De halfronde gevel van de vestiging Hengelo van VDL heeft de monumentenstatus. Daardoor is nieuwbouw op de huidig locatie niet aantrekkelijk voor VDL. © Martin Ruesink

VDL weg uit Hengelo en bouwt nieuw bij Almelo

HENGELO/ALMELO – VDL vertrekt uit het centrum van Hengelo en bouwt een nieuwe fabriek op het XL Businesspark bij Almelo. Op een zichtlocatie langs de A35 gaan halverwege 2021 de meeste van de circa 400 werknemers die nu nog in Hengelo werken voor het Brabantse familiebedrijf aan de slag.

Gerben Kuitert 19-12-19, 16:15 Laatste update: 19-12-19, 19:28

In totaal investeert het industriële conglomeraat de komende twee jaren 70 miljoen euro in Twente. VDL koopt naast Timberland een kavel van vier hectare op het XL Park. Het bedrijf gaat in de nieuwe fabriek ook ‘eigen’ producten fabriceren. De eerste daarvan is een soort super-batterij met een vermogen van één megawatt; een groen alternatief voor de dieselgenerator die nu nog op bouwplaatsen wordt gebruikt.

Fuel cell wordt ook gebouwd

Ivo Wessels, directeur VDL Hengelo © Emiel Muijderman

De ‘oplader’ gaat VDL er ook bij leveren, een ‘fuel cell’ waarin waterstof wordt omgezet in elektriciteit. ,,Bij voorbeeld bouwbedrijven moeten vergroenen, omdat dat in aanbestedingen wordt geëist. Daarom verwachten we grote vraag naar onze batterij in containerformaat. De eerste bestelling voor twee stuks is al binnen”, zegt directeur Ivo Wessels van VDL Energy Systems.

Nog vier jaar opdrachten van Siemens

De 300 werknemers van VDL Energy Systems en een aantal van de ruim 100 medewerkers van VDL ETG T&D, die nu nog aan het Industrieplein in Hengelo werken, gaan in de nieuwe fabriek aan de slag. VDL Energy Systems werkt nu nog alleen in opdracht van Siemens. Bij de overname van de fabriek werd vorig jaar bedongen, dat VDL nog vier jaren gasturbines en compressoren blijft bouwen voor deze Duitse multinational. Zusterbedrijf VDL ETG T&D ontwerpt in Hengelo voor ASML uit Veldhoven (producent van chipmachines) onderdelen voor een nieuwe generatie lithografiemachines.

Gezocht in Hengelo

Voor Hengelo is het vertrek van VDL een hard gelag. Hengelo is weliswaar mede-eigenaar van het XL Park, maar Enschede, Almelo, Borne en de provincie Overijssel delen straks in de eer. En in de opbrengst van de onroerend zaakbelasting, die VDL op het XL Park gaat betalen. Ivo Wessels zegt dat VDL eerst heeft onderzocht of het bedrijf in Hengelo kon blijven. Het huidige complex wordt gehuurd, onder meer van Stork en het kantoor is eigendom van een Duitse belegger Paribus. Het huurcontract van de bedrijfshallen en de kantoren loopt eind volgend jaar af.

Bouwwerken met monumentenstatus

De oude elektriciteitscentrale van Stork met het kachelhuis heeft ook een monumentale status. © Carlo ter Ellen

Vanwege de aanwezigheid van drie bouwwerken met een beschermde monumentenstatus op het huidige terrein, is volledige sloop niet mogelijk. Het gaat om de karakteristieke halfronde gevel, twee (kleine) koeltorens en het ‘kachelhuis’. ,,We hadden er dan omheen moeten bouwen en dat was niet efficiënt”, aldus Wessels. Er is ook gekeken naar een kavel langs het kanaal, op het Hightech Systems Park naast Thales. ,,Een mooie plek, maar te klein voor ons.”

Vertrouwen in de toekomst

Met de mega-investering geeft VDL het signaal dat het van plan is in Twente te blijven. En dat de directie er vertrouwen in heeft dat er ook nadat het werk voor Siemens over vier jaar mogelijk wegvalt voldoende werk over blijft. Dat moet dan komen uit nieuwe innovatieve eigen producten. Wessels: ,,We concentreren ons op innovaties op het gebied van het genereren, opslaan en transporten van energie.”

17 werknemers met afvloeiingsregeling weg

Van de 70 werknemers voor wie VDL na de overname door Siemens geen werkgelegenheidsgarantie kon afgeven, heeft de helft een baan binnen VDL gevonden, of is met vervroegd pensioen gegaan. 21 hebben er een andere baan gevonden na bemiddeling door VDL en uiteindelijk zijn er tien Siemens-werknemers met een afvloeiingsregeling vertrokken. VDL is nog met vier anderen in gesprek.

Hengelo: ‘VDL vroeg ons om forse investeringen’

De gemeente Hengelo zegt in een reactie ‘teleurgesteld’ te zijn over het vertrek van VDL, maar ook blij te zijn dat de werkgelegenheid voor Twente behouden blijft. Het college van b. en w. schrijft zich intensief te hebben ingezet voor het behoud van VDL. „Maar in beide gevallen betrof het ingewikkelde procedures en complexe ruimtelijke ingrepen. In beide genoemde situaties verwachtte VDL van de gemeente forse en risicovolle investeringen. De gemeenteraad heeft op 29 januari aangegeven het risico op forse financiële tegenvallers niet te willen lopen.”