Het aantal doden voor deze maand is gestegen naar 84, het aantal besmettingen is nu opgelopen naar bijna 300 per dag. De druk die dat oplegt aan de Surinaamse zorginstellingen is onhoudbaar. Het zou vergelijkbaar zijn met wanneer er in Nederland dagelijks 10.000 besmettingen zouden bijkomen, inclusief de bijkomende ic-opnames, aldus Ramdhani. Daarbij is de uit Brazilië overgekomen Manaus-variant die in Suriname huishoudt ook nog eens extra besmettelijk.

In Suriname is voor de komende tweeënhalve week een totale lockdown afgekondigd. Voor de ziekenhuizen geldt vanaf maandag code zwart, voor Suriname als land code paars, de hoogste risiconiveaus. De Covid-situatie is niet meer beheersbaar, zei president Chan Santokhi vrijdagavond tijdens een speciaal ingelaste persconferentie. De rechtszaak tegen legerleider Desi Bouterse werd vorige week ook uitgesteld vanwege het sterk toenemend aantal besmettingen. 

Navin Ramdhani, intensivist en tevens leidinggevende van de Intensive Care Unit (ICU) van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP), spreekt van een dramatische situatie. Zijn ziekenhuis is zelf niet in staat om de nodige apparatuur voor de verschillende afdelingen aan te schaffen. ,,Er is een enorm tekort aan verzorgend personeel en aan apparatuur. We hebben gewoon geen mensen meer. We hebben op alle fronten hulp nodig, anders gaan er heel veel mensen sterven”, zei hij gisteravond in radioprogramma Met het Oog op Morgen.

Een van de problemen in de strijd tegen het virus is dat er onder de Surinaamse bevolking (540.000 zielen) veel twijfel leeft over de noodzaak en het effect van vaccins. Volgens Ramdhani, die de hulp heeft ingeroepen Nederlandse collega’s van onder meer het Nijmeegse Radboudziekenhuis, zijn van de 95 verpleegkundigen op zijn afdeling er slechts 15 gevaccineerd. ,,Ze laten zich beïnvloeden door anderen. Als het aan mij lag liet ik ze verplicht vaccineren, maar het ligt complexer. Je wilt conflicten vermijden met mensen die ook zonder het vaccin keihard blijven werken in de zorg.” Suriname heeft een landelijke capaciteit van slechts 35 ic-bedden die inmiddels allemaal bezit zijn - 203 mensen worden op andere afdelingen behandeld. 1187 zijn thuis in quarantaine. In de statistieken overtreft de derde golf de eerste twee besmettingsgolven. De afgelopen week stierven er gemiddeld zes mensen per dag, een dieptepunt sinds het uitbreken van de epidemie.

Het aantal besmettingen stijgt ondertussen nog steeds. 293 mensen werden vrijdag positief getest, bijna zeventig meer dan twee dagen ervoor. Er is een tekort aan zuurstof, opvangcapaciteit en hulpverleners. Uit statistieken blijkt dat de gemuteerde variant uit Brazilië Suriname in zijn greep heeft en ervoor zorgt dat ook relatief veel jonge mensen doodgaan. De president merkte ook op dat alle mensen die de afgelopen tijd overleden zijn, niet gevaccineerd waren. Hij riep daarom iedereen op zich te laten inenten.

Tekenend voor het wantrouwen in vaccinatie was dat het politieke kopstuk Ashwin Adhin - van 2015 tot 2020 vicepresident van Suriname - vrijdag op een persconferentie ervoor pleitte dat de regering bij meerdere landen moest aankloppen voor vaccins. ‘Anderzijds vond Adhin dat er serieus naar traditionele geneeswijze moet worden gekeken. Zelf is hij nog niet gevaccineerd. Hij kiest voor geneeskrachtige kruiden’, meldden Surinaamse media.

Het nieuws van de total lockdown oogstte veel kritiek op sociale media. Veel mensen maken zich zorgen hoe ze hun lasten nog kunnen betalen. De lonen in Suriname zijn overwegend laag, veel mensen hebben na het betalen van de vaste lasten amper geld over. Daarom hebben velen een tweede en derde baan als bijvoorbeeld marktverkopers om het hoofd boven water te houden. Door drie weken lockdown valt dat allemaal weg.

Het is de bedoeling dat Nederland 500.000 tot 750.000 AstraZeneca-vaccins naar Suriname stuurt, zo werd vrijdag bekend. Op z’n vroegst worden de coronavaccins eind juni aan Suriname geleverd. De hoeveelheid en de datum zijn afhankelijk van de leveringen door AstraZeneca.

De vaccins zijn dan beschikbaar, omdat de Nederlandse groepen die AstraZeneca moeten krijgen er dan al mee geprikt zijn. Vaccinoverschotten worden door de Europese Unie via het Covax-programma verdeeld onder armere landen. Maar vanwege de speciale band tussen Nederland en Suriname wil het kabinet deze levering afzonderlijk van Covax doen.

In Suriname wonen nog geen 600.000 mensen. Voor een volledige vaccinatie zijn twee prikken met AstraZeneca nodig. Sinds de uitbraak van de coronaviruspandemie in maart 2020 werden in totaal 14.305 besmettingen geregistreerd en 282 coronadoden.