Onderzoek naar hekel aan andermans gesmak, geslik en geslurp wint Alternatieve Nobelprijs

Het kan dan gaan om onder meer smakken, slikken, slurpen en kuchen. De ergernis is soms zo groot dat mensen hun woede en walging amper in toom kunnen houden. Bij zogeheten misofonie-patiënten lijkt een soort automatische filtering van geluiden minder goed te verlopen, wat mogelijk leidt tot de heftige reacties. De Ig Nobelprijs is een ‘alternatieve’ Nobelprijs en wordt ieder najaar toegekend in verscheidene categorieën.

,,We krijgen opeens heel veel aandacht met deze prijs, tot mijn verbazing”, zegt Denys. ,,Ik denk dat mensen in coronatijd behoefte hebben aan iets leuks. Iemand die een prijs krijgt is altijd wel opzienbarend. Dit is ook iets dat een beetje tussen humor en ernst valt. In dat opzicht is het aantrekkelijk om eens afgeleid te zijn. Over het algemeen krijg ik positieve reacties. Eén reactie heb ik van iemand die lijdt aan die klachten. Die vond het allemaal niet zo heel grappig.”

Er hangt inderdaad een wat lacherig sfeertje rond die alternatieve Nobelprijzen in het algemeen en rond dit smakonderzoek in het bijzonder. Stoort u dat?
,,Het is altijd dubbel geweest. De prijs zelf maakt je eerst aan het lachen en zet je pas daarna aan tot denken. In dat opzicht moet het onderzoek wel ergens toe leiden. Het is ook belangrijk jezelf als wetenschapper te relativeren, ook al lijden mensen eraan. Het klinkt ook best raar als iemand zegt: ,,Ik word heel boos als iemand een appel eet”. Het is goed je te realiseren hoe de buitenwereld, de mensen die daar dus niet aan lijden, hier tegenaan kijkt. Maar je moet dit wel degelijk ernstig nemen. Sommige mensen hebben klachten die een belemmering worden in hun leven. Die ambivalentie voel ik zelf ook tegenover deze prijs. Goed dat er aandacht voor is, maar ik snap ook wel dat het als lachwekkend geïnterpreteerd kan worden en dat is natuurlijk niet de bedoeling.”

Toch heeft u de prijs aanvaard.
,,Omdat ik vind dat wetenschap vaak te droog en te ernstig is. We moeten ook wel eens over onszelf kunnen lachen. Ik heb er wel over nagedacht of ik de prijs zou aanvaarden. Kan ik dat wel doen ten opzichte van al die mensen die daar last van hebben.”

Over wat de ziekte precies veroorzaakt, tast men nog in het duister.
,,Als eersten hebben wij het echt binnen de psychiatrie beschreven. Er is wel een kno-arts die voor ons één casus heeft beschreven binnen de context van neus, keel en oor en die ook de naam ‘misofonie’ heeft bedacht. Wij hebben uitgebreid onderzoek gedaan en de grens getrokken tussen een irritatie en een stoornis.”

De Groningse psychiater Laura Batstra heeft uw onderzoek bekritiseerd in een stuk op de opiniepagina van de Volkskrant. U zou mensen een ziekte aanpraten die niet echt bestaat.
,,Zij is geen psychiater, zij is psycholoog. Uit het noorden komt altijd zo’n gure wind van zure psychologen. Ik zou haar willen vragen hoe het komt dat wij in vijf jaar tijd iets van 4000 mensen op de afdeling hebben. Ouders en kinderen, die komen echt niet voor hun plezier naar de academische afdeling psychiatrie. Als mevrouw Batstra meent wat ze zegt, wil ik haar graag een halve dag meenemen en laten praten met die mensen. Als zij dan nog steeds volhoudt dat het niet bestaat wil ik in ruil een heel jaar de afwas voor haar doen.”

Lijdt u zelf aan een of andere vorm van misofonie?
,,Nee, ik heb er geen last van . Wat me wel irriteert sinds ik ouder word zijn mensen die voortdurend met hun benen zitten te wippen. Uit zenuwachtigheid, daar word ik zelf ook zenuwachtig van. Maar ik word niet boos.”

Bekijk hieronder onze trending nieuwsvideo's: