Luistert je smartphone je stiekem af via de microfoon?

Je vertelt een vriend dat je volgend jaar op vakantie naar Zuid-Frankrijk wil, waarna je ineens overal advertenties voor campings en hotels ziet staan. Dat is vreemd, want je hebt hier nooit naar gegoogeld, over geschreven of met anderen over bericht. Het moet dus wel dat je telefoon op de achtergrond stiekem meeluistert, toch?

Het internet staat vol met verhalen van mensen die claimen dat ze worden afgeluisterd door Facebook, Google en anderen techbedrijven. Deze partijen zouden de gesprekken gebruiken om reclames nog persoonlijker te maken. Er is echter nooit bewijs van gevonden dat dit ook gebeurt.

Beveiligingsbedrijf Wandera nam de proef op de som door twee telefoons dertig minuten lang naar advertenties voor honden- en kattenvoer te laten luisteren. Vervolgens keken de onderzoekers of dit soort advertenties nu vaker op websites en social media voorbijkwamen. Dit was niet zo.

Een studie van de Amerikaanse Northeastern University wijst dezelfde kant uit. Onderzoekers checkten ruim 17.000 smartphone-apps en kwamen erachter dat geen enkele stiekem op de achtergrond meeluisterde.

Virtuele assistenten van Apple en Siri hebben wel microfoons die met je meeluisteren, maar deze springen pas in actie als je de commando’s ‘Hé Siri’ of ‘Oké Google’ geeft. Nadat je een vraag hebt gesteld, valt die assistent weer in slaap.

Zowel Apple als Google zijn open over wat de assistent precies van je hoort. Google heeft ook een website waarop je kunt zien wanneer en wat je met de virtuele assistent bespreekt. Dit kun je eventueel ook weer verwijderen.

De techreuzen verzekeren dat ze buiten die stemcommando’s niet actief met je meeluisteren. Volgens de Nederlandse wet mag je ook niet zomaar afgeluisterd worden. Er zijn wel incidenten bekend van apps die dit tóch deden. Meestal gaven gebruikers hier zelf (onbewust) toestemming voor. Het is daarom belangrijk om altijd goed op te letten wanneer apps toegang tot je microfoon willen.

En ben je ondanks alle garanties toch bang voor je stemassistent? De speakers van Apple Google hebben fysieke schakelaars waarmee je de microfoons helemaal uitzet.

Bekijk hieronder onze video over smartphones:

De waarheid is dat adverteerders je helemaal niet hoeven af te luisteren om persoonlijke advertenties te maken. Daar zijn genoeg andere manieren voor die wél legaal zijn.

Veel reclamemakers doen aan behavioural advertising (gedragsreclame). Hierbij worden uitgebreide profielen van gebruikers gebouwd op basis van kenmerken als leeftijd, geslacht, locatie en interesses. Zo zijn grote techbedrijven inmiddels erg goed in voorspellen waar jij mogelijk geïnteresseerd in bent.

Dat gebeurt ook bij die bovengenoemde vakantie naar Zuid-Frankrijk. Je hebt misschien niet ernaar gezocht op Google, maar het algoritme is slim genoeg om soms te raden dat je vakantieplannen hebt.

Onze hersenen spelen ook een rol. Het fenomeen van Baader-Meinhof laat zien dat wanneer je iets nieuws hebt ontdekt dit woord, object of deze naam plotseling overal lijkt op te duiken.

Wie met zijn hoofd al aan de Côte d’Azur op het strand ligt komt daarom ineens opmerkelijk veel advertenties voor campings in Zuid-Frankrijk tegen. Deze reclames waren er altijd al, maar vallen nu pas op.

Het is dus onwaarschijnlijk dat de microfoon van je telefoon je afluistert. Vind je dit alsnog geen fijne gedachte? Zet dan de microfoon van je smartphone zoveel mogelijk uit.

Op een iPhone ga je naar de Instellingen-app. Kies hier ‘Privacy’ en druk op ‘Microfoon’. De lijst laat zien welke iPhone-apps toegang tot je microfoon hebben. Tik op de schuifbalkjes om de toestemming in te trekken en de vakjes grijs te maken.

Heb je een Android-telefoon? De precieze aanwijzingen verschillen per merk, maar het komt erop neer dat je in het instellingenscherm op zoek moet naar een overzicht van alle apps. Tik vervolgens op ‘App-machtigingen’ (of iets dat erop lijkt) en ga naar ‘Microfoon’. Deze lijst laat zien welke apps de microfoon kunnen gebruiken. Druk op een app om deze toestemming (gedeeltelijk) in te trekken.