Van de verkeerde winnaar tot per ongeluk doodverklaard: tien opmerkelijke Oscarmomenten

Ze was de vrouw van de avond in 2013, toen ze de Oscar voor ‘Beste Actrice’ won voor haar rol in ‘Silver Linings Playbook’. Maar Jennifer Lawrence slaagde er eigenhandig in om haar gloriemoment professioneel te verpesten. Op de trap die naar het podium leidde, struikelde ze over haar jurk en viel ze op de knieën. Elegant, dat wel. Eenmaal op het podium kon de actrice alleen maar lachen en ongemakkelijke grapjes maken. Achteraf had Jennifer trouwens een mooie verklaring voor de val. ,,Ik bleef de hele tijd denken: ‘cakewalk, cakewalk, cakewalk’. Maar waarom zat ik daarmee in mijn hoofd, vroeg ik me af. Toen ik de trappen op begon te wandelen en de stof van mijn jurk onder mijn voeten terecht kwam, besefte ik het plots. Mijn stylist had me in het hoofd geprent: ‘Kick, walk, kick, walk.’ Je moet je jurk voor je uitschoppen terwijl je wandelt. En dat was ik compleet vergeten, omdat ik aan cake aan het denken was.” Plausibel. 

Je zou denken dat een award winnen voor elke acteur de mooiste bekroning ooit is, maar Marlon Brando dacht daar in 1973 duidelijk anders over. De acteur had de prijs voor ‘Beste Acteur’ gewonnen voor zijn rol in The Godfather, maar stuurde zijn kat naar de ceremonie. Nu ja, technisch gezien stuurde hij Sacheen Littlefeather, voorzitter van de National Native American Affirmative Image Committee. Zij las z'n verklaring over waarom hij de prijs niet in ontvangst kon nemen, voor. ,,Hij kan deze genereuze award niet accepteren, en de reden daarvoor is de behandeling van American Indians door de filmindustrie.” Helaas was het aanwezige publiek allerminst gecharmeerd van deze maatschappijkritiek en werd Littlefeather door sommigen uitgejouwd. 

Je eerste Oscar winnen, het is ongetwijfeld een emotioneel moment. Maar toen Gwyneth Paltrow in 1999 tot ‘Beste Actrice’ werd gekroond voor Shakespeare in Love, hield ze haar emoties niet bepaald in. Drie minuten lang stroomden de tranen over haar gezicht terwijl ze al hikkend haar dankwoord uitsprak. Het waren ongetwijfeld heel erg lange en ongemakkelijke minuten voor de toeschouwers. Wel opvallend dat Paltrow het zo lang volhield, want de speeches zijn normaal gezien beperkt tot 45 seconden, om het allemaal wat behapbaar te houden. Die regel zou ingesteld zijn na 1943, toen Greer Garson ‘Beste Actrice' werd en haar dankwoord bijna zes minuten lang was. Paltrow gaf later toe dat zelfs zij een beetje gegeneerd was door haar emotionele speech. ,,Ik verbleef bij mijn ouders in Santa Monica en verstopte me eigenlijk drie weken lang.” Zelf had ze trouwens een goede uitleg voor haar bijzondere speech: ,,Je bent wat gegeneerd dat je genomineerd bent voor een Oscar, hebt last van het oplichterssyndroom en je denkt: ‘Ik kan niet geloven dat dit gebeurt. Ik ben niet eens zo goed. Zou iedereen me haten?’”

De presentatoren komen het podium op, openen de verzegelde envelop en lezen daarop af wie de prijs wint. Daar kan niet veel bij mislopen, zou je denken. Maar in 2017 zorgden presentator Faye Dunaway en Warren Beaty voor een ongelofelijk ongemakkelijk moment door La La Land uit te roepen tot ‘Beste Film’. Alleen: Moonlight had die prijs gewonnen. Verwarring alom, want het kwartje viel pas  toen zowat het hele team van La La Land al op het podium stond. Al moeten we Dunaway en Beaty wel vergeven: naar verluidt kregen zij een foute envelop toegereikt. Daarop stond dat Emma Stone de prijs van ‘Beste Actrice' gewonnen had voor haar rol in La La Land, en de presentatoren gingen er dus maar van uit dat het La La Land moest zijn. Ongemakkelijk. Het was trouwens niet de eerste keer dat er een foute winnaar werd afgeroepen. In 1964 mocht Sammy Davis Jr. de prijs voor ‘Beste Muzikale Score' uitdelen. Hij riep John Addison uit als winnaar voor Tom Jones, maar die was niet eens genomineerd in die categorie. De eigenlijke winnaar was Andre Previn voor ‘Irma La Douce’. Davis Jr. besefte al snel dat er een fout gemaakt was en kreeg prompt een nieuwe envelop toegestopt. Hij zette zijn bril op en verklaarde: ,,Dit keer ga ik verdomme geen fout maken.” Wat hem op veel applaus kwam te staan. 

Oscaravonden lijken altijd eindeloos te duren, maar in 1959 was het tegendeel waar. De ceremonie eindigde maar liefst twintig minuten te vroeg. Het was dus aan gastheer Jerry Lewis om die tijd nuttig op te vullen. Gelukkig wist de komiek, die de Oscars voor de derde keer presenteerde, wel wat te doen. Zo nodigde hij alle presentatoren en winnaars van de avond op het podium uit, terwijl het orkest het nummer ‘There’s No Business Like Show Business’ ten berde bracht. Acteurs als Cary Grant, Ingrid Bergman, Robert Wagner en Natalie Wood maakten van de gelegenheid gebruik om op het podium een dansje te wagen. 

Het gebeurt maar heel zelden, maar af en toe is er een gelijkstand bij de Oscars. In 1969 bijvoorbeeld, toen werden zowel Katharine Hepburn (toen 62) en Barbra Streisand (26) uitgeroepen tot ‘Beste Actrice’. Hepburn was naar  goede gewoonte niet aanwezig op de awardshow, en vaardigde regisseur Anthony Harvey af om het beeldje in ontvangst te nemen. Streisand ging er dan weer vanuit dat ze geen kans maakte op de prijs. Het was dus een  grote verrassing toen ze wél won. ,,Ik moest mijn kauwgom nog uitdoen en onder mijn stoel plakken. Bovendien had ik geen idee wat ik in hemelsnaam moest zeggen”, vertelde ze later. Hoewel een gelijkstand niet ongewoon is in de Oscargeschiedenis, was het wel de eerste keer dat het in een van de belangrijkste categorieën om een gelijkspel ging: Streisand en Hepburn haalden allebei exact 3.030 stemmen. 

De echt grote sterren worden op een avond als deze al eens op een staande ovatie getrakteerd. Het publiek veert recht uit de stoelen en blijft klappen - net zolang tot het ietwat gênant wordt.  De langste ovatie uit de Oscargeschiedenis viel niemand minder dan Charlie Chaplin te beurt. In 1972 mocht hij een ere-Oscar in ontvangst nemen voor zijn hele carrière, waarin hij films als The Kid, Modern Times en The Great Dictator maakte. Wat het moment extra bijzonder maakte, was dat het de eerste keer in lange tijd was dat Chaplin nog eens in Hollywood kwam. Hij zat al ruim twintig jaar in ballingschap in Europa, vanwege vermeende banden met het communisme. Het publiek trakteerde hem dan ook op een staande ovatie van maar liefst twaalf minuten - een record. Chaplin zelf was duidelijk aangedaan door het eerbetoon: ,,Ik kan jullie alleen maar bedanken voor de eer om me hier uit te nodigen.”

Een ongemakkelijke fout tijdens de Oscaruitreiking van 2017. Tijdens de ‘In Memoriam' - een jaarlijks terugkerend segment waarin een eerbetoon wordt gebracht aan mensen uit de filmwereld die dat jaar overleden zijn - werd kostuumontwerpster Janet Patterson geëerd. Haar naam en beroep werden correct getoond in de montage, maar de foto die erbij stond was niet van Patterson, maar van de Australische filmproducente Jan Chapman. Tot diens grote afgrijzen: ,,Ik was er kapot van dat mijn foto gebruikt werd in plaats van die van mijn geweldige vriendin en collega Janet Patterson. 

Met John Travolta valt er altijd iets te beleven tijdens de Oscars. In 2014 mocht hij bijvoorbeeld op het podium om zangeres Idina Menzel te introduceren, die het titellied van Frozen te berde zou brengen. Alleen worstelde Travolta nogal met de uitspraak van haar naam. Uiteindelijk wist hij ‘Adele Dazeem’ uit te brengen. Niet bepaald correct. Een jaar later was Travolta opnieuw uitgenodigd, en was het aan Idina Menzel om wraak te nemen. Zij nodigde ‘Glom Gazingo' uit op het podium, waarna Travolta niet anders kon dan toegeven: ‘Dat had ik verdiend.’ Of hij daarom écht de kin van Menzel moest vastnemen én -houden, daar zijn we nog niet helemaal uit. Menzel is trouwens niet de enige vrouw die in 2015 met de handtastelijkheden van Travolta te maken kreeg. Scarlett Johansson poseerde rustig op de rode loper toen Travolta achter haar opdook, haar vastnam en op de wang kuste. Bevreemdende foto’s, maar Johansson zelf zag er geen kwaad in.

Dat een overwinning op de Oscars iets doet met een mens, weten we ondertussen al wel. In het geval van Adrien Brody, die in 2002 de award voor ‘Beste Acteur' won voor zijn rol in The Pianist, riep het beeldje vooral romantische gevoelens op. En dus besloot Brody om actrice Halle Berry, die de prijs uitreikte, stevig vast te nemen en haar lang en passioneel te zoenen. Niet helemaal naar haar zin, gaf ze later toe. “Ik dacht echt: ,,Wat de fuck gebeurt er hier?’ Ik ben er maar gewoon in meegegaan.”