Nog één keer aanraken: doodzieke Eric ziet wens in vervulling gaan in museum Batavialand in Lelystad

,,Nog even aanraken”, zegt Eric van der Stoep (73). Nog één keer. De architect uit Oirschot duwt zijn rolstoel wat naar voren om dichter bij het schip te komen dat staat te pronken bij de entree van museum Batavialand in Lelystad. Nog even een paar luikjes open en dicht klappen, een laatste check, een soort van afscheid.

‘Model niet aanraken’ luidt de tekst op bordjes die rond het schip zijn neergezet. Iemand wijst Van der Stoep erop dat hij iets doet wat niet mag. ,,Dat zullen we nog wel eens zien”, kaatst hij terug, ondeugende ogen onder borstelwenkbrauwen.

Zo’n 25.000 uur werkte Van der Stoep aan de Hollandse tweedekker uit 1665, schaal 1 op 27,5. Hoe vaak hij alle onderdeeltjes heeft aangeraakt, valt niet te schatten. Elk detail moest kloppen, concessies deed Van der Stoep niet.

Hij verzon er wel een moeilijkheid bij: het schip is opengewerkt, ook het interieur is zichtbaar. Het hemelbed van de kapitein, zijn kast, een fornuis, potten en pannen. Elk blokje, plankje, katrolletje, touwtje, lantaarntje, kanonnetje en reddingssloepje is door Van der Stoep met de hand gemaakt. Van hetzelfde materiaal als in de zeventiende eeuw werd gebruikt.

In 2019 was Van der Stoep al een jaar of acht bezig met het model toen hij de boodschap kreeg dat zijn leven niet lang meer zou duren. Kanker. ,,Dat kan wel zijn, maar mijn schip moest eerst af”, reageerde hij, prognoses voor zich uit duwend. Tegen de medische verwachtingen in voltooide hij de monsterklus in juni.

Van der Stoep vertelde dat hij nog één wens had: dat zijn schip in een museum zou belanden en bewaard zou blijven voor latere generaties. Haddo Meijer, voormalig voorzitter van de Raad van Bestuur van scheepvaartmaatschappij Royal Nedlloyd, las het. Hij ging bij Van der Stoep op kennismaking en raakte onder de indruk.

Door bemiddeling van Meijer kon het schip donderdag worden aangeboden aan Museum Batavialand, samen met de twaalf naslagwerken vol beschrijvingen, tekeningen, aanwijzingen die Van der Stoep maakte over de bouw. Het museum is er blij mee, met zoveel kwaliteit.

,,Hiermee gaat een diep gekoesterde wens in vervulling”, zei Haddo Meijer in zijn toespraakje tijdens de formele overdrachtsbijeenkomst. ,,Er is blijdschap nu jouw schip in veilige museale haven is beland, maar ook het verdrietig besef dat jouw strijd niet lang meer is vol te houden.”

Lenie van de Laar, partner van Eric van der Stoep, kon dat laatste beamen. Begin van de week zag het er niet naar uit dat hij er donderdag bij kon zijn, er was al voorzien in een livestream met het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven, waar hij wordt verpleegd. ,,Maar Eric is een wonderlijke man, van wie je alles kunt verwachten.”

Van der Stoep leefde een dag op. In zijn eigen toespraak hield hij het kort. ,,Het is ontzettend jammer dat ons culturele erfgoed wordt verkwanseld door bezuinigingen.”

Even later, in de nazit, ging het over de vraag wie nou zoiets doet, zo’n monsterklus volbrengen? Van der Stoep, guitige opwaartse blik vanuit de rolstoel: ,,Ach, je stoot je hoofd een keer en dan heb je een afwijking.”