Russen omsingelen Oekraïense leger in Donbas en Poetin bezoekt gewonde soldaten in Moskou

Russische troepen hebben gisteren en vannacht meer dan veertig steden in de oostelijke Donbas-regio van Oekraïne beschoten, zo meldt het Oekraïense leger. Een van de gevolgen daarvan is dat de laatste ontsnappingsroutes afgesloten dreigen te raken voor burgers die de Russische invasie zien naderen. Ook een deel van de beste troepen van Oekraïne dreigt nu te worden omsingeld. 

Severodonetsk vormt samen met de steden Slovjansk en Kramatorsk een belangrijke Oekraïense verdedigingsketen in de zwaar bevochten provincie Loehansk, deel van de door Rusland geclaimde regio Donbas. Oekraïense woordvoerders ontkennen dat een vitale weg die de door Oekraïne gecontroleerde gebieden in het oosten met elkaar verbindt, nu door Russische troepen zou zijn geblokkeerd. Als de Russische troepen inderdaad de weg naar Bakhmut veroveren, is Severodonetsk (100.000 inwoners) feitelijk omsingeld.

Severodonetsk wordt nu - net als eerder Marioepol in het zuiden - 24 uur per dag beschoten en Russische troepen waren dichtbij genoeg om daarvoor mortiergranaten, artillerie en luchtbombardementen te gebruiken, aldus een lokale woordvoerder tegen de BBC. Tien burgers zouden de laatste twee dagen zijn omgekomen. Het regionale hoofd van Loehansk beschuldigde Rusland van het bombarderen van schuilkelders waar zo’n 15.000 burgers zouden verblijven. ,,Ze kunnen de stad niet innemen, dus hebben ze besloten haar te vernietigen en onze troepen de stad te laten verlaten.”

Het Amerikaanse Institute for the Study of War (ISW) bevestigde vannacht verhoogde intensiteit van de Russische artillerie- en luchtaanvallen, in combinatie met de massale aanwezigheid van Russische troepen en logistiek in het gebied. Een grondoffensief op Severodonetsk wordt daarom spoedig verwacht. Het Oekraïense leger claimt echter dat tien vijandelijke aanvallen al werden afgeslagen, waarbij 62 vijandelijke soldaten zouden zijn omgekomen. Over eigen verliezen wordt niet gesproken, al schatte  de  Oekraïense president Volodimir Zelenski die eerder deze week op tussen 50 en 100 per dag.

Zelenski zei in zijn dagelijkse videoboodschap dat in sommige delen van het oosten de Russische troepen ‘zwaar in de meerderheid’ zijn. Verwijzend naar de twijfels aan het begin van de oorlog dat Oekraïne de grootschalige oorlog van Rusland zou kunnen weerstaan, zei hij dat velen ‘gewoon geen rekening wilden houden met Oekraïne, hoewel het de gewoonte is om rekening te houden met Rusland, zelfs als daar geen objectieve reden voor is.’ Russische woordvoerders lieten gisteren weten gestaag te zullen vorderen en voorbereid te zijn op een langdurig conflict. De secretaris van de Veiligheidsraad, Nikolai Patroesjev, zei dat Rusland geen deadlines nastreeft.

Op het World Economic Forum in Davos vergeleek de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba gisteren de strijd om de Donbas-regio met de epische veldslagen die in de Tweede Wereldoorlog werden geleverd. Hij zei dat zijn land meerdere raketlanceersystemen nodig heeft om de Russische vuurkracht te evenaren en zei te hopen dat het Westen die wil leveren.

Drie maanden nadat Rusland de invasie begon lijken de oorlogsdoelen van het Kremlin nu volledig gericht op het veroveren van de oostelijke regio’s van Oekraïne in het industriële hart van Donbas.

Rusland heeft eerder in de oorlog, elders in Oekraïne, zware verliezen geleden op het slagveld. Voor het eerst sinds het begin van de oorlog toonde de Russische staatstelevisie gisteren president Vladimir Poetin bij een bezoek aan Russische soldaten in een ziekenhuis in Moskou. In de zeer korte clip die werd opgenomen voor een tv-programma in het weekend, zei Poetin tegen een gewonde: ,,Je vader zal trots op je zijn”.

De pro-Russische separatisten in de Donbas zouden circa 8000 Oekraïners vasthouden. Een functionaris in Loehansk heeft dat gezegd tegen het Russische staatspersbureau TASS. Het cijfer is niet onafhankelijk geverifieerd. Het aantal oorlogsgevangenen zou dagelijks met ‘honderden’ stijgen. De functionaris meldt verder dat een meerderheid van de gevangenen wordt vastgehouden op het grondgebied van de separatisten in Donetsk. In Loehansk en Donetsk hebben rebellen in 2014 republieken uitgeroepen, die sinds dit jaar door Rusland worden erkend.

Rusland meldde recent dat 2439 Oekraïense strijders waren opgepakt in Marioepol, een havenstad in het zuiden van Donetsk. Deze militairen gaven zichzelf over na maandenlang verzet vanaf het terrein van de staalfabriek Azovstal. De zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk wil deze groep terecht laten staan voor een nog op te richten tribunaal. Dat plan wordt door Rusland gesteund.

De lokale politie van de Oost-Oekraïense stad Lisitsjansk heeft minstens 150 mensen begraven in een massagraf, meldt een hoge ambtenaar van de regio Loehansk op berichtendienst Telegram. Gouverneur Serhij Hajdaj van Loehansk belooft dat de doden na de oorlog alsnog een fatsoenlijke begrafenis krijgen. Het massagraf beval zowel slachtoffers van Russische beschietingen als mensen die een natuurlijke dood stierven, aldus Hajdaj, eraan toevoegend dat ten tijde van oorlog de politie veel rollen op zich moet nemen, waaronder die van begrafenisondernemer. Op videobeelden is te zien hoe lijken in witte zakken, elk met een naamlabel, in een kuil worden gelegd.

Vooruitgang wordt gemeld in de besprekingen over toetreding tot de NAVO door Finland, Zweden. De woordvoerder van de Turkse president, Ibrahim Kalin, zei dat Turkije ‘een positieve houding heeft gezien ten aanzien van de opheffing van het embargo op producten uit de defensie-industrie’ tijdens gesprekken met delegaties van Finland en Zweden op 25 mei. Zweden en Finland hadden de wapenexport naar Turkije verboden na zijn offensief tegen de Koerdische YPG-militie in Syrië in 2019. Ze vroegen eerder in mei het NAVO-lidmaatschap aan, maar Turkije maakte bezwaar tegen hun aanvragen.