Fransman leert over Urker oorlogsjaren van zijn opa: ‘Geen fijne tijd voor hem’

Hij houdt zijn mobiele telefoon voor een portret van zijn grootvader en - klik - maakt een foto. ,,Dat ik helemaal hier moet komen om dit te doen’’, zegt d'Humières met een glimlach. Mandy van Dijk neemt de Fransman en zijn vrouw mee naar ander paneel van de tentoonstelling in het Oude Raadhuis. ,,,You did a great job’’, zal d’Humières even later tegen haar zeggen. ,,Er moet heel wat tijd in hebben gezeten’’. 

Heden en verleden schudden elkaar de hand, donderdagmorgen in het Urker museum. Journaliste en schrijfster Van Dijk heeft hier een expositie ingericht over het interneringskamp voor geallieerde officieren dat in de Eerste Wereldoorlog op het (toen nog) eiland stond. Een van de gevangenen was Fransman André d'Humières (1887-1975). Eind 2017 neemt Van Dijk contact op met zijn kleinzoon, om meer over hem te weten te komen. Ze verzamelt informatie voor de tentoonstelling en het boek over het kamp, dat volgend jaar verschijnt. Aymar d’Humières en zijn vrouw, nieuwsgierig naar het resultaat, besluiten vervolgens een kijkje te nemen op Urk. 

(tekst gaat door onder de foto)

,,Mijn grootvader overleed toen ik 18 was’’, zegt de Parijzenaar. ,,Ik wist dat hij in het leger zat in de Eerste Wereldoorlog, maar ik heb er weinig over gehoord. Ik kom uit een familie waar moeilijke dingen, emoties, nauwelijks worden gedeeld.’’ Nadat Van Dijk hem een e-mail heeft gestuurd, gaat hij zijn vader, bijna 100, bevragen over zijn opa. Dan pas leert hij meer over diens oorlogsjaren. Het werk van Van Dijk doet de rest. D’Humières is donderdag zichtbaar onder de indruk als hij rondloopt door het Oude Raadhuis. ,,Dit was geen fijne tijd voor mijn grand-père’’, verzucht hij bij de maquette van het kamp. ,,Geen elektriciteit, geen verwarming...’’ ,,En er was niks te doen op het eiland’’, vult Van Dijk aan. 

André d'Humières belandt begin 1915 op Urk en verblijft er pakweg een jaar. Hij probeert te ontsnappen, maar wordt gepakt. Nadat hij wordt opgenomen in het ziekenhuis in Utrecht, lukt het wel. Hij vlucht vervolgens naar Engeland. ,,Ik voel me verbonden met hem door hier te zijn’’, zegt zijn kleinzoon ruim een eeuw later in het Oude Raadhuis. ,,Ik probeer te voelen wat hij moet hebben gevoeld. Dat lukt. Er is een connectie met mijn opa op Urk, praten over hem maakt emoties in me los.’’   

Hij is met terugwerkende kracht trots op zijn grootvader, die in de Tweede Wereldoorlog nog leiding geeft aan een groepje ingenieurs voor radartechnologie . ,,Ik heb in de afgelopen tijd meer over mijn opa en mijn familiegeschiedenis geleerd dan in al die jaren daarvoor.’’