Is Nederland klaar voor een nieuwe coronagolf? ‘Ventilatie is van groot belang, RIVM was koppige ezel’
MET VIDEOHet kabinet houdt sterk rekening met een nieuwe opleving van het coronavirus in het najaar. Maar is Nederland daar wel klaar voor? Experts en partijen in het parlement zijn kritisch. ,,Een lockdown is niet ver weg, vrees ik.’’
De Tweede Kamer trok vandaag de hele dag uit om deskundigen te bevragen over de langetermijnaanpak rond corona. Hoewel het virus nu vrijwel verdampt lijkt, met dagelijks minder dan een handvol nieuwe patiënten op de intensive care erbij, houdt minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers (D66) toch rekening met een najaarsgolf.
,,Ik blijf met beide benen op de grond”, zei Kuipers bij een vorige versoepeling. ,,Ik houd er serieus rekening mee dat we komend najaar nog een flinke opleving kunnen krijgen.” De heropleving kan veroorzaakt worden door afnemende immuniteit in combinatie met de opkomst van nieuwe varianten. De snel spreidende subvarianten BA.4 en BA.5 van omikron zijn in Nederland nog amper aangetroffen, maar dat kan snel veranderen.
Meer infecties en ziekenhuisopnames zijn problematisch omdat ziekenhuizen kampen met personeelstekort en een bulk inhaalwerk. Het kabinet komt volgende maand met een concrete langetermijnaanpak, die bevat onder meer speciale sectorplannen rond ventilatie en extra maatregelen in de ziekenhuizen om een eventuele opleving op te vangen. Een herinvoering van het coronatoegangsbewijs behoort ook tot de mogelijke instrumenten.
Luister ook onze podcast Politiek Dichtbij:
Maar diverse deskundigen waarschuwen: maak vaart, wees paraat voor de ergste scenario's, begin nu met voorbereidingen rond vaccinaties. En ingewikkelde dilemma’s moeten ‘in vredestijd’ besproken worden. ,,Als er een nieuwe golf komt, krijgen covidpatiënten dan weer voorrang, of kan dat niet meer gevraagd worden van patiënten met andere aandoeningen op de wachtlijst?” vraagt Tanja van der Lippe, hoogleraar Sociologie, zich af.
,,De bereidheid tot vaccinatie neemt af”, zegt Xander Koolman, hoogleraar en sectiehoofd gezondheidseconomie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,Zelfs in het meest waarschijnlijke ‘griep-plus-scenario’ riskeer je dat je lockdowns nodig hebt. Daar zijn we helemaal niet zo ver van weg, denk ik. Omdat de zorg nu niet zo is ingericht dat nieuwe golven weer normaal opgevangen kunnen worden. Je moet je voorbereiden in vredestijd, en dat zie ik niet.”
De Belgische viroloog Marc van Ranst sprak ook met Kamerleden. Bekijk hier de video.
Ventilatie ‘cruciaal’
Opiniepeiler Maurice de Hond was ook aanwezig op verzoek van de Tweede Kamer. De Hond benadrukt al twee jaar dat adviseurs en kabinet het belang van virusverspreiding via ultrakleine druppels (aerosolen) onderschat. ,,Ik heb 500 wetenschappelijke artikelen geanalyseerd. Dit virus gaat door de lucht. Als je dat aanpakt, heb je geen uitbraken meer”, zei De Hond, die het RIVM bij dit thema vergeleek met een ‘koppige ezel’. De eveneens aanwezige TNO-expert Roberto Travesari relativeerde het belang van aerosolen juist: ,,Overal CO2-meters gebruiken lijkt me overdreven. Aerosolen spelen een rol bij dit virus, maar hoe groot die rol is, weten we niet.”
Personeelskrapte is een probleem
Tweede Kamerleden betwijfelen of het RIVM een nieuwe golf wel op tijd ziet aankomen, nu testen bij de GGD niet meer hoeft. Ook vragen politici zich af of de GGD wel snel genoeg een massavaccinatiecampagne kan opzetten. ,,Dit baart me toch zorgen”, zegt CDA-Tweede Kamerlid Joba van den Berg. ,,Als het misgaat, kan het weken duren totdat de GGD op volledige capaciteit draait.”
GGD-directeur covid-19-bestrijding Jaap Eikelboom benadrukt dat daarom een ‘tijdig besluit’ van het kabinet nodig is. ,,Een go of no go-besluit heb je nodig. Dan kost het zes weken om naar anderhalf miljoen vaccinaties per week te kunnen gaan.”
De langetermijnscenario's
Het kabinet houdt na consultatie van de wetenschappelijk adviseurs van WRR en KNAW rekening met grofweg vier toekomstscenario’s rond het coronavirus. Op basis daarvan wordt het langetermijnbeleid bepaald.
1. Verkoudheidscenario. Het coronavirus leidt alleen tot milde klachten, vergelijkbaar met een verkoudheid. Er is geen grote druk op het zorgsysteem
2. Griep+-scenario. Er is sprake van (periodieke) uitbraken met een ernstiger, griepachtig verloop. Dit kan tot zware belasting van de zorg leiden, zeker als het virus samenvalt met een stevig griepseizoen
3. Continue Strijd-scenario. Er is groot risico op overbelasting van de zorg, door bijvoorbeeld een nieuwe variant die besmettelijker is, door een onzeker of ernstiger ziektebeeld, en/of als gevolg van afnemende immuniteit
4. Worst Case-scenario. Een situatie met (zeer) hoge ziekte en sterfte, bijvoorbeeld als gevolg van een nieuwe, ernstige variant. Een mutant die veel slachtoffers eist en waartegen opgebouwde immuniteit en vaccins slechts in beperkte mate beschermen. De kans dat dit scenario zich voltrekt is erg klein, maar bestaat wel. Op dat moment zal de overheid aan de ‘noodrem’ moeten trekken.
De krapte op de personeelsmarkt speelt ook de covidbestrijding parten. GGD’s moeten extra personeel werven als grote prikrondes inderdaad van start gaan. ,,Je kunt mensen niet in dienst nemen en duimen laten draaien”, zegt Eikelboom. ,,Maar eerder hebben we gemerkt dat mensen graag voor ons werken.”
De massale coronavermoeidheid is geen exclusief Nederlandse aandoening, vertelde de Belgische viroloog Marc Van Ranst: ,,Wij hebben interesse verloren in het virus, maar andersom blijft het virus wel geïnteresseerd in ons. Er zullen nieuwe golven komen, dan is het aan ons om ervoor te zorgen dat het golfjes blijven. Daarvoor zijn waarschijnlijk ook boostercampagnes nodig blijven.”
Bekijk hier onze video over de expertsessie in de Tweede Kamer.
SCP-directeur Kim Putters herhaalt zijn aanbeveling dat het crisisbeleid veel breder gevoed moet worden dan alleen met OMT-modellen. Het kabinet wil dat ook, daarom komt er naast het OMT ook een MIT, een maatschappelijk impact team.
Putters levert ook subtiele kritiek op de Tweede Kamerleden zelf. Dit is pas de tweede keer dat Putters de parlementariërs bijpraat, dat is wat mager, stelt Putters. ,,Hoe praat het parlement met de kenniswereld? Wij waren één keer eerder bij u, maar we legden iedere week adviezen op tafel.”
Wat denk jij?
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.
Bekijk hier onze video’s over het coronavirus:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
MET VIDEO
Rutte: Geen 500 euro extra voor middenklasse, technisch te lastig
Het kabinet gaat dit jaar toch geen extra geld meer uittrekken om de koopkracht van miljoenen Nederlanders te stutten. Het idee was de middenklasse een kontje te geven door iedereen die zorgtoeslag ontvangt, zeker 4,5 miljoen Nederlanders, eenmalig 500 euro te schenken. -
PREMIUMKoken & Eten
Granola supergezond? Als je dit erin doet, krijg je alsnog een suikerpiek (en dip)
Granola is een van de populairste ingrediënten bij het ontbijt. Wie granola kiest, denkt ook automatisch gezond bezig te zijn, maar klopt dat wel? Alles hangt af van de mix van de ingrediënten in de granola en hoe je die klaarmaakt, vindt chef en voedingsdeskundige Sandra Bekkari. -
6
Partijen pleiten voor grotere Tweede Kamer
Het aantal zetels in de Tweede Kamer moet worden uitgebreid. Daarvoor pleiten PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en Volt. De partijen denken dat de Kamer dan beter haar werk kan doen. -
podcast
Corina: ‘Ik was blij met de diagnose, er is geen grotere hel dan onverklaarbare kinderloosheid’
Een zwangerschap leidt niet altijd tot een blakende, gezonde baby: per jaar verliezen in Nederland zo’n 25.000 vrouwen een ongeboren kindje. In de podcast Miskraammonologen, een productie van Ouders van Nu, AD en de regionale titels, hoor je de persoonlijke verhalen van deze vrouwen. -
PREMIUM3
Onvrede smeult in Nederland en niet alleen onder de boeren
Burgers zien crisis op crisis op zich afkomen en het vertrouwen in de politiek is historisch laag. Sommige partijen vrezen dat de boerenprotesten slechts een voorbode zijn.
-
Podcast
BBB domineert en dat zit de rest van Den Haag niet lekker
De brandende hooibalen waren nog niet geblust, of aan het Binnenhof werd gedebatteerd over de soms gewelddadige boerenprotesten. De ogen waren weer gericht op BBB, want wakkert die partij sentiment aan? Voor een deel van de partijen hebben enkele boeren hun sympathie al verspeeld. En wie wordt de grote verzoener die rust kan brengen in de stikstofdiscussie? -
PREMIUM
Kabinet en burgemeesters botsen over asielcrisis: ‘Het was echt niet gezellig’
Vorige week vrijdag merkte premier Rutte nog ‘de spirit’ bij gemeenten om snel de asielcrisis op te lossen. Maar maandag was die geestdrift verdwenen. Wat ging er mis? -
Kan 't goedkoper?
We betalen minder voor een fles allesreiniger, maar het kan nóg goedkoper
De prijzen stijgen, ook die van onze boodschappen. Elke week bekijken we één product. Betaal je er meer voor en is er een manier om te besparen? Vandaag: allesreiniger.
28 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerRobbert Scholten
Robbert Scholten
Jan Willemsen
henk hartog
jos zoet