Schoner werken in de keuken: ‘Stop met het gebruik van microvezeldoekjes’

,,Kruisbesmetting ontstaat doordat ziekmakende bacteriën van besmette producten op ander voedsel komen”, vertelt Babs van der Staak, woordvoerder van de Consumentenbond. ,,Bijvoorbeeld als je met een vork in rauw vlees prikt en daarna in gaar eten of groenten die je rauw eet. Daardoor kun je een voedselinfectie oplopen.”

,,Er zit veel lacune in de kennis over kruisbesmetting”, merkt Henk Groenendijk, voedselveiligheidstrainer en keurmerkbeheerder bij Eurofins Bureau de Wit, controle- en adviesbureau op het gebied van voedselveiligheid en legionellapreventie. ,,Micro-organismen zijn de grootste veroorzakers van de ellende. Omdat we ze niet kunnen zien zijn we nog wel eens geneigd om ze te vergeten, maar ze zijn er wel degelijk. Juist in de keuken, waar we niet veel ruimte hebben, kun je erop wachten.”

Niet alleen verse vis en vlees kan zorgen voor kruisbesmetting, het kan ook door groente ontstaan. ,,Sla en groente komt van de koude grond of uit een kas, dus dat zit van nature vol met micro-organismen door de meststoffen”, legt Groenendijk uit. ,,Als je je groente wast of snijdt, je handen daarna niet goed wast en vervolgens hamburgers met de hand gaat draaien, dan is dat een risicofactor. De bacteriën komen namelijk op het vlees en dat kan uitgroeien op het moment dat je die hamburger niet goed doorbakt. Vooral salmonella is dol op kruisbesmetting.”

Volgens Groenendijk ontstaat kruisbesmetting in de keuken doordat we snijplanken of messen niet goed reinigen. ,,Veel mensen maken slechts gebruik van één en dezelfde snijplank. Ze snijden eerst de groente, dan de kip en ze leggen die kip er ook weer terug op als hij gaar is, met alle gevolgen van dien. Gebruik altijd gekleurde en gescheiden snijplanken en doe dit ook met messen.”

,,Om kruisbesmetting te voorkomen is het belangrijk om rauw vlees, vis en groenten op aparte snijplanken en met aparte messen te snijden”, zegt ook Van der Staak. ,,Houd rauw en gaar eten ook altijd gescheiden en gebruik daarvoor apart bestek. Gekleurde vorken of verschillende plakkertjes maken dat makkelijk.”

Voordat je je snijplanken en messen opnieuw gebruikt is het belangrijk om ze eerst goed af te wassen. ,,Doe dat met heet water en afwasmiddel, of doe ze in de vaatwasser”, zegt Lolkje de Vries, woordvoerder van het Voedingscentrum. ,,Was ook altijd goed je handen na contact met rauw vlees of rauwe vis, kruisbesmetting kan namelijk ook plaatsvinden via je handen.”

,,Zorg ervoor dat alles schoon is, want je gaat alles snel kruisbesmetten”, waarschuwt Groenendijk. ,,Van vijftien individuele salmonellabacteriën kan je al ziek worden, dus dat kan heel snel gaan.”

Ook tussentijdse reiniging is belangrijk. ,,Ik heb zelf een bloedhekel aan die microvezeldoekjes en wil iedereen in Nederland aanraden om daarmee te stoppen. Ga er maar vanuit dat alle groeivoorwaarden voor bacteriën aanwezig zijn in die microvezeldoekjes: vocht en voeding in de vorm van vuil, dus dat wil wel. In de juiste omstandigheden gaat ieder micro-organisme zich iedere twintig minuten vermenigvuldigen. Na acht uur heb je dus 16 miljoen exemplaren, dat is nogal wat.”

Je houten snijplank goed schoon houden? VT Wonen legt uit hoe je dat doet in dit artikel. 

Meer video's van het Voedingscentrum vind je hieronder: