Schildpadje uit Putten heeft twee koppen en kan nog overleven ook: ‘Uniek in Nederland’

Sorte is vorige week maandag geboren bij schildpaddenkweker Ruben van Schoor in Putten. Die keek wel even vreemd op toen niet één, maar twee kopjes uit het ei kropen. ,,Het is wel heel erg bijzonder dat ik als hobbykweker van schildpadden zo’n exemplaar heb”, vindt hij. 

Dat is het zeker. Samen met Sorte - dat Portugees is voor geluk - was hij vanochtend te gast bij dierenarts AniCura in Oud-Beijerland. Zo'n bijzonder exemplaar, daar willen de medici meer van weten. Het gebeurt in het buitenland wel vaker dat een schildpad met zo’n ‘foutje’ van de natuur wordt geboren, maar meestal hebben ze niet lang te leven. Vaak hebben de dieren een volledig tweede organenstelsel, met ook twee harten, en zijn ze erg gevoelig voor ziekten. 

Zo niet het jonge schildpadje uit Putten, bleek onder de CT-scanner. Hij heeft weliswaar ook vier voorpoten, twee halswervelkolommen en twee luchtpijpen. Maar in het lijf zit maar één hart en één maag-darmkanaal. En zo weten we dat we feitelijk te maken hebben met maar één schildpad. Of het een mannetje of vrouwtje is, moet later blijken. 

Hoe Sorte aan zijn bijzondere lichaam is gekomen, blijft nog een raadsel. Er zijn meerdere mogelijkheden, legt dierenarts Sandra Vink uit. Bijvoorbeeld dat er eigenlijk sprake was van een twee-eiige tweeling, die aan elkaar is gegroeid, of dat er iets mis is gegaan bij de celdeling. ,,Vaak krijg je dan een siamese tweeling, met eigen organenstelsels. Maar omdat dit één schildpad is, mag je daar eigenlijk niet van spreken.”

Alles werkt goed bij het kleine reptiel. Hoewel het pas zo'n vijf centimeter groot is, en het misschien wat dringen is in het naar verhouding kleine schildje, eet en poept Sorte zoals het moet. 

In de beschermde terraria van kweker Van Schoor kan het dier dan ook prima overleven, zo verwacht dierenarts Fennema van AniCura. ,,De vraag was: is het erg als één van de koppen niet zoveel eet, en de ander wel? Nu blijkt dat ze één maag hebben, weten we dat dat geen probleem is. Daar kan Ruben rekening mee houden.”

In de vrije natuur was dat waarschijnlijk nooit gelukt. Als het ene hoofd wat anders wil dan het andere, gaat het al mis, stelt dierenarts Vink. Maar als een kweker hem genoeg te eten en drinken geeft, kan het prima gaan. ,,Het allerbelangrijkste is dat Sorte gezond is en blijft”, zegt Van Schoor. ,,Daar doe ik natuurlijk enorm mijn best voor.”

Zo kan Sorte uiteindelijk net zo groot en oud worden als zijn soortgenoten: 100 kilo zwaar en 150 jaar oud. Dat kan goed krap worden in één schild, maar ook daar zal de natuur waarschijnlijk een oplossing voor hebben, verwachten de experts. Vink: ,,Zoals het er nu naar uit ziet, zitten ze elkaar niet in de weg. Het had gekund dat hij zichzelf openkrabde, met één van zijn poten. Maar dat lijkt ook niet te gebeuren.”

Zij zal het schildpadje ook graag in de gaten blijven houden als het is uitgegroeid tot ‘tweekoppig monster’ van vele kilo’s zwaar. ,,Natuurlijk hebben we er wetenschappelijke interesse in, maar het gaat vooral om de gezondheid van het dier. Hoe meer we weten, hoe beter Ruben daar rekening mee kan houden bij de verzorging.”