Onzekerheid én onbekendheid met pensioen: ‘Als blijkt dat je er niet slecht voor staat, is dat een zorg minder’

Weet jij hoe de pensioenregeling van je werk eruitziet? Voor veel mensen is het pensioen niet de eerste arbeidsvoorwaarde waar ze naar kijken. 80 procent vindt andere arbeidsvoorwaarden belangrijker - zoals salaris, arbeidstijden en vakantiedagen. 60 procent heeft de pensioenregeling niet eens bekeken toen ze startten met hun huidige baan, blijkt uit een onderzoek van overheidsplatform Wijzer in Geldzaken onder ruim duizend mensen.

Tekst loopt door onder dit blok.

Er is vaak eerst een grote gebeurtenis nodig áls mensen informatie inwinnen over hun pensioen: een overlijden, een scheiding of een nieuwe hypotheek. En zelfs dan duikt maar 30 tot 40 procent in de stand van hun oudedagsvoorziening. ,,Je moet dan al zoveel regelen. Als je dan ook nog over je pensioen na moet denken, wordt dat voor sommige mensen een beetje te veel”, zegt Marike Knoef, directeur van pensioendenktank Netspar.

29 procent van de 55-plussers had zich achteraf éérder in zijn pensioen willen verdiepen, blijkt uit het onderzoek. Waar dat aan ligt? Knoef: ,,Het lijkt lang ver weg en mensen vinden het ingewikkeld. We vinden het vaak ook lastig om te bedenken hoeveel we nodig hebben”, weet ze. ,,Je kunt nagaan wat je uitgaven zijn op het moment dat je met pensioen gaat.

Als je je hypotheek hebt afgelost, scheelt dat bijvoorbeeld in je woonlasten en heb je ook minder pensioen nodig. Of er vallen uitgaven weg als je kinderen uit huis zijn. Dan kun je met minder inkomen dezelfde levensstandaard behouden.”

Hoe je pensioen nu is geregeld en wat er gaat veranderen wordt uitgelegd in deze video:

Toch maken mensen zich zorgen over hun pensioen. Uit onderzoek van online pensioenbank Brand New Day blijkt dat bijna de helft (46 procent) van 363 ondervraagde mensen in loondienst bang is dat ze geen pensioen meer ontvangen of dat dat minder waard is geworden.

,,We waren wel geschrokken van dit percentage. Er is veel angst en onzekerheid over het pensioen”, zegt Joost Tieland, directeur van Brand New Day. ,,De inflatie versterkt dat gevoel.” Bijna een kwart van de ondervraagden zegt bovendien niet te weten hoeveel geld ze krijgen als ze met pensioen gaan.

,,Ik kan me voorstellen dat mensen zich zorgen maken”, zegt Knoef. ,,Het pensioen bestaat grotendeels uit twee componenten: AOW en het aanvullende pensioen via de werkgever”, legt ze uit. De AOW wordt geïndexeerd en stijgt mee met de prijzen. Voor het aanvullend pensioen geldt dat niet. ,,Nu de rente stijgt, is er een aantal pensioenaanbieders dat weer voorzichtig iets verhoogt, maar dat staat niet gelijk aan de huidige inflatie.”

Dat betekent dat ouderen met een hoog aanvullend pensioen naar verhouding het meest aan koopkracht zullen inleveren. Het enige wat je daaraan kunt doen? ,,Vaak is de enige optie minder uitgeven of spaargeld opnemen. Als je al gepensioneerd bent, heb je niet heel veel mogelijkheden meer om geld te verdienen.”

Maar er is ook goed nieuws, weet Knoef. ,,Je ziet dat veel mensen zich zorgen maken, maar veel mensen zijn niet volledig afhankelijk van hun pensioen. Met name bij mensen met een hoog aanvullend pensioen zit er vaak ook vermogen in bijvoorbeeld een huis of spaartegoeden.” Daarnaast vergeten veel mensen dat ‘ontsparen’ ook een optie is, zegt Knoef. ,,Je kunt ook interen op je vermogen. Na je pensionering hoef je in principe niet meer te sparen. Dat spaargeld kun je ook gebruiken om je pensioen aan te vullen.”

Opvallend genoeg komen mensen op jongere leeftijd al in actie. Brand New Day ziet dat de leeftijd waarop mensen een pensioenrekening openen bij de bank daalt. Die staat inmiddels op 41 jaar. Tieland: ,,Er is gelukkig wel sprake van een omslagpunt.

Door de onzekerheid gaan mensen het steeds meer als hun eigen verantwoordelijkheid zien. De gemiddelde leeftijd is aan het dalen. Maar nog steeds: voor mensen die via hun werkgever geen pensioenopbouw hebben, wordt het elk jaar dat je het uitstelt duurder en minder betaalbaar.”

Uit het onderzoek blijkt dat 39 procent van de werknemers het opbouwen van een pensioen ziet als eigen verantwoordelijkheid. Bij ZZP’ers ligt dat percentage iets hoger, op 55 procent.

Knoef: ,,Kijk jaarlijks even naar de status van je pensioen. Neem het bijvoorbeeld mee met je belastingaangifte. Ook als het tegenvalt, kun je maar beter weten waar je aan toe bent.” Ook Tieland stelt dat het goed is om het even te checken via Mijn Pensioenoverzicht of via de tool van de bank zelf.

,,Naast AOW en het pensioen dat je via je werkgever hebt opgebouwd zijn er meerdere pijlers. Denk ook aan een mogelijke erfenis of het aanvullend pensioen dat je zelf hebt opgebouwd. En als blijkt dat je er helemaal niet zo slecht voor staat, is dat weer een zorg minder en goed voor je gemoedsrust.”

Wil je op de hoogte blijven van handige tips om met je geld om te gaan en geïnspireerd raken door hoe anderen hun financiën regelen? Volg ons dan op Facebook en Twitter!