Hoofdredacteur ANP: ‘Robots kunnen menselijke afweging niet maken’

Bijna één jaar staat Staps aan het roer bij het ANP, waar hij sinds afgelopen september hoofdredacteur is. Dat de meeste mensen niet weten wat de functies van het persbureau zijn, is volgens Staps niet erg. ,,Er is ook geen bierbrouwer die zegt: ‘ons bier is zo lekker dankzij het water’. Maar zonder dat water is het toch echt lastig bierbrouwen. Wij zijn een beetje het waterbedrijf, leveren dagelijks feitelijke nieuwsberichten. Dat is journalistiek handwerk.”

Nieuwsberichten van het ANP dienen soms als inspiratie voor de berichtgeving van andere media. In het verleden was het vanzelfsprekend dat een persbureau als eerste het nieuws naar buiten bracht, maar tegenwoordig hebben ze veel concurrentie van andere nieuwsbronnen. Innoveren in deze tijd is nog niet eenvoudig: ,,Het ANP is niet het meest innovatie mediabedrijf van Nederland. Bij ons worden niet elke dag nieuwe vertelvormen uitgevonden. En dat hoeft ook niet. Wij zijn er voor de basis’’, vertelt Staps.

Dat betekent niet dat er geen wens is om te vernieuwen. Staps: ,,We willen wel achter die tweede heuvel kijken, dat betekent beter inzicht krijgen in wat lezers lezen. Dan kunnen wij onze afnemers ook beter bedienen. Snelheid en accuratesse is wat het ANP nuttig maakt. Voor lange interviews of onderzoeksjournalistiek hoef je vaak niet bij ons te zijn.”

Of het werk van het ANP eerder dan andere nieuwsmerken vervangen wordt door robotjournalistiek? Al langer wordt er met kunstmatige intelligentie geëxperimenteerd door nieuwsredacties in Nederland. Zo maakte de NOS tijdens de Provinciale Statenverkiezingen in 2019 voor het eerst gebruik van robotjournalistiek. Staps: ,,Vanuit de mensen die voorstander van robots zijn, is er nog geen goed antwoord gekomen op het deel wat je niet kan vervangen: de menselijke afweging die komt kijken bij berichtgeving. Wat is nieuws, en wat niet? Het afwegen van feiten blijft belangrijk.”

Nieuwsartikelen die zich baseren op afgebakende onderwerpen ondersteund door data kunnen al wel geschreven worden met behulp van kunstmatige intelligentie, meent Staps. ,,Bepaalde nieuwsberichten kunnen door robotjournalistiek vervangen worden. Een stuk over hoeveel omzet Heineken heeft gemaakt, bijvoorbeeld. De wereld verandert, maar de journalistieke gedachtegang zie ik nog niet zo snel vervangen worden.”

Luister hieronder het hele gesprek in de Toekomst van de Media podcast. Abonneren kan via Itunes en Spotify.