D-day CDA: fractie wil andere stikstofkoers, ‘maar ik ga niet hier een kabinetscrisis afkondigen’

Het crisisoverleg met partijleider Wopke Hoekstra, fractievoorzitter Pieter Heerma, het dagelijks bestuur en voorzitters van provinciale afdelingen is dinsdagavond op een geheime locatie. Daar zal ook de positie van Hoekstra ter sprake komen.

Een aantal provinciale afdelingen laat de partijleider voor de buitenwereld bungelen. Deze afdelingsvoorzitters zeggen dat in antwoord op de nederlaag ‘alles bespreekbaar moet zijn’, dat er aan ‘allerlei knoppen gedraaid kan worden’. En ‘de bal ligt bij het Binnenhof’, klinkt het dreigend vanuit de regio. Insiders spreken van een ‘spannende situatie’, al geloven Tweede Kamerleden, Hoekstra zelf en de partijtop dat hij aanblijft.

,,Na woorden is het tijd voor daden”, zegt CDA-partijvoorzitter Hans Huibers. ,,Kijk naar de uitslag, Nederland wil verandering, dat moet het hele kabinet zich aantrekken.”

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij

Doorgaan op de oude voet kan niet, vinden CDA’ers. En met of zonder Hoekstra als leider, binnen óf buiten het kabinet: de stikstofkoers moet radicaal anders, vindt de partij in navolging van onder meer BBB en LTO.

De deadline van 2030 voor stikstofdoelen is volgens verschillende christendemocraten onwerkbaar, ook gedwongen onteigening van boeren moet taboe verklaard worden. En als het niet lukt om de stikstofplannen te wijzigen binnen het kabinet, dan moet Hoekstra de stekker maar uit de coalitie trekken, klinkt het hier en daar. De partij moet ‘sneuvelbereid’ zijn, heet het dan.

Fractieleider Pieter Heerma zegt dinsdag dat het CDA het kabinet ‘zal controleren’ op de belofte dat de verkiezingsuitslag niet zonder gevolgen mag blijven, zoals ook premier Mark Rutte vrijdag aangaf. ,,Het is duidelijk dat er een nieuwe politieke en maatschappelijke realiteit is waartoe het kabinet zich moet verhouden.” Hoe dat concreet moet worden, liet de CDA-fractieleider in het midden.

Bekijk hier de prognose van de nieuwe zetelverdeling in de Eerste Kamer, het artikel gaat daaronder verder

,,Maar het kabinet moet hiermee aan de slag en wij zullen als Kamerfractie controleren of dat lukt.” D66-leider Sigrid Kaag herhaalde dinsdagochtend juist dat afspraken uit het regeerakkoord en het Remkes-rapport over stikstof en 2030 overeind staan: ‘Afspraak is afspraak'. Stikstofminister Christianne van der Wal lijkt de deur wel meer open te zetten voor wijzigingen van het stikstofbeleid: ,,Enerzijds is er een groot probleem rond natuur en stikstof, tegelijkertijd heeft de kiezer gesproken. Dus dat gesprek voeren we nu in het kabinet, daar loop ik niet op vooruit.”

CDA’er Heerma wil niet reageren op D66-leider Kaag: ,,Wij zeggen: ga aan de slag met stikstofaanpak, 2030 is niet heilig. Maar ik sta hier niet om een kabinetscrisis af te kondigen.”

Verkiezingen

Verkiezingswinnaar BBB bereidt zich ondertussen voor op Tweede Kamerverkiezingen komend najaar, zei BBB-leider Caroline van der Plas na een informeel gesprek met VVD-leider Mark Rutte. ,,Ik verwacht dat de situatie gewoon onhoudbaar wordt in de coalitie en dat er voor het einde van het jaar nieuwe verkiezingen zijn”, zegt van der Plas. BBB eist een noodwet om onder strenge stikstofregels uit te komen: ,,Bij de avondklok kon het ook", aldus Van der Plas.

Bekijk hier de uitslagenkaart

Hoekstra over loslaten van het kabinetsdoel om in 2030 de stikstofuitstoot de helft te hebben verminderd (video):

Wat is stikstof nu precies, en welke invloed heeft het op de mens en zijn omgeving (video):