Tijdens de laatste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen zei Rutte dat het terugdringen van het lerarentekort ‘een topprioriteit’ is. Hij benadrukte, net als verantwoordelijk minister Arie Slob, dat er 285 miljoen euro beschikbaar is voor de leraren-cao.

Volgens PvdA-leider Lodewijk Asscher is dat ‘een sigaar uit eigen doos’ omdat het gaat om geld voor de loon- en prijsbijstelling. Rutte: ,,Dat is nog niet terug te zien in de loonstrookjes. Dat geld ligt nu dood op de plank. Sluit een cao, er is heel veel geld beschikbaar. Kabinet kijkt wat er incidenteel mogelijk is voor 2020.”

Dat schiet de onderwijsbonden in het verkeerde keelgat. ,,Dit is pure chantage”, zegt voorzitter Liesbeth Verheggen van de Algemene Onderwijsbond (AOb). ,,We hebben als bonden en werkgevers al geconcludeerd dat het budget onvoldoende is voor een cao en een gezamenlijke claim neergelegd van 430 miljoen. Dit is onbespreekbaar.”

De schoolbesturen, verenigd in de PO-Raad, noemen Ruttes voorwaarde ‘een flauw voorstel’. ,,De sector wordt met een kluitje in het riet gestuurd. Van incidenteel geld kun je goede dingen doen zoals meer zij-instromers opleiden, maar je kunt er níet structureel hogere salarissen van betalen”, weet voorzitter Rinda den Besten. ,,Leraren worden blij gemaakt met een dode mus.”

Toen AOb-voorzitter Verheggen koning Willem-Alexander dinsdag hoorde zeggen dat het lerarentekort ‘een topprioriteit’ is, dacht ze: dit komt goed. ,,Ik voel me nu ontzettend gepakt. Je laat de koning verdorie uitspreken dat het een nijpend probleem is en nu gooi je het bij ons over de schutting.”

Ook CNV-Onderwijs reageert ontstemd. ,,Wat ons betreft spreken we moeten een goede cao af, maar extra incidenteel geld helpt niet bij het dichten van de loonkloof en het verminderen van de werkdruk”, stelt bestuurder Jan de Vries. ,,Onderwijspersoneel heeft behoefte aan zekerheid en wil niet jaar in, jaar uit bedelen om voldoende geld.”

Asscher benadrukte in het debat dat Rutte ‘geen dode mus’ moet meegeven aan minister Slob. ,,Wat er nodig is, is uiteindelijk ook structureel nodig.” De coalitiepartijen, die woensdag nog nadrukkelijk de deur openhielden voor meer onderwijsgeld, namen wel genoegen met de toezegging van Rutte. D66-leider Rob Jetten wilde wel de toezegging dat Rutte ook in de toekomst oog houdt voor het lerarentekort. Rutte erkende dat het vraagstuk ‘ernstig’ is. ,,Juist omdat het over het grootste kapitaal gaat dat we hebben: de volgende generatie.”

PvdA, GroenLinks en SP riepen het kabinet op 560 miljoen euro uit te trekken om het lerarentekort aan te pakken en om het loon van een basisschoolleraar gelijk te trekken met die van een docent op een en middelbare school. Ook wil vrijwel de hele oppositie 20 miljoen euro om te zorgen dat leraren op het speciaal voortgezet onderwijs ook hetzelfde gaan verdienen als leraren in het regulier voortgezet onderwijs.