Grijze kastjes in Hengelo als eerbetoon aan Jo Niks: ‘Hij maakte de tekeningen om te laten zien’

De tekeningen zijn van Jo Niks, die de historie van de oude erven uitploos en in vele schetsen vastlegde. Hij overleed in 2017, 101 jaar oud. Op de laatste verdeelkast staat trouwens geen boerderij, maar enkele foto’s van de kunstenaar met een toelichting. Dit kastje staat aan de Willem van Otterlostraat bij de ingang naar het winkelcentrum, en werd zaterdag onthuld.

De kastjes kregen in de afgelopen twee jaar stuk voor stuk grote stickers met boerderijen, inclusief historische informatie. Het is een project van de wijkraad, vanwege klachten van omwonenden over de verloedering van de verdeelkastjes, die vaak met spuitbussen werden beklad. De keuze viel op de tekeningen van Jo Niks, waarvan er veel in zijn boek ‘De Geschiedenis van de Marke Hasselo’ zijn opgenomen. Het werkt: ontsierende graffiti komt vrijwel niet meer voor.

De meeste boerderijen in de oude Marke Hasselo zijn zo’n halve eeuw geleden gesloopt, om plaats te maken voor de nieuwe wijk. Dat was voor Niks aanleiding om de eeuwenoude erven met pentekeningen te vereeuwigen, voordat het te laat was: van het Brunink tot het Leuveld, van de Pallast tot de Game.

Zoon Arie vindt het prachtig: „Soms krijgt een kunstenaar wel eens een standbeeld of een bordje aan de gevel van het geboortehuis, maar in de Hasseler Es kan iedereen de tekeningen bekijken.” Dat is ook precies wat zijn vader wilde: „Zijn tekeningen waren niet bedoeld voor een archief op zolder, zei hij altijd. Hij maakte ze om ze te laten zien!”

Arie Niks ging regelmatig met zijn vader mee. De nieuwbouwwijk was nog nergens te bekennen, de latere Hasseler Es bestond nog uit zandwegen, weilanden en korenvelden. Jo kon snel werken. „Met de eerste schets was hij binnen tien minuten klaar. Hij lette ook op de details, zoals het aantal rijen bakstenen. Alles klopte precies: had een boerderij zes ramen, dan tekende hij zes ramen.”

Er is ook een wandelroute, voor wie alle kastjes wil zien. ‘Van kast tot kast’ is een flinke tocht van bijna acht kilometer, te vinden op de website van de wijkraad Hasseler Es en via een QR-code op het laatste kastje. Op zaterdag 30 oktober staat er een wandeling op de agenda onder leiding van Arjen Hoogervorst, die samen met dochter Celine voor de uitvoering van het project zorgde. De route is in twee delen opgeknipt. De start is bij Kulturhus Hasselo, aanmelden kan via jo@wijkraadhasseleres.nl.