Spataderen en aambeien tijdens zwangerschap of na de bevalling… wat kunt u zelf doen en wat doen wij?
U-ClinicVeel vrouwen hebben tijdens of na de zwangerschap aambeien of spataderen. Dat komt door heel natuurlijke processen. Gelukkig zijn die tijdelijk. Na de zwangerschap verdwijnen aambeien meestal vanzelf. En gaan de spataderen, aambeien en aanverwante klachten toch niet helemaal vanzelf weg, dan zijn daar eenvoudige medische oplossingen voor. Wij vroegen proctologe Bianka van der Oord ons iets meer te vertellen over typische complicaties rond de zwangerschap, zoals aambeien na de bevalling.
Bianka, waarom krijgen juist zwangere vrouwen aambeien?
“Je kunt tijdens de zwangerschap aambeien krijgen doordat de hormoonhuishouding verandert. Er gebeuren dan allerlei dingen tegelijk. De ontlasting wordt vaak wat harder, zodat je meer moet persen. Tegelijk veroorzaakt de groei van de baby druk op het bekken en de darmen. Bovendien komen in de laatste periode voor de geboorte hormonen vrij die de weefsels rond de vagina en het bekken weker maken. Dat is nodig om ruimte te maken, zodat de baby door het geboortekanaal past. Deze weekmakers maken helaas ook de aderwanden slapper, waardoor ze uit kunnen rekken. Kortom, de aderen rond de anus en in de benen komen van diverse kanten onder druk te staan. Zo kunnen zich tijdens de zwangerschap aambeien en spataderen vormen.”
Met aambeien zwanger zijn, dat lijkt vervelend. Kunt u die behandelen?
“We kunnen het wel, maar in de meeste gevallen is het niet nodig. Na de zwangerschap herstelt de hormoonhuishouding, neemt de druk op het gebied af en worden de vaten weer sterker en strakker. De klachten gaan dan vanzelf over en de aambeien - en vaak ook de spataderen - verdwijnen weer. Tijdens de zwangerschap doen we eigenlijk alleen symptoombestrijding, met cold packs, verkoelende gels en crèmes. Of eventueel een pijnstillende aambeienzalf. Onze rol is verder vooral de aanstaande moeder gerust stellen en advies geven over wat je zelf kunt doen.”
Wat kun je dan zelf doen tegen aambeien, als zwangere vrouw?
“Niet alleen als zwangere vrouw, ook als niet-zwangere vrouw of als man kun je het nodige doen tegen aambeien en spataderen. Bijvoorbeeld bij zittend werk regelmatig opstaan en bewegen. Verder minstens 1,5 tot 2 liter per dag drinken en veel vezels en groenten eten. Wat ook heel goed is: groene thee, granen en fruit. Daar zitten flavonoïden in, die de vaatwand verstevigen. Oh, en nog een laatste tip: neem nooit een tijdschrift of smartphone mee naar de WC, want dan blijf je ongewild te lang zitten in een houding die aambeien stimuleert. Lees dus niet de laatste nieuwtjes maar concentreer je op de grote boodschap.”
Dus aambeien gaan na de bevalling vanzelf weg?
“Nou, nee, dat is niet helemaal waar. Bij de meeste vrouwen gaan inderdaad de aambeien na de bevalling vanzelf weg. Sommigen blijven toch klachten houden, zowel met aambeien als met spataderen. Want ook de benen krijgen het zwaar te verduren tijdens de zwangerschap. De weefsels zijn eenmaal uitgerekt en dat komt niet altijd weer helemaal goed. Bij sommige vrouwen blijven er na het krimpen van de aambeien huidflapjes achter die storend kunnen zijn. Dit maakt het bijvoorbeeld lastiger om de anus goed schoon te maken na de toiletgang. Ook kan er hierdoor zogenaamde ‘fecale incontinentie’ ontstaan. Dat er af en toe wat slijm of ontlasting naar buiten glipt. Al deze problemen zijn makkelijk op te lossen, maar daarvoor moet je in de maanden na de zwangerschap wél zelf aan de bel trekken.”
Aan de bel trekken? Welke oplossingen zijn er dan?
“Bij U-Clinic bieden we poliklinische behandeling van spataderen, aambeien, anale huidflapjes of ontlastingverlies na de zwangerschap. Het duurt meestal maar een half uurtje en je kunt meteen weer naar huis. Om in aanmerking te komen voor zo’n behandeling moet je even een verwijzing vragen bij de huisarts. Die zal er misschien luchtig over doen, maar het is wel jóuw probleem. En prima te verhelpen, dus vraag gewoon om een doorverwijzing. Overigens vergoedt de verzekering al deze behandelingen, dus ook financieel is er niks dat je tegenhoudt.”
Hans Coveliers, fleboloog en directeur van U-Clinic: “Incontinentie en spataderen zijn géén luxeproblemen. Dus gewoon laten behandelen.”
Als een van de meest ervaren spataderspecialisten van Nederland ziet Hans Coveliers in zijn praktijk soms schrijnende gevallen.
“Veel vrouwen die na een zwangerschap met klachten zitten, weten niet waar ze terecht kunnen. De huisarts zegt: “Oh, dat is niks, daar moet je mee leren leven.” Maar als ik vrouwen in de kliniek krijg met grote problemen, zeggen ze vaak: “Ja, dat is begonnen toen ik zwanger was.” Die vrouwen hebben dus jaren lang rondgelopen met ontlastingverlies of pijnlijke spataderen, terwijl een korte behandeling binnen 6 à 10 weken na de bevalling dat had kunnen voorkomen. Het is een ingreep van niks en alles is verzekerd. Dus heb je klachten na je zwangerschap, moet je daar zeker niet mee leren leven. Gewoon snel behandelen.”
Een pijnlijk geval: anale trombose
Proctologe Bianka van der Oord noemt naast de aambeien tijdens zwangerschap nog een speciale zwangerschapsgerelateerde aandoening: een bloedklontertje ín een aambei of eindvaatje. Dit is op zich onschuldig, maar kan wel behoorlijk pijnlijk zijn. Als de pijn echt te erg wordt, brengt een kleine operatieve ingreep verlichting. Bianka: “In een acute fase kunnen we plaatselijk verdoven, een piepklein sneetje maken en het stolsel er uit drukken. Dan is ook de pijn meteen weg.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.