Heineken geeft toe dat het nog in Rusland actief is: ‘We hadden duidelijker moeten zijn’

Zo zijn er meerdere Amstel-smaken gelanceerd, met goedkeuring van het Nederlandse hoofdkantoor. Ook zijn er nieuwe ‘lokale’ merken bedacht die andere westerse merken - die zich wel terugtrokken - moeten vervangen. De kwestie kwam aan het licht dankzij de onafhankelijke nieuwswebsite Follow the money, dat op de Russische site van Heineken las dat er ‘in recordtempo’ 61 nieuwe producten waren gelanceerd. Later werden die berichten verwijderd en ontkende Heineken de aantijgingen. ‘Dit is absoluut onwaar en misleidend’, stelde het in een persbericht.

Daar komt het nu op terug. In een nieuw persbericht stelt Heineken dat het nodig was om nieuwe producten te lanceren ‘om een faillissement te voorkomen’ nadat het hoofdmerk Heineken uit de schappen was gehaald. Er werden 61 nieuwe producten gelanceerd, met goedkeuring van het hoofdkantoor. Dat betekent dat vanuit Nederland nog altijd invloed wordt uitgeoefend op de Russische activiteiten.

In februari zei Heineken nog dat het Russische personeel zelfstandig opereerde. Maar dat blijkt nog niet het geval. Het proces om de Russen onafhankelijk van de Nederlandse leiding te laten werken, wordt volgens het nieuwe persbericht nu ingezet. Wat ook niet blijkt te kloppen: eerder meldde Heineken dat er ‘minder activiteiten’ waren in Rusland, maar nu erkent het dat er net zoveel werd afgezet als in 2021.

Hoewel meerdere merken werden teruggetrokken, had Heineken eind 2022 16 producten meer dan voor het begin van de oorlog. Daarbij horen meerdere Amstel-smaken, maar ook alternatieven voor westerse producten die wel uit Rusland zijn verdwenen. Zo lanceerde het Royal Cola, dat Russen nu drinken in plaats van Pepsi en Coca Cola, meldde Follow the money eerder al. Daar wordt overigens sinds maart vorig jaar geen winst op gemaakt, houdt het bedrijf vol.

De brouwer zegt dat het nog altijd van plan is de Russische activiteiten te verkopen, maar dat dat niet zo snel kan. Heineken wil de 1800 personeelsleden in het land beschermen en niet opzadelen met een bedrijf dat snel failliet gaat. Ook wil de brouwer juridische problemen voorkomen, omdat het in Rusland verboden is om een bedrijf opzettelijk failliet te laten gaan. Daarnaast is het bedrijf bang dat Poetin de Heineken-activiteiten nationaliseert.

Het ‘streven’ is nu om in de eerste helft van dit jaar een deal te sluiten over de verkoop van de Russische tak van Heineken. Het bedrijf biedt nu excuses aan voor het feit dat eerder nog werd gecommuniceerd dat dat al gebeurd was. ‘We hadden duidelijker moeten zijn', zegt het in een apart artikel op de eigen site.

De nieuwe bekentenis is olie op het vuur voor de discussie die nu al meer dan twee weken speelt. ,,Heineken is onze nationale trots. Maar dat is nu wel heel ver weggezakt’’, aldus bioscoopeigenaar Albert Jan Vos uit Meppel. Hij besloot voortaan een ander merk op zijn tap aan te sluiten. ,,De wereld staat in brand, Heineken is van het links lullen en rechts vullen. Dit gaat over de rand van het fatsoen’’, zegt hij.

Het is de vraag of het bedrijf zich echt zo bekommert om de lokale werknemers, of dat dit een excuus is om winst te blijven maken in Rusland, waar het bedrijf de op twee na grootste brouwer is. ,,Wordt eventuele winst dan aan een goed doel gegeven of vloeit die toch ongemerkt in de eigen zak? Wat dat betreft vind ik het een beetje verdacht dat Heineken nu stelt financieel geen voordeel te willen hebben’’, zei hoogleraar Wim Dubbink vorige maand. ,,Dat is voor een organisatie die haar verantwoordelijkheid wil nemen wellicht een te bescheiden criterium. Zo behouden ze het recht om zo te handelen dat ze geen enkel verlies maken.’’