Gaat Lelystad Airport dan toch de ijskast in?

Als een blad aan een boom was daar plotseling de draai van de Partij van de Arbeid. In een bericht op Facebook meldde Kamerlid Gijs van Dijk dinsdagavond: eerst het overvolle Nederlandse luchtruim herindelen, pas dan Lelystad Airport openen.

Door herindeling kunnen de laagvliegroutes boven Gelderland en Overijssel immers omhoog en is van geluidsoverlast geen sprake meer. Dat het vakantievliegveld hierdoor niet al op 1 april 2019 open kan, maar pas op zijn vroegst in 2023 is voor de sociaaldemocraten geen probleem meer. Een opmerkelijke ommezwaai van de partij van Sharon Dijksma, die tot amper een maand geleden als staatssecretaris maar blééf hameren op snelle opening van Lelystad Airport.

Haar opvolger, minister Cora van Nieuwenhuizen (VVD), vroeg een comité van twaalf bewoners uit Oost-en Noord-Nederland om advies over de door velen verfoeide laagvliegroutes. Dat advies luidt: stel Lelystad Airport uit en herzie eerst het luchtruim. Ze nam het rapport glimlachend in ontvangst, maar haar reactie was glashelder: Lelystad Airport moet op 1 april 2019 open, dat is wat de Tweede Kamer van mij vraagt. Daarmee schiep ze duidelijkheid: wat de minister betreft ligt de bal bij de Tweede Kamer.

Van de VVD-Kamerfractie valt voor de tegenstanders weinig steun te verwachten. Voor de liberalen is 'banenmotor' Schiphol cruciaal voor de BV Nederland. En om Schiphol te versterken, is vakantievliegveld Lelystad keihard nodig. Hoe sneller 'Lelystad' opent, hoe beter - vinden ze bij de VVD.

Toch is er wel degelijk beweging in de Tweede Kamer. Van oppositiepartijen als GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren en PVV is al langer bekend dat zij tegen uitbreiding van Lelystad Airport zijn. Ook SGP en PvdA maakten een draai. Kleine succesjes voor de tegenbeweging. Maar om het vakantievliegveld daadwerkelijk in de ijskast te krijgen, is het cruciaal een regeringspartij te overtuigen.

Die kans is niet onrealistisch. Politieke partijen uit de regio zijn bezig partijgenoten in Den Haag te bewerken. Sinds deze week trekken Provinciale Staten van Overijssel eensgezind (inclusief de VVD) ten strijde tegen uitbreiding van Lelystad Airport. In een gezamenlijke motie eisen zij dat het luchtruim eerst opnieuw wordt ingedeeld, voordat er vakantievluchten vertrekken.

De aanzwellende politieke druk vanuit de achterban zorgt ervoor dat meer partijen in de Tweede Kamer met 'dossier-Lelystad' in hun maag zitten. Ook het groeiende burgerverzet en de vele fouten in de geluidsonderzoeken die actiegroep Hoog Overijssel blootlegde, zorgen voor twijfels aan het Binnenhof.

Daar komt bij dat er in maart 2018 verkiezingen zijn voor de gemeenteraad. Dat biedt tegenstanders een unieke kans regeringspartijen die hen in de kou laten staan vanuit het stemhokje een pak rammel te geven. Daarmee 'dreigen' ook actiegroepen als Red de Veluwe en Hoog Overijssel. Die zullen niet schromen hun achterban te vertellen door welke partijen ze in de steek zijn gelaten. Voor CDA en ChristenUnie een factor om rekening mee te houden, gezien de grote aanhang die zij in Gelderland en Overijssel hebben.

Datzelfde geldt voor D66. Maar die partij heeft nog een extra 'probleem'. Op het D66-congres vorige maand in Leeuwarden bleek dat een meerderheid van de leden wil dat Lelystad Airport niet wordt uitgebreid voordat het luchtruim opnieuw is ingedeeld. Een motie werd aangenomen waarin de Tweede Kamerfractie wordt opgedragen dit standpunt in te nemen. De negentien Kamerleden van D66 moeten wel heel sterk in hun schoenen staan willen ze deze opdracht van eigen leden negeren.

Daarmee lijkt uitstel van Lelystad Airport niet onrealistisch. Nu al is bijna de helft van de Tweede Kamer voor uitstel. Tel daarbij op dat regeringspartijen CDA, ChristenUnie en D66 onder zware druk staan van hun achterban en niets is onmogelijk.

Zeker niet met het Airport-debat voor de deur. Voor het kerstreces debatteert de Tweede Kamer over fouten in het Lelystad-dossier. Messen worden nu al geslepen. ,,Eindelijk hét debat over rammelend onderzoek en slechte besluitvorming", zei GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger opgetogen. SP'er Cem Lacin komt na dat debat met een motie voor uitstel van het vakantievliegveld. Hij is optimistisch. ,,Ik hoop dat de regeringspartijen na het debat ook overtuigd zijn dat Lelystad Airport van tafel moet."