‘Glijmiddel’ op rails moet einde maken aan piepende treinen en slapeloze nachten in Deventer

De potten spuiten smeermiddel op de rails, zodat het niet meer schuurt als de trein passeert. Prorail wilde de potten eigenlijk pas op z'n vroegst in 2022 neerzetten, maar komt nu versneld in actie. Omwonenden zijn blij. ,,Er zijn bewoners langs het spoor die slapeloze nachten hebben door het gepiep.”

De smeerpotten zijn elders al een beproefd recept tegen treinengeknars, onder meer in Leiden en Hilversum. Zodra de trein nadert, spuit de pot een beetje smeermiddel, biologisch afbreekbare olie, op het spoor. 

Het is niet zo dat Deventer na afgelopen nacht meteen verlost is van het gesnerp en gepiep, een herkenbaar geluid als je een trein Deventer hoort binnenrijden. Bij het Rijsterborgherpark of vanaf de andere kant bij de omgeving Brinkgreverweg.

Er komen 36 smeerpotten langs het spoor in Deventer, zo meldt ProRail. De wrijving wordt veroorzaakt doordat het spoor in Deventer in een bocht ligt. 

Omwonden zijn blij met het nieuws, zo reageert Albert van Driel. Hij is lid van een werkgroep, die al langer strijdt voor hinderbeperkende maatregelen langs het spoor in Deventer. ,,Staatssecretaris Van Veldhoven heeft vorig najaar Deventer bezocht en zag toen met eigen ogen hoeveel huizen, veelal oude woningen, kort op het spoor liggen", zegt Van Driel. ,,Ze gaf toen aan dat ook in Deventer smeerpotten zouden komen.” 

Het cadeautje bleek minder fraai toen in mei bekend werd dat plaatsing pas op z’n vroegst in 2022 zou volgen, later dan gedacht. ,,Als het jaren duurt, is het geen cadeautje meer en vraag je je af of het er écht van komt. We hebben sinds mei weer gelobbyd richting Den Haag. Net als de gemeente. Wie weet heeft het geholpen.”

Van Driel slaapt zelf goed, maar kent verhalen van mensen die ‘s nachts wakker schrikken van het gepiep. ,,Zeker als je in mooie periodes met het raam open slaapt. Sommige mensen hebben overdag last van die gebroken nachten, zijn kort aangebonden, dat soort klachten. Goederentreinen maken nog extra herrie. Geluidsoverlast kwam ook terug in onze peiling.’’

De werkgroep hield in 2019 een grote peiling onder 2600 huishoudens, die op maximaal 200 meter van het spoor wonen. Ruim 70 procent ervaart geluidsoverlast en andere hinder, zoals trillingen of zorgen over goederenvervoer met gevaarlijke stoffen. ,,Het gepiep hoor je vooral in droge periodes, als rails en trein droog zijn en het schuurt. Nu het meer regent, is het minder. Het was eerder dit jaar weer flink raak.”

ProRail investeert (via het Rijk) bijna zeven ton in de smeerpotten, meldt woordvoerder Aldert Baas. Baas: ,,Aanvankelijk wilden we het combineren met groot onderhoud aan de wissels in 2022 bij Deventer, maar gezien de belangen van omwonenden vinden we dat te lang duren. Het is gelukt om het naar voren te halen.”

ProRail is overigens een landelijke proef gestart, waarbij smeerolie op de wielen van de trein wordt aangebracht, in plaats van op de rails. Baas: ,,Dat zou nog effectiever kunnen zijn, maar de effecten moeten we nog afwachten.”