Brandstofprijzen fors gedaald door sterke euro en ineffectieve Russische olieboycot

Bedroeg de gemiddelde adviesprijs van diesel eind oktober nog bijna 2,28 euro per liter, inmiddels is de pompprijs met ruim 55 cent gedaald naar 1,726 euro per liter. Dat blijkt uit de laatste data van UnitedConsumers, dat al twee decennia de pompprijzen van de grote oliemaatschappijen dagelijks monitort.

Bij goedkope onbemande pompen betalen automobilisten zelfs slechts 1,52 euro per liter. Een enorm verschil met afgelopen najaar, toen diesel zelfs duurder was dan gewone benzine (Euro95). Vergeleken met vorig jaar juni is de afname zelfs nog groter: ruim 58 cent.

Ook gewone benzine is voordelig. De gemiddelde adviesprijs van Euro95 bedraagt momenteel 1,93 euro per liter. Bij voordelige pompen kan er nu daardoor voor onder de 1,70 euro per liter getankt worden. Ter vergelijking: begin november was dat nog 2,17 euro per liter en begin juni bijna 2,50 euro per liter.

De daling is opmerkelijk vanwege het ingaan van de Russische olieboycot. Sinds 5 december mag er in de EU geen Russische ruwe olie meer geïmporteerd worden. Per 5 februari is ook de invoer van geraffineerde olieproducten, waaronder diesel, taboe.

Het heeft nog geen effect, ziet Hans van Cleef, energiedeskundige bij Publieke Zaken. ,,Die olieboycot werkt nog niet goed, gelukkig zou ik bijna zeggen. Kennelijk lukt het Rusland behoorlijk goed om hun olie aan andere landen te verkopen, met een omweg komt de olie vervolgens weer bij ons terecht.”

Van Cleef ziet dat de voorraden olie en diesel voorlopig ruim voldoende zijn. ,,Dat geeft rust op de markten en drukt de prijs.”

Daar komt bij dat de euro afgelopen tijd terrein heeft gewonnen op de dollar, stelt Van Cleef. ,,Al met al valt een aantal kwartjes de kant op van de consument.”

Ook Paul van Selms, directeur van UnitedConsumers, wijst op de dollarkoers. Kreeg je eind september per euro slechts 96 dollarcent, nu is de euro weer meer waard (1,07 dollar voor een euro). ,,Olie wordt zoals bekend afgerekend in dollars. Een paar procent verschil in koers maakt veel uit voor de pompprijs. Dat scheelt zo 5 tot 10 cent per liter.”

Van Selms wijst er verder op dat de prijzen vooral zijn gestegen toen de boycot werd aangekondigd. ,,Al snel bleek de soep niet zo heet gegeten te worden: de markt vond een oplossing. De olieboycot is niet heel effectief, zo lijkt het.”

UnitedConsumers beklemtoont wel dat de huidige pompprijzen nog altijd inclusief de tijdelijke accijnsverlaging zijn, die op 1 april 2022 inging. Per 1 juli wordt deze accijnsverlaging voor de helft teruggedraaid en vanaf 2024 geheel. Dankzij de accijnsverlaging is benzine nu twee dubbeltjes goedkoper en diesel circa 14 cent.

Van Selms denkt daarom dat de pompprijzen niet veel verder meer zullen dalen. ,,Nu er in de brandstofprijzen ook een stukje inflatie zit, is een verdere afname lastig.”

Benzineprijzen blijven wisselen, tot irritatie van autorijdend Nederland. Maar wie bepaalt die prijzen eigenlijk?