Schijn bedriegt bij knäckebröd? De meest eenvoudige zijn vaak het best

Knäckebröd, oftewel de cracker, heeft een prima reputatie. Althans, op het ‘kraken’ na, want probeer maar eens een cracker te eten zonder herrie te maken. ,,Knäckebröd is al langer heel populair, ik denk al sinds een jaar of vier. Mensen hebben het idee: ‘Als ik een cracker eet, dan ben ik caloriearm bezig'.  Goed voor het lijnen dus’’, zegt diëtist Berdien van Wezel.

Qua voedzaamheid ben je goed bezig. Het échte knäckebröd, afkomstig uit Scandinavië, kenmerkt zich door een hoog vezelgehalte, volgens Desiré van der Kruk, diëtist van Gezondeten.nl. ,,De traditionele variant bestaat uit enkel volkoren roggemeel, zout en water. Al geldt dat niet voor alle soorten uit de Nederlandse supermarkt’’, drukt zij ‘crackeraars’ op het hart.

Tegenwoordig vind je varianten met ook tarwebloem, oliën, zaden en pitten. Bloem levert vooral energie (lees: calorieën), maar heeft verder weinig toegevoegde waarde. Voor een voedzaam hapje kies je daarom voor crackers met volkoren(rogge)meel bovenaan de ingrediëntenlijst. Wat de selectie van populaire supermarktmerken betreft, is dat bij Wasa lichtgewicht, vezelrijk en volkoren en bij Leksands het geval. ,,Goede opties’’, vindt Van der Kruk.

Toevoegingen als zaden en pitten kunnen gunstig zijn, maar dan met name voor het vetgehalte. ,,Het werkt verzadigend, maar qua voedingswaarde? Niet echt relevant’’, zegt Van Wezel. Laat je overigens niet verleiden door knäckebröd met een mooie donkerbruine kleur. ,,Door toevoegingen zoals mout krijgen crackers een gezond uiterlijk, maar dat maakt ze nog niet volkoren. Een voorbeeld daarvan is de aantrekkelijke Oerknäck-reeks van Bolletje’’, waarschuwt Van der Kruk.

Conclusie: ,,Net als met zoveel dingen, is het meest eenvoudige knäckebröd vaak het best’’, tipt Van der Kruk. Uitzonderingen daargelaten, want óók de crackers zonder opsmuk bevatten soms verborgen gebreken. Bijvoorbeeld toegevoegde suikers of zout – zoals bij de neutraal uitziende AH volkoren en pompoenpit-sesam. ,,Niet de meest gezonde keuze, maar prima voor af en toe’’, nuanceert Van der Kruk.

Dan nu de hamvraag: je bent aan het lijnen geslagen, is knäckebröd dan je grote vriend? Het antwoord is ja en nee. ,,Afvallen kan net zo goed met volkorenbrood. Graanproducten zijn niet zozeer calorierijk, over het algemeen zijn snacks en snoep de boosdoeners voor gewichtstoename’’, aldus Van der Kruk. Dus: je kunt de middag uitzitten op twee crackers, maar dit heeft geen enkele zin als je ’s avonds ook nog een kwart chocoladereep wegzet. 

Wat knäckebröd betreft kunnen mensen zich wellicht nog verbazen. Alles in perspectief (het is geen koek of snoep), maar het bevat relatief veel calorieën. ,,Niet gek, want crackers zijn zwaar, hebben een dichte structuur en bevatten veel zaden en noten.’’ Met een snee volkorenbrood zit je aan 80 calorieën en met één cracker ongeveer aan 40 tot 60 calorieën. Maar wie eet er nou maar één cracker?

,,Sommige crackers komen in een verpakking met vier a vijf stuks. Vergeleken daarbij zijn twee sneetjes brood caloriearm.’’ Volgens Van Wezel zit ‘het gevaar’ hem vooral in het beleg. We zijn geneigd onze caloriearme crackers op te leuken met een voorgesneden plak kaas (110 calorieën). Als het gaat om gezond afvallen, zijn er talloze studies gedaan. ,,Moet je nou gewoon gezond eten – volgens de richtlijnen van het Voedingscentrum – of je koolhydraten tellen? In dat eerste geval maakt het op de lange termijn niet zo uit wat je kiest, knäckebröd of volkorenbrood. Kies wel een voedzame variant, let op je porties, en niet teveel beleg.’’ 

Salade bij je cracker? Probeer deze van Olcay Gulsen: