Wil je kind niet zwemmen? ‘Vaak heeft dit te maken met onvoldoende contact met water in de babytijd’

De dochter van Kimberley Demulder (35) had vanaf haar geboorte al watervrees. ,,Ze werd helemaal panisch in het water en zelfs haartjes wassen vond ze vreselijk. Daar hebben we nooit een reden voor kunnen vinden. We hebben de oplossing gevonden met behulp van privé zwemlessen toen ze vijf was, met iemand die haar helemaal kon ‘resetten’ en haar het plezier hielp vinden in het water. Het heeft even geduurd maar zo heeft ze het gelukkig overwonnen, want ze was daarna de beste van haar zwemklasje.”

Het is geen onbekend fenomeen. Zo’n drie op de tien kinderen heeft last van milde tot extreme watervrees, weet Dave Klaassen uit ervaring. Hij is zwemleraar en oprichter van Met Succes Op Zwemles. Klaassen ziet vaak dat kinderen die onvoldoende zijn gestimuleerd met water over het hoofd in de douche of bad meer angst hebben in het zwembad.

Klaassen: ,,Je kunt dit wel weer opnieuw stimuleren voordat je met je kind gaat zwemmen, door opnieuw emmertjes water over hun hoofd beginnen te gooien. Probeer iedere keer tijdens het wassen ervoor te zorgen dat je kindje op een speelse, niet dwangmatige manier water over het hoofd krijgt, al is het maar kort. Geef ook zelf het juiste voorbeeld als ouder. Je kind met gestrekte armen wassen en niet nat willen worden, kan juist een ongewenst effect geven.”

,,Er kan natuurlijk ook een directe aanwijzing zijn voor watervrees, zoals een traumatische of negatieve ervaring’’, zegt Tamar de Vos, psycholoog. ,,Dat kan voor de ouders iets kleins lijken, zoals water dat ooit een keer te koud was, een kindje dat je kind heeft nat gespetterd of een val in het water. Dat kan voor een kind al genoeg zijn om het als traumatisch te ervaren en een aversie tegen water te ontwikkelen. Het speelt ook een rol hoe een ouder met water omgaat: is de ouder zelf bang voor water, of waarschuwen ze te veel bij het water? Dan gaan kinderen het ook als iets gevaarlijks zien.’’

Ook komt het volgens De Vos voor dat de weerstand ontstaat wanneer een kind, rond een jaar of twee, de wereld om zich heen beter leert begrijpen en ontdekken dat er ook gevaren zijn, zoals water. ,,Als het kind op die leeftijd koppig wordt en je dan als ouder iets hebt van: laat maar zitten, en je gaat erin mee dat je kind niet wil douchen met het hoofd onder het water, dan kom je dat weer tegen in het zwembad of in zee’’, voegt Klaassen daaraan toe.

Belangrijk is om een kind met watervrees niet te forceren het water in te gaan of kopje onder te gaan. ,,Laat je kindje zelf bepalen hoe diep hij het water ingaat en hoeveel water er over het hoofdje heen gaat. Doe het in kleine stapjes en leg de controle bij het kind neer, ook als dat betekent dat hij de eerste dagen van vakantie alleen met de teentjes in het water wil. Blijf je kind wel stimuleren en laat zien dat water leuk is, maar laat je kind het tempo bepalen en forceer niks, want dat heeft bijna altijd een averechts effect. Begin met wat je kind nog net oké vindt, en bouw vanuit daar verder op”, vertelt De Vos.

,,Kinderen met watervrees hoef je niet over te halen de zee in te gaan, een ondiep zwinnetje voor de zee kan ook al een hele stap zijn, om daar te spelen met het zand en water. Weet ook dat kinderen meegaan in het gedrag van hun ouders en daar een groot voorbeeld aan nemen. Sleur je kind dus niet mee het water in, maar geef het een voorbeeld door zelf plezier te hebben in het water en je kind dit te laten zien. En ga gewoon weer aan de slag thuis onder de douche of in bad met emmertjes water over het hoofd: dat contact met water thuis blijven opzoeken is ontzettend belangrijk. Het is de belangrijkste bijles om watervrees te voorkomen en ook weer te overwinnen’’, stelt Klaassen.

Dit artikel verscheen eerder op deze site op 21 mei 2021. 

Volg al het nieuws over Gezin ook via Twitter en Facebook.

Door de coronamaatregelen konden zwemlessen lange tijd niet doorgaan. Badmeesters maakten zich grote zorgen voor de zomer en lieten kinderen thuis droog oefenen met speelse instructievideo’s.