Rutte wil niet extra versoepelen, Kuipers aangevallen op uitspraak tijdens persconferentie

Tijdens de traditionele briefing aan Tweede Kamerleden door RIVM-kopstuk Jaap van Dissel bleek al wel waar een deel van het parlement op aast: nog meer vrijheid. Langer open, een uurtje desnoods. Een leven zonder coronapas, ook liefst.

Zo reageert Nederland op de persconferentie: van ‘is dit De Speld?' tot 'stap voorwaarts’
PREMIUM

Duitsland en Frankrijk strenger dan wij? Het is maar hoe je het bekijkt

Maar Van Dissel hield vanmorgen een pleidooi om de voet nog op de rem te houden: het aantal infecties zal alleen nog maar toenemen, net als de ziekenhuisopnames. Mede daarom herhaalde premier Mark Rutte in het debat dat extra versoepelingen niet kunnen: ,,Het luistert nauw. Maar het is op dit moment onmogelijk om verder te gaan dan dit, we gaan al verder dan het OMT. Maar natuurlijk laten we maatregelen niet langer in stand dan noodzakelijk.”

Minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) waarschuwde ook: ,,We gaan nog flinke druk op de zorg zien, veel mensen die uitvallen. We zijn er echt nog niet.”

Rutte wil over drie weken de boel opnieuw wegen: ,,We kijken dan naar het buitenland, de daadwerkelijke situatie in de Nederlandse ziekenhuizen en de naleving van maatregelen. Die factoren nemen we mee. Pas dan kun je verder gaan, of -ik kan het niet uitsluiten, dat zei ik gisteren ook - dat je een stapje terug moet.”

De kritiek op het coronabeleid blijft. Ook regeringspartij ChristenUnie zet de aanval in op de voorwaarden die gepaard gaan met de versoepelingen. Zo is 3G (getest, gevaccineerd, genezen) van toepassing op het gros van alle heropeningen. Van de horeca tot cultuur, van sauna's tot dierentuinen: bijna overal wordt die toegangspas nu gebruikt.

Artikel gaat verder na de video

Maar volgens ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers moet er nagedacht worden over een afscheid van de QR-code. ,,In een endemische fase zijn niet alle maatregelen meer gepast. We moeten ook waken voor de vrijheid van mensen, oog hebben voor de proportionaliteit”, zei Segers. Ook onder meer de PVV, Forum, SGP, BBB, Van Haga en de SP waren kritisch: ,,We moeten er voor waken dat de coronatoegangspas niet semipermanent worden", zei SP-Kamerlid Maarten Hijink.

Maar coalitiepartner VVD wil nog niet zover gaan om alvast instrumenten te schrappen. ,,Ik ben nog niet klaar om middelen uit te sluiten”, aldus Judith Tielen (VVD). ,,We zijn nog niet bij het eindspel.”

Segers wil wel dat wordt nagedacht over een ‘eindtijd’ aan 3G. Kuipers erkent dat: ,,We zullen daarover in gesprek moeten met elkaar. Maar hoe verder we komen, hoe minder verrassingen het virus voor ons gaat hebben. 24 maanden is gewoon nog kort. Ik zeg niet dat we, zoals bij griep, er honderden jaren ervaring mee moeten krijgen, maar we weten niet of we nog voor verrassingen komen te staan.”

Het kabinet wil juist wel door met 3G en dat zelfs uitbreiden naar, indien nodig, de werkvloer en de supermarkt. Ook is 2G voor bepaalde plekken nog in beeld, hoewel uit onderzoek van de TU Delft blijkt dat het effect momenteel ‘beperkt’ is, omdat de vaccinaties mensen niet goed genoeg beschermen tegen besmetting door de omikronvariant. Kuipers houdt echter vol dat het 3G-beleid een ‘dempend effect’ heeft.

Kuipers werd nog aangevallen op zijn woorden in de persconferentie over de coronatoegangsbewijs. Volgens de SP suggereerde de minister daar dat 3G altijd een effect van 15 procent heeft, terwijl dit alleen geldt als dat óók zou worden ingezet op het werk en in supermarkten, wat nu niet het geval is. Kuipers spreekt tegen dat hij dat heeft gezegd. ,,Ik heb geschetst dat de mate waarin het wordt toegepast van invloed is. En dat het effect kán oplopen tot 15 procent. Dát heb ik gezegd.”

SP-Kamerlid Maarten Hiijink wilde daar niet van weten. ,,De minister belazert de kluit. U moet mensen eerlijk voorlichten.” Kuipers noemt het ‘bijzonder’ dat hem liegen wordt verweten.

Van Haga
Toen Kamerlid Wybren van Haga ‘alle jongeren’ opriep om ‘uit protest’ geen mondkapjes meer te dragen omdat ze toch niet zouden werken, kreeg hij een reprimande van Kamervoorzitter Vera Bergkamp. ,,U doet een oproep die in strijd is met de regelgeving, dat is onacceptabel. Graag uw respect hiervoor.” Van Haga legde zich daarbij neer: ,,U hebt gelijk, dan zeg ik dat ik het niet eens ben met het feit dat kinderen mondkapjes op moeten.”

D66: ‘Richt covid-reserveziekenhuis in’
Coalitiepartij D66 pleit voor snelle oprichting van een speciaal covidhospitaal, waar coronapatiënten die minder intensieve zorg nodig hebben, kunnen worden geholpen. Anders dan bij eerdere golven komt de druk nu minder op de ic's te liggen, stelt D66-Kamerlid Wieke Paulusma. De minder intensieve zorg is beter te clusteren: ,,Dat is verstrekkend, maar moet met hulp van het Rode Kruis, vrijwilligers en Defensie lukken. Kan dit zo spoedig mogelijk? Dan kunnen de andere ziekenhuizen hun ic's vrij houden voor die enorme bult aan uitgestelde zorg. Hartoperaties, kankeringrepen: we kennen allemaal familieleden, buren, kennissen die zorg gemist hebben.”

Kuipers sprak zich eerder ook lovend over dat idee uit, maar komt daar nu van terug. ,,Op dit moment is het zo dat dit geen hogere capaciteit oplevert. Ik sta open voor ideeën over hoe dat wel zou kunnen, maar wij hebben ze nog niet gezien.”

_{Lees verder onder de podcast}

Vandaag beëindigt het kabinet de harde lockdown, vrijwel alle sectoren kunnen onder voorwaarden weer open van 05.00 tot 22.00 uur. Dit maatregelenpakket loopt tot 8 maart, over drie weken weegt het kabinet alles opnieuw.

Dat Denemarken nu wel besluit tot het loslaten van veel restricties en Nederland nog niet, komt volgens Van Dissel door ‘een combinatie van factoren: ,,Ze liggen drie weken op ons voor, er is meer geboosterd en je moet kijken naar de opvolging van leefregels. Wij hadden een zeer grote belasting van ziekenhuizen voor deze golf, dan wil je ook niet meteen een toename zien.”

Nu al raakt 1 op de 50 Nederlanders besmet en lopen teststraten over. Dat wordt alleen maar meer. Wekelijks kunnen straks in totaal tot wel 2 miljoen mensen uitvallen door infectie en quarantaine, stelde minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid (D66) dinsdag.

Experts houden rekening met dagelijks 100.000 omikroninfecties - ‘een duizelingwekkend aantal’, zei Van Dissel: ,,De toename zien we nu met name onder schooljeugd. Het aantal ziekenhuisopnames neemt de laatste dagen weer licht toe, de kanteling lijkt gekomen na de daling de afgelopen weken.”

Ondertussen moet de zorg nog altijd een enorme inhaalslag maken: in totaal schatten ziekenhuizen dat ze samen nog 130.000 ingrepen achterlopen. Door de Coviddrukte moesten veel operaties wijken.