Voor het eerst deze eeuw zijn we wereldwijd minder gaan verdienen: ‘Ondermijning van welvaart en vrede’

Huishoudens in Nederland die door de snelle prijsstijgingen elke dag armer worden hebben een schrale troost: over bijna de hele wereld krijgen gezinnen dezelfde klappen. Voor het eerst deze eeuw, aldus de internationale arbeidsorganisatie ILO, was de reële loongroei begin dit jaar wereldwijd negatief.

De ILO bedoelt daarmee dat loonstijgingen geen gelijke tred houden met de gierende inflatie, en het gros van de mensen dus elke maand koopkracht inlevert. Dat geldt voor de middenklasse en in het kwadraat voor lagere inkomens. Zij besteden immers een groter deel van hun inkomen aan essentiële goederen en diensten (voedsel, verwarming, huisvesting) die doorgaans sterker in prijs stijgen dan niet-essentiële.

Tientallen miljoenen werknemers zijn daardoor in problemen gekomen, aldus ILO-topman Gilbert Houngbo, die bang is voor de gevolgen: een dikke streep door het prille herstel na de coronapandemie, toenemende inkomensongelijkheid en armoede, wereldwijd een aanwakkerende sociale onrust, en ondermijning van het doel van welvaart en vrede voor iedereen.

De ILO, een VN-organisatie, becijfert het reële loonverlies op gemiddeld 0,9 procent, maar de regionale verschillen zijn groot. In de G20-industrielanden is het inkomensverlies al 2,2 procent. Opkomende G20-economieën noteren nog een mager plusje (gemiddeld 0,8 procent), maar ook zij zitten 2,6 procent onder hun niveau van net voor de coronapandemie. De EU lijkt het met een inkomensverlies van 2,4 procent begin dit jaar nog slechter te doen dan de G20-industrielanden, maar de ILO waarschuwt tegen een vertekening: EU-lidstaten zorgden in 2021 met loonsubsidies en regelingen voor baanbehoud nog voor een reële inkomensstijging van 1,3 procent.

Europeanen zijn daarmee beter af dan Canadezen en (Noord-)Amerikanen, die de eerste zes maanden van dit jaar 3,2 procent inkomensverlies voor hun kiezen kregen, bovenop een nulgroei vorig jaar.

In het net verschenen ‘Wereld inkomensrapport 2022-2023: de impact van inflatie en corona op lonen en koopkracht’ zeggen de ILO-specialisten dat er dringend behoefte is aan goed doordachte beleidsmaatregelen om koopkracht en levensstandaard van werknemers en hun gezinnen te helpen onderhouden. Hogere minimumlonen en andere loonaanpassingen zouden een doeltreffend instrument zijn, aldus de ILO, die ook vouchers en btw-kortingen voor de hardst getroffen inkomens bepleit. Die extra koopkracht, aldus ILO-adviseur Rosalia Vazquez-Alvarez, kan meteen ook leiden tot groeiherstel of op zijn minst tot afvlakking van de recessie.

Bekijk hier al onze video’s over de economie: