Kabinet versoepelt, want: ‘Maatregelen schaden onze gezondheid’

Horeca en cultuur gaan dus weer open vanaf morgen, dierentuinen en pretparken ook. Sportcompetities worden hervat, publiek bij profsport is weer welkom. Er zijn wel voorwaarden verbonden aan de versoepelingen. De coronapas (3G) is op veel plekken verplicht, de 1,5 meter-afstandregel blijft van kracht, de mondkap moet vaak op en binnen moet met vaste zitplek gewerkt worden. Alles moet bovendien om 22.00 uur sluiten. De maatregelen gaan gelden tot en met 8 maart, zo is het plan. Al is er over drie weken wel een ‘weegmoment’. 

Kuipers waarschuwde wel: ,,De druk op de zorg gaat toenemen. Maar er zijn lichtpuntjes. Bij omikron liggen mensen minder lang in het ziekenhuis en hebben mensen minder lang zorg nodig.”

Premier Mark Rutte zei dat ‘het tegenstrijdig voelt deze stap te zetten'. ,,Juist nu de besmettingscijfers door het dak gaan. We nemen gewoon een risico, maar ook het OMT denkt dat het kan. De besmettingscijfers zijn over drie weken echt hoger. Het is aan ons allemaal dat dit gaat lukken, door ons aan de basisregels te houden.”

Rutte zei wel ‘bewust de grenzen van het mogelijke’ op te zoeken. Maar Rutte zei dat de druk vanuit de samenleving een rol heeft gespeeld ‘achter alle begrijpelijke noodkreten en acties zitten zulke grote problemen en spanningen, zei hij.

Na verwerking van bemoedigende gegevens over omikron exploderen de RIVM-ziekenhuisgrafieken niet langer. Daarom durft de regering een flinke stap terug te zetten naar het oude normaal. Kuipers: ,,In 2 jaar corona zijn we heen en weer geslingerd tussen dieptepunten en hoogtepunten. Een opening in de zomer, een sluiting in de zomer. En dit is opnieuw een belangrijk moment. We hebben te maken met torenhoog aantal besmettingen, en toch zetten we een belangrijke stap.”

Het kabinet heeft nog wel het hoofd gebroken over het eindtijdstip van 22.00 uur. Het OMT adviseerde 20.00 uur, maar het kabinet wil verder gaan om sectoren tegemoet te komen. Wel wil Rutte die grens aanhouden. ,,Dit is al een flinke stap. Als we zouden gaan variëren, door bijvoorbeeld de bioscopen open te houden, dan is het niet meer te handhaven. Eén duidelijke eindtijd van 22.00 uur is ook wat de burgemeesters willen. Als je gaat variëren blijven mensen misschien ook op straat hangen.”  

Luister onze podcast Politiek Dichtbij.

De versoepelstap is dus niet zonder risico: het aantal nieuwe ziekenhuisopnames zal toenemen, denkt het OMT, al weet niemand precies met hoeveel. De inschatting is nu dat in het aantal opnames mogelijk oploopt tot hoogtes vergelijkbaar met ‘de deltapiek’ begin december. Toen moest een bult reguliere zorg afgeschaald worden om ‘code zwart’ te voorkomen.

In de nieuwe RIVM-prognoses loopt het totaal aantal coronapatiënten op tot 4500 op de verpleegafdeling (nu 880) en tot 800 op de ic (nu 260). Wel waarschuwt OMT-voorzitter Jaap van Dissel in zijn nieuwste advies: ,,Ook hier is de onzekerheidsmarge groot.” In februari zal het aantal ziekenhuisopnames stijgen, met een verwachte piek in maart. ,,Er zal weer een groot beroep op de zorg gedaan moeten worden, en nog meer dan voorheen op de gehele zorgketen - van huisarts, mantelzorger en wijkverpleegkundige tot ziekenhuis en verpleeghuiszorg.”

Maar al met al denkt het OMT dat de belasting niet erg veel minder wordt als er stap voor stap versoepeld zou worden. 

Zo komt het kabinet voor de zoveelste keer deze pandemie op onbekend terrein terecht. De komende weken zal de verhouding infectie versus ziekenhuisopname voor Nederland duidelijk worden, en dan kan er verder versoepeld worden na deze tussenstap. Of er zullen - en dat is niet uit te sluiten, stelde minister Ernst Kuipers (D66) vorige week - opnieuw restricties moeten ingaan.

Die laatste boodschap zal grotendeels gericht zijn aan dovemansoren, nu landen om ons heen versoepelen en zonder harde lockdown de omikrongolf doorstaan. De Nederlandse semi-lockdown, daarmee solist in een flink deel van de EU, was niet meer vol te houden, zo bleek gisteren opnieuw.

_{Lees verder na de video.}

In een zeldzaam breed symbool van protest schaarden ruim 250 burgemeesters zich achter de noodkreet van collega’s als Femke Halsema (Amsterdam) en Paul Depla (Breda) vorige week. Zij eisen een fundamentele herziening van het coronabeleid, nu al zolang zoveel gevraagd wordt van zoveel mensen.

Voorlopig worden zij bediend met deze versoepelstap. Als eventuele aanscherping van maatregelen nodig is, zal het kabinet uit een totaal ander vaatje moeten tappen om die geest weer in de fles te krijgen. 

Helemaal gerust zijn betrokkenen er dan ook niet op: ,,Dit is een majeure stap”, zegt een Haagse bron. Terwijl het OMT aanraadt om de avondsluiting naar 20.00 uur te halen, gaat het kabinet met 22.00 uur toch een stap verder. ,,Het is echt spannend. Het aantal besmettingen zal gaan toenemen. En als het verkeerd gaat, zit je over drie weken echt weer in een andere film.”

Bekijk hier al onze video’s over de lockdown: