Nederland telt honderdduizenden scheefwoners: mensen die eigenlijk te veel verdienen voor het sociale huurhuis waar ze in wonen. Regeringspartijen CDA, VVD, D66 en ChristenUnie stellen vandaag voor om die huurders een fikse huurverhoging te geven, waardoor ze sneller op zoek gaan naar een koophuis of een particulier huurhuis.

,,Het kan niet zo zijn dat woningzoekenden die lang op de wachtlijst staan en recht hebben op een sociale huurwoning, worden opgehouden door mensen die met een te hoog inkomen een goedkope huurwoning bezet houden”, zegt CDA-Kamerlid Erik Ronnes. ,,Dat frustreert de doorstroming en zorgt ervoor dat de woningmarkt niet goed functioneert.”

Nu is het nog zo dat scheefwoners – die meer dan 41.000 euro per jaar verdienen – jaarlijks niet meer dan 5,4 procent huurverhoging mogen krijgen. De coalitiepartijen willen de huurprijs voor scheefwoners in één klap verhogen naar de maximale maandhuur die bij de woning past, oplopend tot de huurliberalisatiegrens van 710 euro per maand.

In de praktijk betekent dat voor een stel dat nu 500 euro per maand betaalt, en gezamenlijk bijvoorbeeld 100.000 euro verdient, de huur in één jaar met ruim 40 procent omhoog zou kunnen naar 710 euro. ,,Nu wordt de huur met hele kleine stapjes verhoogd. Wij zeggen: die stap moet je in één keer maken”, zegt Ronnes.

Het plan van de coalitiepartijen werkt ook de andere kant op: de huur moet versneld omláág kunnen als het gezinsinkomen daalt, bijvoorbeeld wanneer de kostwinner werkloos wordt. De coalitiepartijen vragen minister Ollongren van Binnenlandse Zaken om met de woningcorporaties en huurdersorganisaties afspraken te maken.

,,Woningcorporaties moeten zich kunnen beperken tot hun kerntaak: het huisvesten van mensen met een kleine portemonnee”, zegt VVD’er Daniël Koerhuis. ,,Als een bewoner van zo’n woning ineens meer gaat verdienen is dat prachtig. Daar moet alleen wel tegenover staan dat je dan op zoek gaat naar een meer passende woning in het middensegment.”

,,Als de buurvrouw opeens een ton per jaar verdient, dan mag zij ook meer huur betalen voor de sociale huurwoning", vindt D66-Kamerlid Jessica van Eijs. ,,Daarmee kunnen andere huren laag blijven."

De aanpak van scheefwonen is al jaren een hoofdpijndossier. Mensen die te veel verdienen voor een sociale huurwoning kunnen niet uit hun huis worden gezet. Wel worden de laatste jaren steeds meer maatregelen genomen om scheefwoners strenger aan te pakken.

Zo gaf voormalig minister Stef Blok voor Wonen woningcorporaties in 2013 de ruimte om de huren voor hogere inkomens extra te verhogen. In 2018 mogen huurders die onder de inkomensgrens van 41.000 euro zitten niet meer dan 3,9 procent huurverhoging krijgen. Voor scheefwoners – boven de 41.000 euro – is dat 5,4 procent.

Vorig jaar bleek uit onderzoek in opdracht van ING dat deze huurverhoging geen of nauwelijks effect heeft bij het tegengaan van scheefwonen. Zelfs met de maximale huurverhoging is het voor veel huurders goedkoper om te blijven zitten dan door te stromen naar een duurdere huur- of koopwoning.

In de grote steden is een schreeuwend te kort aan huurwoningen in de vrije sector. Daardoor ligt de huur al gauw hoger dan 1000 euro per maand. Dat is fors meer dan de maximale huurprijs van 710 euro per maand in de sociale huursector. Scheefwoners komen bovendien lang niet altijd in aanmerking voor een koophuis, bijvoorbeeld omdat ze zzp’er zijn of omdat ze te weinig verdienen om een hypotheek te kunnen krijgen.

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken moet van de coalitiepartijen in gesprek met corporatiekoepel Aedes en huurdersorganisatie Woonbond om afspraken te maken over de strengere aanpak van scheefwonen. Onderhandelingen over een nieuw sociaal huurakkoord tussen Aedes en de Woonbond zijn vorige week geklapt. ,,Bij definitief uitblijven van een akkoord verandert de situatie pas als de wetten en regels worden gewijzigd”, schrijft Ollongren aan de Tweede Kamer.

Volgens de regeringspartijen blijft ‘lokaal maatwerk’ bij de aanpak van scheefwonen belangrijk. ,,De situatie in Amsterdam is wezenlijk anders dan in een krimpregio”, zegt CDA’er Ronnes. 

Is de stad straks alleen nog voor de rijken? Kijk voor het antwoord naar deze video: