oppositiepartij CDU vroeg hoeveel dagen de munitievoorraad van Duitsland strekt. Lambrecht bleef een antwoord verschuldigd. Maar zeker is dat de kogelvoorraad niet voldoet aan de Navo-eis van dertig dagen.

Op 24 februari kondigde bondskanselier Olaf Scholz, partijgenoot van Lambrecht, in een bevlogen toespraak een ommekeer aan op defensiegebied. Met 100 miljard euro zette Duitsland een ware bazooka in om het slecht onderhouden leger een flinke facelift te geven. Maar ruim 9 maanden blijkt er weinig terecht te zijn gekomen van de Zeitenwende.

,,Ik had verwacht dat de bondskanselier een duidelijk signaal heeft afgegeven’’, hintte SPD-partijvoorzitter Lars Klingbeil deze week in de richting van de wapenindustrie. De Duitse wapenfabrikanten sloegen verbaal meteen terug: ,,Wij wachten niet af en kijken niet toe’’, verweerde Christoph Atzpodien zich. Volgens de voorzitter van de industriële belangenclub BDSV hebben ondernemingen – van groot tot klein – juist risico’s genomen door zonder bestellingen aan de slag te gaan.

Europese partners reageren verbijsterd op het Duitse getreuzel. ,,In Parijs zag men de speech van Scholz als een geweldige kans voor een Europees defensiebeleid, maar er is nauwelijks progressie geboekt’’, zegt Shahin Vallée van de Duitse denktank DGAP tijdens een digitaal rondetafelgesprek.

Volgens Vallée heeft de Duitse alleingang de relatie met Frankrijk ernstig verzuurd. Zo besloten de Duitsers op eigen houtje 45 gevechtsvliegtuigen van de Amerikanen te kopen, mislukte een veelbelovend initiatief voor een Frans-Duitse tank en wees Berlijn een bestelling van helikopters af bij het Franse Airbus. Liever werken de Duitsers samen met de Amerikanen.

Terwijl Berlijn elders materieel inkoopt en zelf de KF51 Panther-tank produceert, wist minister Lambrecht vorig jaar al van het munitietekort. ‘Door de export van Duitse munitie naar Oekraïne is de situatie nijpender’, erkent ze in een interview met de krant FAZ.

Duitsland lijkt dan ook snel door de 100 miljard te zijn, aangezien alleen al de productie van munitie de komende jaren 20 miljard euro gaat kosten, aldus het Duitse ministerie van Defensie.

Intussen moet de eigen wapenindustrie van ver komen, nadat ze afgelopen jaren vooral in de spaarstand heeft geleefd. De topman van fabrikant Rheinmetall verklaarde eerder dat zijn firma de kogelvoorraad pas ‘binnen zes tot twaalf maanden kan aanvullen, doordat zijn bedrijf ‘in twee ploegen’ moet werken.

Voor komend jaar belooft minister Lambrecht 1,125 miljard euro uit te trekken voor kogels, bommen en granaten. Daarmee zijn de tijden veranderd: In 2015, een jaar na de Russische annexatie van de Krim, kostte munitie Duitsland slechts 300 miljoen euro.