Maand van de Streektaal: ‘A’j plat könt proat’n, mö’j ’t nig loat’n
ENSCHEDE - De aanbieding van het dialecttijdschrift De Wiesneus aan Twentecoach Ron Jans vormde de aftrap van de jaarlijkse Maand van de Streektaal. Adrie Hemmink (44) van het Twentehoes verheugt zich vooral op de eerste vergadering van de Provinciale Staten in het Nedersaksisch. A’j plat könt proat’n, mö’j ’t nit loat’n.”
Delen per e-mail
1 Vergaderen in het Nedersaksisch, wat hebben we daaraan?
„Laat ik eerlijk zijn: het gaat natuurlijk om het gebaar. Maar dat is dan toch ook wel sterk, vind ik. Sinds de erkenning van het Nedersaksisch als taal is er echt iets veranderd. De provincie heeft nu serieus oog voor de streektaal en steunt ons ook. Zo’n vergadering zou een paar jaar geleden niet denkbaar zijn geweest. Erkenning betekent dat je meer rechten hebt. Voor de overheden komt daar ook nog een bepaalde verplichting bij. Met de erkenning is ook geld uit de Europese Unie beschikbaar gekomen, geld dat natuurlijk ook op een goede manier moet worden ingezet. Met zo’n statenvergadering geef je aan dat de streektaal je ook wat waard is.”
Spreekt Ron Jans ook Nedersaksisch?
„Dat doet hij zeker. Hij komt uit Zwolle en onderstreept de waarde ervan. Ik denk ook niet dat je daaromheen kunt. Net als de club FC Twente is ook het Twents iets dat ons verbindt. De taal zegt iets over onze cultuur en identiteit. Die dingen kun je niet los zien van elkaar. Taal is zoveel meer dan een paar woorden, het drukt ook iets uit van een gevoel en het verbindt ons met vroegere generaties. Vandaar ook dat we als Twentehoes vol inzetten op de bevordering van het Twents in de zorg. Ouderen die dementeren keren vaak terug naar hun kindertijd. De meesten van die generatie spraken Twents. Als je echt contact met ze wilt hebben, moet je ook verzorgenden hebben die de streektaal spreken.”
Wat betekent het Twents voor jou?
„Mijn familie woont al vier eeuwen in Twente. Ik ben hier geboren. Het Twents is een vanzelfsprekend onderdeel van mijn leven. In een wereld die steeds groter wordt, is het meer dan ooit van belang om te weten waar je wortels liggen. Achterom kijken helpt ook ons om vooruit te komen.”
Wat biedt die Maand van de Streektaal nog meer?
„We zijn het hele jaar actief, maar deze maand is een soort extra podium om de streektaal onder de aandacht te brengen. Gisteren was er een webinar, morgen is de Statenvergadering en ondertussen wordt het tijdschrift De Wiesneus samen met lespakketten verspreid over ruim 160 scholen in Overijssel. Daarnaast organiseren we een poëziewedstrijd en gaan we op zoek naar de beste bedrijfsslogan in het Twents. ‘Nig proat’n mer stroat’n’ van Steggink uit Reutum is in dat opzicht een mooi voorbeeld. Zanger Hendrik Jan Bökkers sluit de maand op 26 maart af met een online concert.”
Is het genoeg om te voorkomen dat het Twents verdwijnt?
„Dat is en blijft de grote vraag. Ik weet het niet. Ik weet alleen dat we er wellicht iets aan kunnen doen. Ook al hebben mensen helemaal niets met de streektaal, iedereen vindt het toch leuk om ermee in aanraking te komen. De effecten zijn altijd positief. Dat stimuleert enorm. Dertig jaar geleden zeiden ze ook dat het Twents zou verdwijnen en kijk wat er gebeurt: er werden nog nooit zoveel liedjes in de streektaal opgenomen als nu. Ik weet niet of dat een reden is om optimistisch te zijn maar ik ben het wel. ‘A’j plat könt proat’n, mö’j ’t nig loat’n...”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Theo uit Lonneker vocht als duiker in Nieuw-Guinea: ‘Ik ben nooit meer losgekomen van de zee’
ENSCHEDE - Precies zestig jaar geleden passeerde Theo Sprakel uit Lonneker de evenaar op weg naar Nieuw- Guinea. Anderhalf jaar lang was hij als diepzeeduiker betrokken bij wat het laatste conflict rond het voormalig Nederlands-Indië zou worden. Het avontuur blijkt een keerpunt in zijn leven. „In een oorlog wordt gelogen. Door alles en iedereen.” -
PREMIUM
Gratis testen voor Nederlandse grensgangers na Duitse inzameling ‘Holland in Not’
Nederlanders die in Duitsland werken kunnen zich bij zeventig Duitse teststraten gratis laten testen op corona. Dat is mogelijk door een initiatief van twee Duitse ondernemers, die de crowdfundingactie ‘Holland in Not’ zijn begonnen. -
PREMIUM
Ondanks crisis historisch laag aantal faillissementen in Twente
ALMELO - Het aantal faillissementen in Twente was in het eerste kwartaal van dit jaar met 25 historisch laag. Dat is de helft van het normale aantal, ondanks de coronacrisis. Het lage aantal verbaast ook de rechtbank in Almelo. -
PREMIUM
Twentse wetenschap gaat strijd aan met Covid-19
ENSCHEDE - Om Covid-19 te bestrijden, moet je er zoveel mogelijk van weten. Bij MST, geholpen door de UT en ZGT, lopen meerdere wetenschappelijke studies die puzzelstukjes opleveren in de speurtocht naar meer kennis. Over kleine bouwstenen en de eliminatie van het virus. -
PREMIUM
Design-professor Arthur Eger trekt in nieuw boek nog één keer de conclusie : ‘Mooie auto’s deugen niet’
ENSCHEDE - Eigenlijk schrijft hij over alles. Of het nu gaat over strijkijzers, het invullen van een voetbalpool of het weerbericht: Arthur Eger, oud-hoogleraar industrieel design van de UT, heeft er een mening over. Net als over mooie auto’s. Dat ze meestal niet deugen, is de titel van zijn nieuwe boek. „Ik wil altijd weten hoe de dingen in elkaar zitten.”
-
PREMIUM
Twents onderzoek: corona-app nauwelijks benut
ENSCHEDE - Het is treurig dat de bijna 4,8 miljoen keer gedownloade app CoronaMelder geen enkele aandacht krijgt bij het stapsgewijs openen van de samenleving. De meerwaarde ervan moet juist nu worden uitgevent. „Het is een belangrijke aanvulling op de sneltesten.” -
Inbraak in Enschedese woning mislukt: mannen opgepakt in Hengelo
ENSCHEDE - De politie heeft in de nacht van zondag op maandag twee mannen aangehouden op verdenking van poging tot inbraak aan de Boulevard 1950 in Enschede. De mannen werden in Hengelo gespot na een gedetailleerde omschrijving van een getuige. -
Bezorger van Domino's Pizza Enschede bestolen van scooter
ENSCHEDE - Een bezorger van Domino's Pizza Enschede is maandagavond rond de klok van 20.05 uur bestolen van een bezorgscooter op de Lage Bothofstraat in Enschede. De scooter is eigendom van Domino's Pizza.