Hoe Heerde invloed inlevert door samen te werken met Veluwse buurgemeenten

De meeste gemeenten op de noordelijke Veluwe zijn te klein om een groot aantal zaken zelfstandig te organiseren, maar ze willen absoluut niet fuseren. En dus is samenwerken met buurgemeenten een noodzakelijk kwaad. Bijvoorbeeld als het gaat om ict, brandweer, openbaar vervoer, gezondheidszorg of het archief. Heerde is betrokken bij ongeveer dertig samenwerkingsverbanden. Maar hoe kleiner je als radertje wordt in zo’n samenwerking, hoe kleiner ook je invloed is. 

De gemeenteraad van Heerde heeft daarom gevraagd om een onderzoek naar de samenwerkingsverbanden. Dat is recentelijk uitgevoerd door de Rekenkamercommissie, die het gemeentelijk beleid en de uitvoering daarvan controleert. Maandagavond is het rapport gepresenteerd aan de gemeenteraad. Conclusie: de sturing kan beter. Hoe dan? Nou, door nog meer samen te werken.

De gemeente heeft met bijvoorbeeld PlusOV en VNOG (de brandweerzorg) forse rekeningen te verwerken gekregen. ,,Dat is een heel heikel punt geweest in Heerde’’, weet voorzitter Corine Sluiter van de Rekenkamercommissie. ,,Achteraf werd geconstateerd dat er veel geld bij moest. De raad had het gevoel dat ze de sturing kwijt waren.’’

De raad zou die sturing kunnen terugvinden door ‘meer samenwerking te vinden binnen de fracties in de regio’. Dat zegt voorzitter Sluiter in toelichting op het rapport. ,,Als de raadsleden met fracties in de regio meer overleggen, kunnen ze een gezamenlijk standpunt innemen en zodoende een krachtiger geluid laten horen. Ik denk dat dat nu te weinig gebeurt.’’

De invloed van een gemeente in een samenwerkingsverband blijft echter klein, erkent Sluiter. ,,Dat is niet alleen in Heerde zo. Je wordt immers op afstand gezet en dat blijft zo. Wat dat betreft zitten gemeenten klem, want stoppen met samenwerken is meestal geen optie.’’ 

De Rekenkamercommissie adviseert verder om geregeld directeuren van samenwerkingsverbanden uit te nodigen in de raad ‘om zo de vinger aan de pols te houden’. En ze wijst er op dat het college van burgemeester en wethouders vaak wel meer invloed heeft op een verband, bijvoorbeeld doordat ze in het bestuur vertegenwoordigd is.

Het rapport van de Rekenkamercommissie is hier te lezen.