Voor een tientje vliegen naar Rome of Kreta? Dat lijkt voorgoed verleden tijd

Het gemiddelde tarief van de bekende Ierse lowbudget-luchtvaartmaatschappij stijgt in de komende vijf jaar van veertig euro naar ongeveer vijftig euro. ,,Onze echt goedkope promotietarieven - van 1 euro, 0,99 euro of zelfs 9,99 euro, zal je volgens mij niet meer zien in de komende jaren”, zegt O’Leary in een radio-interview met de Britse omroep BBC.

RyanAir staat hierin zeker niet alleen. KLM gaf in maart al aan dat ze de prijs van vliegtickets naar bestemmingen buiten Europa gaan verhogen. Voor een ticket naar New York is dat bijvoorbeeld een verhoging van 30 euro. De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Delta Airlines verhoogde de prijzen al eerder met 10 procent op alle tickets en Transavia gaf aan niet uit te kunnen sluiten ook te moeten reageren als de olieprijs nog verder stijgt.

Brandstof is een belangrijke kostenpost voor luchtvaartmaatschappijen. Vanwege de oorlog in Oekraïne en zorgen over verstoringen van de Russische olieleveringen zijn de olieprijzen naar de hoogste niveaus in jaren gestegen. Daardoor nemen de kosten voor kerosine voor vliegtuigen toe, wat nu dus wordt doorberekend in de ticketprijzen. Voor luchtvaartmaatschappijen is dat een nieuwe tegenvaller na de negatieve gevolgen van de coronapandemie voor de branche.

In de afgelopen jaren werden bij RyanAir nog wel eens vluchten voor een paar euro aangeboden. Dat schoot bij milieuorganisaties in het verkeerde keelgat. ,,Totaal onverantwoord’’, reageerde Greenpeace toen verbijsterd. ,,Door kortingen als die van Ryanair, blijven consumenten voor relatief korte afstanden vliegen. Dat terwijl de luchtvaart een van de meest vervuilende transportsectoren is. Dankzij dit soort acties vliegen we richting klimaatchaos.”

Ryanair vliegt veelal op minder populaire luchthavens en minder attractieve tijden, waardoor de maatschappij een lager start- en landingstarief betaalt. Het is voor een maatschappij goedkoper om te vliegen vanaf Eindhoven dan vanaf Amsterdam en die lage prijs wordt doorberekend aan passagiers. Toch ontkomt ook RyanAir niet aan hogere vliegtarieven, mede als gevolg van stijgende brandstofkosten. O’Leary verwacht desondanks dat reizigers nog altijd zullen kiezen voor RyanAir. ,,Ik denk dat mensen prijsgevoeliger zullen worden en kritischer zullen worden in hun manier van leven”, zegt hij tegen de Britse omroep. 

Omdat vliegtickets de afgelopen decennia veel goedkoper zijn geworden, is het aantal commerciële vluchten fors gestegen. Veel mensen nemen bovenop hun jaarlijkse vakantie nog een extra korte vakantie, zoals een weekendje naar Barcelona of Praag. Dit resulteerde in een opkomst van lowcost-maatschappijen, waarvan Ryanair de bekendste is. Ook AirAsia, Transavia, Vueling, Level, Scoot en Wizz Air vallen eronder.

Commerciële vluchten zijn volgens de BBC goed voor ongeveer 2,4 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. De sector staat onder druk om de impact op het klimaat te verminderen. Volgens RyanAir-topman O’Leary levert het wegvervoer en de scheepvaart in het algemeen een grotere bijdrage aan de CO2-uitstoot. De focus op het verminderen van de uitstoot van vliegreizen is volgens hem daarom ‘misplaatst’.

Regeringspartijen D66 en ChristenUnie willen al langer af van dumpprijzen. In 2020 opperden ze al voor de invoering van een minimumprijs van 35 euro voor een vliegticket. ,,Iedereen snapt dat het eigenlijk niet kan om voor een tientje naar Thessaloniki te vliegen’’, zei D66-Kamerlid Jan Paternotte destijds tegen deze site. ,,Met een eerlijke minimumprijs voor vliegen, krijgt ook de trein een eerlijke kans.” 

CDA reageerde destijds minder enthousiast. ,,Het CDA is voor een eerlijke prijs van vliegtickets, maar op dit moment moet de focus liggen op herstel en behoud van banen. De luchtvaartsector heeft óók te maken met een gigantische crisis’’, aldus Kamerlid Mustafa Amhaouch.