Proactief werken maakt niet altijd sneller, stelt deze onderzoeker
Bij menig bedrijf wordt erop gehamerd: proactief zijn. Maryna Sharygina-Rusthoven, onderzoeker aan de Hogeschool van Amsterdam, bestudeerde wat er gebeurt als werknemers luid en duidelijk hun stem laten horen. Wat blijkt? Altijd van je laten horen is niet per se het beste voor de productiviteit...
Delen per e-mail
Uw onderzoek naar proactiviteit begon in Oekraïne, waar u oorspronkelijk vandaan komt. Wat waren uw bevindingen daar?
Maryna Sharygina-Rusthoven: ,,Werknemers durfden niet proactief te zijn, hoofdzakelijk omdat de werkgever het meestal helemaal niet op prijs stelt. Als je daar als ondergeschikte bijvoorbeeld een oplossing voor een probleem durft te opperen, kun je in de problemen komen. Dus zeggen mensen niets. Het is hen de moeite niet waard, en ze willen niet dat hun baas boos op hen wordt. Dus dat was mijn veronderstelling: dat werknemers niet proactief zullen zijn als ze zich niet veilig voelen. Maar met Nederlandse werknemers bleek dat anders.’’
Hoe verschillen wij hierin?
,,In vergelijking zijn jullie heel proactief. Het Nederlandse poldermodel wordt ook op de werkvloer gehandhaafd. Iedereen - ook een ondergeschikte - moet zijn mening kunnen geven. Organisaties zijn platter, waardoor de angst om tegenwicht te bieden aan een leidinggevende veel minder groot is.’’
Hier durven we onze mond wél open te doen?
,,Ja, en dat was vanuit het oogpunt van mijn onderzoek echt verrassend. Werknemers hier laten hoe dan ook van zich horen, ook in een werkomgeving waar ze zich niet veilig voelen. Ook als collega's het waarschijnlijk niet met hen eens zijn, voelen ze zich toch genoodzaakt iets te zeggen. Zo belangrijk is dat voor hen.’’
Wat goed eigenlijk van ons ‘directe’ Nederlanders...
,,Proactief zijn heeft veel voordelen. Een proactieve werknemer is betrokken, kan invloed uitoefenen op de organisatie en daar waarde uit halen: je hebt het gevoel dat je echt iets toevoegt. Werkgevers hebben graag proactieve werknemers, want die zijn gemotiveerd en zoeken zelf naar oplossingen.’’
Bent u zelf eigenlijk een proactieve werknemer?
,,Zeker. Het feit dat ik dat ben heeft me ook geïnspireerd om hier mijn promotieonderzoek naar te doen. Zeven jaar ben ik in totaal bezig geweest, dan is het belangrijk een onderwerp te kiezen wat je blijft boeien. Maar nu ik als docent en teamleider zelf ook leidinggevende taken heb, merk ik hoe lastig proactiviteit ook kan zijn.’’
Wat zijn de nadelen van proactief zijn?
,,Als iedereen zijn zegje kan doen is dat weliswaar eerlijk, maar niet altijd de snelste manier om iets te bereiken. Zeker als mensen hun mening mogen geven die verder weinig verstand hebben van het onderwerp, worden werkprocessen inefficiënt. Soms roepen mensen maar wat, maar dan moet iedereen pas op de plaats maken om aandacht te besteden aan die opmerking. ’’
Ook belangrijk: is een idee niet zo goed, zeg het dan tegen diegene en vertel wat je wel verwacht
Hoe leid je dat als baas in goede banen?
,,Je moet zien te schipperen tussen mensen de mogelijkheid bieden hun stem te laten horen, maar als organisatie nog steeds praktisch en snel te werken. Maak duidelijk aan je werknemers dat dat het doel is, en niet het lukraak roepen van het eerste wat bij hen opkomt. Zeg bijvoorbeeld, ‘Ik vind het heel fijn dat jullie mee willen denken, maar zorg dat je je idee goed uitwerkt voor je het brengt.’ Ook belangrijk: is een idee niet zo goed, zeg het dan tegen diegene en vertel wat je wel verwacht. Zo krijg je in het vervolg suggesties waar je wel wat aan hebt.
Wanneer weet je als werknemer dat je de juiste mate van proactief bent?
,,Bedenk je altijd hoeveel werk je collega's en verschillende afdelingen hebben aan een project. Als jij iets voorstelt omdat het je wel leuk of handig lijkt, hoeveel extra werk levert hen het dan op? Zorg dat je een idee altijd uitwerkt en wees bereid eraan mee te werken als dat nodig is.’’
Wat is de volgende stap in uw onderzoek?
,,Ik wil nader ingaan op de rol die emoties spelen op de werkvloer. Als iemand zijn mening geeft, maakt het namelijk een groot verschil hoe hij die uit. Een idee opperen is effectiever als je dat met enthousiasme doet, je zorgen kenbaar maken wordt beter ontvangen als je daarbij toont dat je bezorgd bent. Ik wil nader onderzoeken hoe leiders met hun eigen emoties en die van hun werknemers omgaan.’’
Proactief je grenzen aangeven? In onderstaande video geeft coach Charlotte van 't Wout een aantal tips.
Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!
Verder in het nieuws
-
Evaluatiegesprek met je baas? Zo pak je dat aan
Het beoordelingsgesprek, evaluatiegesprek of functioneringsgesprek. Het voortgangsgesprek of doelstellingsgesprek. Het is maar net hoe je het noemt, maar je ontkomt er bijna niet aan dat je op een zeker moment met je leidinggevende in gesprek moet over je functioneren. Hoe bereid je dat voor en hoe pak je het aan? -
VIDEO Legobouwer Arjan mag van zijn hobby zijn werk gaan maken en wordt ‘Lego Master Model Builder’
Legobouwer Arjan Groenendijk (35) kan van zijn hobby zijn werk gaan maken. Hij mag zich de eerste Master Model Builder van Nederland noemen en gaat vanaf februari fulltime aan de slag bij het Legoland Discovery Centre. -
Ideale baan gevonden? Met deze vragen weet je of de functie écht bij je past
De vacaturetekst klinkt je als muziek in de oren en het bedrijf heeft een prima reputatie. Maar dat wil niet per se zeggen dat dit dé baan voor jou is. Gebruik je sollicitatiegesprek om te kijken of de functie wel bij je past en stel vragen. Inspiratie nodig? Nationale Vacaturebank verzamelde vijftien voorbeeldvragen voor je. -
‘Verkeerde mensen krijgen bonussen, juist lopendebandpersoneel zou die moeten krijgen’
Neuropsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: de bonus. -
Salarisdip na WW-uitkering: managers gaan het meest achteruit in loon
Mensen die in de WW terecht komen, moeten in een baan daarna vaak genoegen nemen met een lager salaris. Maar er is hoop: de meeste mensen die binnen een jaar een baan vinden, verdienen na een jaar zelfs meer dan voordat ze werkloos raakten.
-
Wat doet een... Demi (23): ‘Ik ben degene die je als klant liever niet aan de lijn wil hebben’
Wie ons banenlandschap bekijkt, ziet bijzondere functies voorbijkomen. Een field service engineer, een lab technician of een assemblagemedewerker: we hebben ze blijkbaar hard nodig, maar waarvoor en waarom? In deze serie vertelt elke week iemand over zijn of haar beroep. Vandaag: Demi Geerts (23), customer services specialist bij TUI in Rijswijk -
VIDEO Werknemers door het dolle heen: baas deelt 10 miljoen aan bonussen uit
Werknemers van een groot makelaarsbedrijf in de Verenigde Staten kregen tijdens het jaarlijkse kerstfeestje van het bedrijf in Baltimore de verrassing van hun leven. Hun baas Edward St. John verraste zijn 198 werknemers met een bonus van maar liefst 10 miljoen dollar, die op basis van hun dienstjaren onder alle werknemers verdeeld werd. -
PREMIUM
Krijg je een kerstpakket? Grote kans dat Dagmara en haar collega's hem gevuld hebben
De komende weken krijgen er naar schatting zo’n zeven miljoen Nederlanders een kerstgeschenk, uiteenlopend van een fles wijn met een strik tot een online keuzegeschenk of een groot pakket met delicatessen. Bij Sligro in Veghel worden de pakketten met mathematische precisie gevuld.